بازى ایران در عراق ماهرانه است!

دیپلمات پيشين ایران در گفتگو با راه دیگر:

دیپلمات پیشین ایران در پیشروی سریع داعش، بر بررسی نقش مذاکرات محرمانه ایران و آمریکا تاکید می کند و با ارائه تحلیلی از بازی هوشمندانه ایران در این تحولات سخن می گوید. علی اکبر امید مهر معتقد است که “حرکت جمهوری اسلامی در تحولات عراق یک شاهکار سیاسی، دیپلماسی و نظامی بوده است که البته تمام اقداماتش تنها برای حفظ حاکمیت خود بوده، نه منافع مردم و الان هم اگر دست راست جمهوری اسلامی حزب الله لبنان است، دست چپش داعش است. جمهوری اسلامی با بازی های ماهرانه ای که انجام داده و توانسته همه را فریب دهد و بقبولاند که داعش نیروی افراطی وابسته به القاعده است. هدف جمهوری اسلامی این است که سپاه قدس وارد عمل شود و داعش را سرکوب کند ضمن اینکه دولت مالکی هم در این فرصت ارتش را پاکسازی کند و نیروهایی را که طرفدار کشورهای خلیج فارس و عربستان هستند را برکنار کند و نیروهای وفادار به خود را در ارتش نگه دارد. با ایجاد قدرت مرکزی در پایتخت و تغییر قانون اساسی تبدیل به حکومتی مانند بشار اسد شود. این اولین امتحانی است که جمهوری اسلامی بعنوان ژاندارم غرب در منطقه عمل می کند.”

پیشروی سریع نیروهای داعش (دولت اسلامی عراق و شام در عراق) و موفقیت این گروه در تصرف چند شهر عمده عراق بسیارغافلگیرانه بود تا جاییکه کارشناسان نسبت به عملکرد ارتش و دولت دچار ظن و تردید شده اند. این اقدامات داعش در عراق پس از حمله نیروهای آمریکایی دومین بحرانی بوده است که نه تنها صحنه سیاسی این کشور را دچار تغییر و تحولاتی کرده بلکه کشورهای همسایه ایران و ترکیه و سوریه را هم تحت تاثیر این رویداد قرار داده است.

نقش و جایگاه جمهوری اسلامی ایران پس از انقلاب ۵۷ در منطقه بسیار کم‌رنگ شد که به تیرگی عمیق ایران و آمریکا انجامید و ایران بدنبال این بود که آمریکا آن را به عنوان یک بازیگر مهم منطقه‌ای به رسمیت بشناسد. این روابط تیره پس از انتخابات ریاست جمهوری سال گذشته اندکی رو به بهبود رفت و حسن روحانی، وعده پیش گرفتن سیاست تعامل سازنده را با کشورهای جهان داد.

استاد سابق دانشگاه وزارت امور خارجه ایران در گفتگو با “راه دیگر” به آغاز شکل گیری مذاکرات محرمانه ایران و آمریکا پرداخته و می گوید: “تمام این قضایا به یکسال پیش بر می گردد که اولین مذاکرات بین نماینده آقای اوباما و اقای دستجردی نماینده آقای خامنه ای که در بیت رهبری هم زندگی می کنند صورت گرفت. آقای اوباما در این مذاکرات تاکید می کند که دیگر نمی خواهد جنگ کند و می خواهد اولین رئیس جمهوری باشد که به مسائل داخلی و رشد و توسعه اقتصادی آمریکا بپردازد. از ایران می خواهد که بمب اتمی تولید نکند و در قبال آن نماینده خامنه ای هم از آمریکا می خواهد که ایران را برسمیت بشناسد و تعهد دهند که علیه ایران اقدامی نکنند. بعد از آن هم آقای خامنه ای حاضرند فتوا بدهند که تولید بمب اتمی از نظر شرع اسلام حرام است. در نهایت قراردادی امضاء می کنند تا قرارداد سعدآباد ۲۰۰۳ را احیاء شود.”

d456dredeآقای امیرمهر تصریح می کند: “آقای خامنه ای از طریق کسانی که در وزارت اطلاعات مقیم لندن بودند تماس گرفت و آقای روحانی و ظریف هم در امضای این قرارداد بودند. این قول و قرارها نهایتا به این مسئله ختم می شود که جمهوری اسلامی تبدیل به ژاندارم منطقه شود و در درون رژیم هم به این نتیجه می رسند که باید یک حالت موازنه مثبت در پیش بگیرند و به دو طرف امتیاز دهند. آقای پوتین با لغو قراردادهای مربوط به اس ۳۰۰ هم باعث شد که پروژه هسته ای که در کره شمالی به آزمایش رسیده بودند زمین گیر شود و جمهوری اسلامی هم نتواند به کلاهک اتمی دست پیدا کند. پس از این پیچ و خم ها نهایتا ایران به این نتیجه می رسد که در مذاکرات با ۵ بعلاوه ۱ به توافق برسند و بمب اتم را که به تکنولوژی آن در کره شمالی دسترسی پیدا کرده اند متوقف کنند تا به تدریج تبدیل به ابرقدرت منطقه ای شوند.”

