Wednesday, Mar 8, 2017

صفحه نخست » پاسخ سروش دباغ به عطاءالله مهاجرانی

mohajerani_Soroosh_small.jpgانصاف نیوز - «سروش دباغ» فرزند عبدالکریم سروش در یادداشتی در فیسبوک در نقدی بر یادداشت سیدعطاءالله مهاجرانی در نقد پدرش نوشت:

آقای عطاءالله مهاجرانی اخیرا در دفاع از کارنامۀ آقای هاشمی رفسنجانی و نقد موضع کسانی که معتقدند ایشان نقشی در ادامه پیدا کردنِ جنگ ایران- عراق داشت، گفته اند:

«طبیعی بود که تمام کردن جنگ این‌گونه نبود که آقای هاشمی تصمیم بگیرد و جنگ تمام بشود؛ یعنی در واقع شما معادله یک مجهولی حل نمی‌کردید. یک معادله چند مجهولی بود و همه عناصرش باید جمع می‌شد.... در کتاب تراکتاتوس ویتگنشتاین فصل هفتم، یک جمله است، درباره چیزی که نمی‌دانید سکوت کنید. همین! چرا دوستان ما بدون اطلاع اظهارنظر می‌کنند؟»

اولا، فارغ از اینکه با موضع و تحلیل مهاجرانی دربارۀ نقش هاشمی در ادامه یافتنِ جنگ موافق باشیم؛ در میانۀ یک بحث تاریخی- سیاسی، نقل قول آوردن از ویتگنشتاین، فیلسوف قرنِ بیستمی، چه مدخلیت و ضرورت و محلی از اِعراب دارد؟ می توان تصدیق کرد دربارۀ چیزی که نمی دانیم، نباید سخن بگوییم؛ برای یادآوری و اذعانِ بدین گزارۀ اخلاقیِ متعارف، نیازی به استشهاد به ویتگنشتاین نیست.

ثانیا، نمی دانم تا کنون جناب مهاجرانی، کتاب تراکتاتوس ویتگنشتاین را تورق کرده اند یا نه؟ تراکتاتوس، هفت «فصل» ندارد؛ بلکه هفت «فقره» و « بند» اصلی دارد و کلِ کتاب بدون فصل بندی نوشته و منتشر شده است.

ثالثا، ایشان فقرۀ آخرِ تراکتاتوس را اشتباها نقل و معنا کرده است. ترجمه فقرۀ آخر از این قرار است: «از آنچه نمی توان درباره اش سخن گفت، باید به سکوت گذشت». این سخنِ ویتگنشتاین، یک آموزۀ فلسفی- دلالت شناختی است و در تناسب و تلائم با «نظریۀ تصویری معنا» که موضع مختار او در تراکتاتوس است. اگر کسی با مبانی و مفروضات و تفکیک ها و استدلال هایی که در کتاب طرح شده، آشنا باشد، می داند که وی با تفکیک میانِ « گفتنی ها/ نشان دادنی ها»، منطقا در انتهای کتاب بدینجا رسیده که دربارۀ آنچه ناظر به «تمامیت امور واقع» نیست، نمی توان و نباید سخن گفت. آنچه آقای مهاجرانی نقل کرده، یک توصیۀ اخلاقی است؛ جای چنین سخنان و توصیه هایی در کتابهای اخلاقی است، نه در کتاب فلسفیِ جدیِ دوران سازی چون تراکتاتوس.

رابعا، من اگر جای آقای مهاجرانی بودم، به سخنِ خود پایبند می ماندم و در اموری که اطلاع و ورود چندانی ندارم، اظهار نظر نمی کردم و آنرا به اهلش می سپردم.

با مهر

انتهای پیام

مطلب قبلی...
مطلب بعدی...


Copyright© 1998 - 2024 Gooya.com - سردبیر خبرنامه: info@gooya.com تبلیغات: advertisement@gooya.com Cookie Policy