طرح استقلال کردستان زنگ خطری برای دولت ايران، رفيق حسين پناهی

کوردانه: يکی از نکات مهمی که مدتيست بر سر زبان دولتمردان ايران و بخش قابل توجهی از اپوزسيون ايرانی هم هست و بيشتر اوقات و در مقاطع مختلف مورد بحث قرار گرفته مسئله " تماميت ارضی" و به عبارتی ديگر " تجزيه طلبی" است. کرد همانند يک ملت چه در دوران شاهنشاهی و چه در دوران جمهوری اسلامی هم تاريخ خونين و تلخ وسختی را در اين رابطه دارد. حکومتهای حاکم در ايران به بهانه ی حفاظت ازمرزها و تماميت ارضی کشور از تمام ابزارهای نظامی و سياسی و فرهنگی وغيره... بر ضد کرد استفاده کرده است و با نابود کردن زير بنای اقتصادی و مدلهای گوناگون "ژينوسايد" تلاش کرده اند کردستان را به خون و اتش بکشند. با نگريستن به تاريخ کردها می بينيم حاکمان ايران چگونه انديشه ناعدالتی و دل سنگی ملت برتر را برای حفظ تماميت ارضی ايران به کار برده است. به گونه ای که انسانيت در مقابلش شرمسار می شود.

به دنبال اغاز تحولات سياسی _ دمکراتيک خاورميانه که با پشتيبانی قدرتهای جهانی همراه است و بعد از فروپاشی طالبان در افغانستان و حکومت بعث در عراق و تبديل حکومت ان کشور به سيستم فدرالی از طرف احزاب وسازمان وشخصيتهای فارس و عرب بحثهای زيادی شکل گرفت که با مرور ديدگاه و نگرش احزاب سياسی و شخصيت ها اشکار ميشود که بخش عظيمی از انها با ديدگاهی ايدئولوژيک به مسئله ی تماميت ارضی می نگرند و در اين باره قضاوت ميکنند.

زمانی که سخن از تماميت ارضی ميشود بايد نگاهی به گذشته انداخت تا بدانيم منشاء اين کوته فکری و انديشه نادمکراتيک از کجا امده. انکار ناپذير است که شکل گرفتن دولت ملی در خاورميانه خواست و ارزوی مردم نبوده است بلکه براساس منافع و خواست قدرتهای جهانی يک سده ی قبل از جمله، انگليس، فرانسه و شوروی سابق تشکيل شده بود و شکل رسمی دولت ملی به خود گرفت. با اين حال می بينيم که مليتی در ميان چند دولت ديگر تقسيم شده و اين تقسيم بندی باعث شده جنگ و کشمکش رو به فزونی برود و ارامش و امنيت منطقه در زير سايه اين تقسيم بندی کاملا از هم بپاشد.

تشکيل دولتهای مصنوعی در همه جوانب تهديد و رعب را برای اقليت های ملی به دنبال داشت به ويژه برای ملت کرد که به طور مستقيم در خاورميانه در مقابل شونيزم حاکم مقاومت می کند. به دليل سرکوب و سرکشی بی نهايت رژيم های توتاليتر کشورهای منطقه که بيشتر از سی تا چهل سال است حاکميت را قبضه کرده اند در طول اين سالها هم همه راهها را برای بيان هر نوع انديشه ای بسته اند. به گونه ای که موجب ايجاد نارضايتی شديد در ميان مردمان منطقه و اقليتهای ساکن در آن شده و موج اين نارضايتی ها در طول اين سالها گسترش بيشتری يافته و طوفان اين تغيير و تحولات نقشه سياسی کشورهای اين منطقه را به طور چشمگيری تغيير داد و باعث شد که بيشتر کشورهای منطقه و جهان بازخوانی دوباره ای نسبت به اين منطقه داشته باشند. به همين دليل به طور کلی اين رويدادها و تغييرات تاثيرات زيادی بر روابط و سياستهای کشورهای جهان داشت. يکی از حکومتهای که در همان اوايل شروع اين تغيير و تحولات به گونه ای مخرب اين وضعيت را پيگيری نموده و مدام هم از اين مساله ترس داشته که تاثيراتش شامل کشوری که بر آن حاکم است نيز بشود. و در همين راستا تلاش بی وقفه کرده که مانند فرصتی نيز به ان بنگرد و هژمونی خود را بر ان مسلط سازد، حکومت ايران است. اگر به گذشته باز گرديم می بينيم که ايران در مورد مشکلات کشور يمن بسيار با دقت پيگير بوده ان هم به دليل حساس بودن و سوق الجيش بودن ان کشور است، زيرا همسايه عربستان بوده، کشوری که مشکلات ديرينه بسياری با رژيم جمهوری اسلامی ايران دارد از جمله ايدئولوژی اسلامی سنی و اسلامی شيعه و همچنين هم پيمانی استراتيژيکی عربستان با امريکا که ايران را از جمله دشمنان خود می داند. همچنين زياده خواهی ايران و تلاش برای حاکم نمودن هژمونی خود بر کشورهای منطقه و تلاش برای تحريک اقليت های شيعه در عربستان و مشکل و بحران سازی در ان کشور. جمهوری اسلامی جدا از دنبال گرفتن رويدادهای کشور يمن در عمل هم از گروههای تندرو مانند گروه"الحوسی" درجنوب يمن و گروه "القاعده" پشتيبانی می کند، تا با اين شيوه بتواند هم نفوذ و هم قدرت خود را وسيع کند و به اين شکل به عربستان نزديک شود تا هر زمانی تهديدی باشد برای ان کشور و همچنين متحدش يعنی کشور امريکا.

