حل صلح آميز اختلافات جامعه بين الملل با ايران در راستای منافع ماست، گفتگوی محمود صالحی با وزير امور خارجه جديد افغانستان، صداي آلمان
پارلمان افغانستان پس از دو هفته بحث و بررسی بر روی کابينه حامد کرزای و شنيدن طرحها و برنامه‌های يکايک وزيران پيشنهادی، روز گذشته صلاحيت بيست تن از بيست و پنج عضو اين کابينه را تاييد کرد. در ميان افرادى كه از مجلس افغانستان راى اعتماد گرفتند، دكتر رنگين دادفر اسپنتا حضور دارند كه بعنوان وزير خارجه اين كشور فعاليت خواهد كرد.
گفتگو: محمود صالحى
دويچه‌وله: اجازه بدهيد، گفتگويمان را با اين سئوال شروع كنم. شما سال‌ها در آلمان زندگى كرديد، در دانشگاه، استاد علوم سياسى و عضو حزب سبزهاى اين كشور بوديد. چه عناصرى از سنت و زندگى سياسى در آلمان بر شما و كارتان به عنوان وزير خارجه‌ى افغانستان تأثيرگذار هستند؟
رنگين دادفر اسپنتا: من مى‌خواهم بگويم، اول اينكه تلاش خواهم كرد، در تمام اجراهاى روزانه و تمام تحليل‌هايم، شيوه‌ى يك تحليل مبتنى بر ارزش‌ها و دستاوردهاى علوم معاصر، علوم اجتماعى معاصر، بخصوص علم سياست داشته باشم، تلاش خواهم كرد، آن نظم و ترتيبى را كه در كار روزمره و در نهادسازى در افغانستان ضرورت دارد، از تجارب افغانستان استفاده بكنم و افزون بر آن همانطوريكه شما مى‌دانيد، كشور آلمان، كشورى بود كه از يك نظام توتاليتر و فاشيستى بسوى يك دمكراسى استوار و پايدار گام برداشت و افغانستان هم كشور دوران گذار است، از يك كشور فاقد دولت ملى بسوى يك دولتى كه مى‌خواهد يك دولت دمكراتيك باشد، در اين راستا، آموزش روادارى و پذيرش ديگران و همچنين همكارى ميان نهادهاى گوناگون دولت مساعد باشند. اينها برنامه‌هايى خواهد بود كه من تلاش مى‌كنم از آنچه كه در آلمان آموختم و آموزش دادم و در زندگى روزمره خود ديدم، در اينجا مرود استفاده قرار دهم. آلمان، البته بروى افكار من زياد تأثير دارد اما تنها الگو نيست، مجموعا الگوى من دمكراسى جهانى است. افغانستان بايد بخشى از و يا عضو خانواده‌ى دمكراسى جهانى شود.
دويچه‌وله: آقاى وزير، سياست خارجى افغانستان با توجه به سوابق تاريخى آن و بويژه حضور نيروهاى ائتلاف بسيار پيچيده است. تفاوت خطوط اساسى سياست خارجى شما با سياست خارجى عبدالله عبدالله وزير خارجه سابق افغانستان در چيست؟
رنگين دادفر اسپنتا: البته مى‌خواهم تأكيد بكنم كه از يك جايى تداوم سياست خارجى ما مطرح خواهد بود، ولى تدوين خطوط كلى و سمت و سوى درازمدت سياست خارجى افغانستان يكى از وظايف اصلى ما خواهد بود و از جانب ديگر در بيان و فرمول‌بندى منافع افغانستان تلاش خواهم كرد كه يك زبان روشن‌ترى را داشته باشم، ولى در جوهر قضيه كه همانا دوستى با همسايگان افغانستان همزمان با احترام متقابل و عدم مداخله در امور داخلى، دوستى با كشورهاى اسلامى و بخصوص كشورهاى عربى و دوستى و همكارى استراتژيك با كشورهاى غربى و در رأس آن ايالات متحده آمريكا، يك همكارى درازمدت، اينها خطوط اصلى سياست افغانستان هستند كه در سال‌هاى گذشته مشتركا تدوين شدند و شايد من هم در آن نقشى داشته بوده باشم كه در سخنرانى رييس‌جمهورى در مراسم افتتاحيه‌ى پارلمان مطرح شد. من سعى خواهم كرد كه در اين راستا بيشتر تلاش بكنم.