هفته گذشته نیز هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه سابق آمریکا، در کتاب “گزینه‌های دشوار” خود به رویکرد محتاطانه اوباما در قبال ایران و مذاکرات محرمانه آمریکا و ایران در دوران ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد و حسن روحانی اشاره کرده است.

به گفته وی تلاش‌های واشنگتن برای تعامل با ایران مدت کوتاهی پس از آغاز دور اول ریاست جمهوری آقای اوباما آغاز شده بود و باراک اوباما دو نامه خصوصی به آیت الله علی خامنه‌ای نوشت و به رهبر جمهوری اسلامی پیشنهاد یک گشایش دیپلماتیک جدید را داد.

امیرمهر در ادامه تحلیل خود از این مذاکرات خاطرنشان می کند: “در مذاکره نمایندگان ایران و آمریکا در عمان در مورد بحران سوریه هم بحثی صورت گرفت و سرانجام جمهوری اسلامی متعهد شد که اوضاع سوریه را به جایی برساند که القاعده را از بین ببرد منتهی به شرط اینکه آمریکا کمک کند بشار اسد حفظ شود و علیه او اقدامی نکند. اگر خاطرتان باشد سال گذشته هم که از بمب های شیمیایی در سوریه استفاده کردند اوباما در مقابل افکار عمومی در ابتدا گفت حمله نظامی می کند اما بعد که خشم ها فرو نشست اقدامی انجام نداد. بدین ترتیب آقای خامنه ای از طریق سپاه قدس و همکاری همه نهادها اوضاع سوریه را به جایی رساند که از طریق داعش که از یکسال و نیم پیش شهرهای هم مرز ترکیه و عراق را گرفته بود کم کم ماهیت واقعی اش را در آستانه انتخابات بشار اسد کاملا نشان داد و در کنار نیروهای بشار اسد علیه مبارزین وارد جنگ شد تا اینکه بشار اسد انتخاب شد.”

همزمان با مذاکرات مستقیم ایران و آمریکا بر سر مسئله هسته ای ایران این احتمال از سوی ناظران سیاسی مطرح است که ایران و آمریکا برای کمک به حکومت عراق برای مقابله با دولت اسلامی عراق و شام (داعش) با یکدیگر همکاری خواهند کرد و روز گذشته نیز اقداماتی در این راستا صورت گرفت.

علی اکبر امیرمهر با تاکید بر دکترین اوباما مبنی بر نگاهی به شرق و تمرکز قوای ایالات متحده آمریکا در خاورمیانه با مهار چین بیان می کند: “در کنار این دکترین اوباما، جمهوری اسلامی هم برای چندسالی در جامعه بین المللی بر پایه صلح و اصول روابط بین الملل نقش بازی می کند و بعد هم که تهدیدها از بین رفت، روس ها موشک ۳۰۰ را در اختیار ایران خواهند گذاشت و جمهوری اسلامی با یک خیزش دوباره می توانند بمب اتمی را در زیر کوه های فیروز کوه آزمایش کنند تا جزو قدرت های بزرگ اتمی دنیا شوند. بنابراین، آنچه که گفتم سناریوی جمهوری است که تا الان هم موفق بوده اند مگر اینکه اتفاق خاصی بیفتد و کل تشکیلات نظام جمهوری اسلامی را بر هم بزند. نیروهای مستقل ملی داخل عراق هم این سناریو را فهمیده اند و می خواهند دولت مالکی برکنار شود و انتخابات برگزار شود.”

وی در پایان تاکید می کند: “جمهوری اسلامی تاکنون به بهانه دشمن فرضی در خارج سیاست رعب و خشونت در داخل را در پیش گرفته تا از این طریق مردم شورش نکنند. اما اگر مردم و اپوزیسیون متحد شوند و از فرصت های پیش رو مانند انتخابات مجلس خبرگان و مجلس استفاده کنند حکومت متکی به ولایت فقیه مجبور به پذیرفتن قواعد بازی خواهد شد تا دموکراسی و حقوق بشر بر کشور حاکم شود.”