جمهوری اسلامی به دليل فکريت توسعه ايدئولوژی اسلامی بسيار به انقلاب مردم مصر خوشبين شد و بعد از پيش آمدن تحولات آن کشور بعد از سالهای طولانی توانست با پشتيبانی اسلامی ها در مصر بعد از سرنگونی مبارک وارد ميدان سياسی و ديپلماسی ان کشور شود به شيوه ای که حتی در اولين گام يک کشتی جنگی راهی دريای مديترانه کرد. همچنين جمهوری اسلامی برای نزديکی بيشتر با ليبی تلاش می کرد، اما اگر به طور کلی به اين مسئله بنگريم متوجه ميشويم که جمهوری اسلامی ايران خود متولد شده انقلاب و بحران است برای همين طولانی شدن عمرش و تداوم زندگيش نيز با بحران و تنش ادامه می يابد، زيرا جمهوری اسلامی چنين بحرانهای را برای تداوم سياستهايش خوشايند ميابد و به ويژه اگر در بر گيرنده فکريت اسلام سياسی باشد که جهوری اسلامی خود را به تنها سواره ان ميدان ميداند و خود را پدر تمامی گروههای سياسی اسلامی جهان می داند.

جدا از همه اتفاقات اين مناطق که ايران به نوعی در ان نقش مخرب داشته و در هر کدام از اين کشورها جا پای خراب کاريهايش را بجا گذاشته، اما در اين رويدادها کشوری که خط قرمز جمهوری اسلامی بود يعنی سوريه هم بی صييب از اين سيل و طوفان های مردمی نبود و در اينجاست که نقش و تاثير ايران مستقيما مشخص است و ميدان کشمکش ها بدون نيروهای وابسته به جمهوری اسلامی خالی است هنوز مشکلات سوريه برای ايران حل نشده و نتيجه اش هم مشخص نيست و معلوم نيست که به اين زودی هم پايان يابد در همين حال بود که عراقی که ساليانيست ايران سعی در تشکيل و سازماندهی و بيشتر حاکم کردن هژمونی شيعه بر ان است دچار مشکل شد و نيروی تندروی مانند "قارچ" سر در اورد و همه ان نخهايی که دهها سال است که ايران می ريسيد به يک باره پنه شد. تمام جغرافيای عراق را در کمترين زمان تغيير داد و شکستی بزرگ و بی ابرو شدن بزرگی برای متحد نزديک ايران که "مالکی" است به ارمغان اورد.

کرد و تحولات منطقه

جمع اتفاقات و رويدادهای منطقه را اگر با دقت بررسی کنيم در حقيقت کرد در ان سودمند بوده و اين رويدادها فرصت مناسبی به وجود اورده برای اينکه کرد مانند يک ملت به برخی از حقوق خود برسد. برای مثال وضعيت سوريه و جنگ داخلی و اين بحرانی که کشور سوريه را دربر گرفته در حقيقت فرصت طلايی به وجود اورد برای کردهای سوريه که بتوانند در اين خلای که در مناطق کردنشين به وجود امده بود نيروهای کردی مستقر شوند و اکنون شاهد هستيم با اينکه جدای از اينکه بی اشکال و خرده نيست و ممکن است به سمت نامناسبی سوق داده شود، اما به طور کلی پيشبينی می شود که به شکلی حاکم شدن ملت کرد را در آنجا به دنبال داشته باشد. در همين حال اين جنگی که قدرتهای جهانی و منطقه ای در سوريه انجام می دهند مشخص عراق را نيز به خود گرفتار کرد و همانگونه که مشاهده کرديم و بيان کردم نيرويی تندرو به اسم دولت اسلامی عراق و شام "داعش" قسمت عظيمی از مناطق سنی نشين عراق را از چنگال نيروهای مالکی بيرون کشيده و کنترل بخشی از مناطق اين کشور را در دست گرفته است. اين مسائل باعث شد که کردهای عراق در طول دهها سال کشمکش و ديپلماسی کردن و فشار و غيره... بر سر مواد قانون اساسی عراق که اشاره به قسمتی از ان مناطق می کند که کرد در ان مقيم است و درخواست بازگرداندن انها به اقليم کردستان را می کند، به اسانی وبا خلائ که به وجود امد کرد توانست بخش عمده ای از مناطقی که ملک کرد است و اختلاف بر سرشان بود را به زير حاکميت اقليم کردستان باز گرداند و نيروهای پيشمرگه را در ان مستقر کند. اگرچه می دانيم که اختلاف حکومت اقليم و حکومت مرکزی در عراق تنها بر سر ماده ۱۴۰ نبود و اختلافات عمده تری تاثير گذاشت بر اينکه اقليم کردستان با مالکی و حکومت مرکزی عراق دچار تنش شود.