دويچه‌وله: شما به همسايگان اشاره كرديد، با وجود دستاوردهاى سياسى كه دولت افغانستان بدست آورده، طالبان باز هم بر فعاليت‌هاى نظامى خودش افزوده، گفته مى‌شود كه پشت جبهه‌ى طالبان در قلمرو پاكستان است. در اين مورد چه تدابيرى اتخاذ خواهد شد؟
رنگين دادفر اسپنتا: ما سعى خواهيم كرد با تمام حلقه‌هايى كه به نحوى از انحاء از طالبان پشتيبانى مى‌كنند، تفهيم بكنيم كه از يك سو دست دوستى افغانستان بسوى آنها دراز است و ما از طريق همكارى و مبارزه مشترك با تروريسم، مبارزه‌ى قاطع‌تر با تروريسم، مى‌توانيم منانع مشترك كشور خود و كشورهاى منطقه را تأمين بكنيم، ولى از جانب ديگر بايد نشان بدهيم كه افغانستان با تمام نيرو، با بسيج ملى، با همكارى جامعه‌ى بين‌المللى قاطعانه مصمم است كه از تماميت ارضى، امنيت و استقلال افغانستان دفاع بكند. اين امرى است كه تمام آنهايى كه به نحوى از انحاء در گذشته از تروريسم حمايت كرده‌اند و يا امروز به انحايى احتمالا حمايت مى‌كنند، اينها بايد بدانند كه افغانستان در دفاع از منافع ملى خود بسيار قاطع و مصمم است.
دويچه‌وله: آقاى وزير، آخرين سئوالم در مورد ايران است. با نظرداشت به ساختار سياسى و بخصوص نظامى كه بر افغانستان حاكم است، تصور مى‌شود كه روابط ايران و افغانستان در آينده با مشكلاتى مواجه گردد، بخصوص در رابطه با مناقشه‌ى اتمى با ايران و احتمال حمله‌ى نظامى آمريكا. نقش افغانستان در اين رابطه را چگونه ارزيابى مى‌كنيد؟
رنگين دادفر اسپنتا: ما فكر مى‌كنيم كه ما مى‌توانيم با هر دو كشور، هم با ايالات متحده‌ى آمريكا كه شما مى‌دانيد، ما داراى روابط بسيار استراتژيك و نيرومندى هستيم و همچنين با جمهورى اسلامى ايران به عنوان همسايه‌مان روابط دوستانه‌اى داشته باشيم. جمهورى اسلامى در بازسازى افغانستان كمك كرده و اينها در تقويت دولت افغانستان تلاش كردند. ما مى‌توانيم با هر دو كشور دوستى خود را ادامه بدهيم و تا جائيكه ممكن است از موضع منافع ملى خود حركت بكنيم، ولى از جانب ديگر شما مى‌دانيد كه ممكن است در سياست جهانى كه يك كشور با دو كشورى كه با هم روابط پر تنش دارند، روابط دوستانه داشته باشد. من اميدوار هستم كه تمام اختلاف‌ها ميان جامعه‌ى بين‌المللى و جمهورى اسلامى ايران بر موازين حقوق بين‌الملل، بر اساس ارزش‌هاى قبول شده‌ى جامعه‌ى جهانى و در چارچوب سازمان ملل متحد به شيوه‌ى كاملا صلح‌آميز حل بشود و اين مسئله در راستاى منافع افغانستان نيز هست.
دويچه وله: آقاى دكتر اسپنتا، از اينكه وقتتان را در اختيار ما قرار داديم، سپاسگزار هستيم.
رنگين دادفر اسپنتا: من از شما سپاسگزارم، از فرصتى كه شما به من براى ابراز نظر داديد.