با همه اين مسائل در اين مدت با به دست گرفتن جمعی از اين مناطق که دارای اختلاف بود از سوی نيروهای وابسته به حکومت اقليم، نارضايتی حکومت مرکزی را به دنبال داشت. اين در حاليست که اگر کرد اين مناطق را کنترل نمی کرد ممکن بود نيروهای "داعش" اين مناطق را کنترل ميکرد خود اين مسئله تهديد بيشتری برای حکومت مرکزی در عراق ميشد. همچنين در اين مدت رهبر اقليم کردستان به طوررسمی مسئله استقلال و جدای ملت کرد که حق مسلم کرد است و رويای ديرينه تمام کردها هم است را به ميان کشيد و در مجلس کردستان نيز به طور رسمی اين مسئله بررسی شد و از ان زمان تا کنون مسئله استقلال کردستان عکس العملهای داخلی و خارجی بسياری را به وجود اورده. انعکاس احتمال اعلام استقلال کردستان اکثريت رسانه ها وخبرگزاريها و دولتهای جهان را به جنب و جوش انداخت و اکثر کشورهای جهان در اين باره به سخن امدند که با اشکال گوناگون در باره اين امر مهم اظهار نظر کردند، کشور اسرائيل از جمله کشورهايی بود که بی پرده و به طور اشکار اعلام کرد که مسئله استقلال حق ملت کرد است و از ان حمايت کرد. بيشتر کشورهای منطقه به شيوه های مختلف در اين باره اظهار نظر کردند. يکی از کشورهای که با جديت بسيار مخالفت خود را در اين باره اعلام کرد جمهوری اسلامی ايران بود و موضوع و بحث اصلی نوشته حاضر هم در اينجاست. شايد سوال هم همين باشد که چرا جمهوری اسلامی دچار دلهره و ترس شده و به مخالفت با مسئله استقلال کردستان پرداخته؟ برای گرفتن پاسخ اين پرسش اگرچه تا حدودی بايد به ريشه های تاريخی آن باز گرديم که در اين مقاله فرصت بازگويی کامل نيست، اما به نظر من نکته قابل توجه که ميتواند پاسخگوی اين پرسش باشد در حقيقت اين است که در خاورميانه که پر از مشکل و کشمکش است حکومت ايران خود در اغاز نقش مستقيم و به سزايی در افزايش مشکلات داشته و برای منافع خود در اين منطقه دارای دهها پروژه کوتاه مدت و دراز مدتی بوده که هزينه مادی هنگفت و نيروی انسانی عظيمی را به ميدان کشيده و بسياری از پروژه هايش دچار اختلال و شکست شده و رقبای ايران در اين منطقه مانند ترکيه، عربستان و اسرائيل که برخی از انها تنها رقيب نيستند بلکه دشمن سرسخت حکومت ايران نيز هستند در حال حاکم شدن بر منطقه هستند. نکته مهمتر اين است که ايران هم خود کشوريست با مليت ها و اديان گوناگون که ساليان درازيست با پنهان کاری و سرکوب و انکار مشکلات اين اقليتها شناخته شده و مخصوصا مسئله مليتهای ساکن در ايران و از جمله انها مسئله کرد که بيشتر از سه دهه است با ان دست و پنجه نرم می کند و ان را سرکوب می کند و تمام حقوقشان را سلب کرده. در اينجاست که مسئله استقلال کرد در عراق تاثير مستقيم بر کردهای تمام بخش های ديگر کردستان به ويژه کردهای ايران می گذارد. قطعی شدن و تشکيل يک دولت کردی با حمايت کشورهای دشمن و رقبای سياسی و اقتصادی ايران در اين منطقه بی گمان زنگ هشداری برای ايران و حاکميت اسلاميش،و همچنين تاثيرات معنوی که بر مردم کردستان در ايران خواهد داشت و موجب فراهم شدن بيشتر شرايط برای حل مسئله کرد در منطقه خواهد شد. به همين دليل بی پرده و اشکار با همه توان خودش تلاش می کند برای سر نگرفتن و به بيراهه کشيدن و مخالفت کردن با مسئله استقلال کردستان در عراق.

در پايان لازم است اشاره نمايم که من در مقاله ی حاضر شايد همه جوانب مسائل را با جزئيات بيان نکرده باشم اما تلاش کرده ام که اين زنگ خطری که جمهوری اسلامی و قسمتی از ايرانيها را نگران کرده به بحث بکشم.