گفتوگو نباشد، یا خشونت جای آن میآید یا فریبکاری، مصطفی ملکیانما فقط با گفتوگو میتوانیم از خشونت و فریبکاری رهایی پیدا کنیم. در جامعه هر مسالهای از سه راه رفع میشود، یکی گفتوگوست، یکی خشونت و دیگر فریبکاری. اگر در جامعه گفتوگو تعطیل شود دو رقیبی که جای آن را میگیرند، خشونت و فریبکاری هستند ... [ادامه مطلب]
پرخواننده ترین ها
» دلیل کینه جویی های رهبری نسبت به خاتمی چیست؟
» 'دارندگان گرین کارت هم مشمول ممنوعیت سفر به آمریکا میشوند' » فرهادی بزودی تصمیماش را برای حضور در مراسم اسکار اعلام میکند » گیتار و آواز گلشیفته فراهانی همراه با رقص بهروز وثوقی » چگونگی انفجار ساختمان پلاسکو را بهتر بشناسیم » گزارشهایی از "دیپورت" مسافران ایرانی در فرودگاههای آمریکا پس از دستور ترامپ » مشاور رفسنجانی: عکس هاشمی را دستکاری کردهاند » تصویری: مانکن های پلاسکو! » تصویری: سرمای 35 درجه زیر صفر در مسکو! امکان حذف مجازات اعدام در ایران٬ عمادالدین باقیتجربه نشان داده است که خوشبختانه درصد کمی از احکام صادر شده برای اعدام اجرا شده است و چون جزو جرایم شمول بخشودگی بوده بسیاری از آنها در عفو اول از اعدام به ابد و در عفوهای بعدی به 15سال رسیده است. در این میان البته مناسباتی هم شکل گرفته که در تبدیل و تخفیف این مجازات ها تاثیر داشته و دانه درشت هایی رها شده و خرده پاهایی مجازات شده اند.
پس از گزارشی از شهرزاد همتی درباره بررسی طرح حذف اعدام متهمان مواد مخدر در کشور در مجلس آمده است: عمالدین باقی، روزنامهنگار و فعال حقوق بشر نیز در گفتوگوی تفضیلی با «شرق»، به بررسی حذف مجازات اعدام و امکان آن در ایران پرداخته است که در ادامه خواهید خواند: وضع مجازات اعدام برای مواد مخدر در ایران و در بقیه کشورهای دنیا چگونه است؟ در گذشته مسئله مواد مخدر سنتی و گیاهی درباره موادی چون مورفین، هروئئن، ماری جوانا، کوکایین، تریاک، حشیش بود اما امروزه انواع مواد مخدر صنعتی و شیمیایی مانند شیشه و شیشه یا کریستال، کریستال دى متامفتامین هیدروکلرید یا به زبان عامیانه کریستال ، متا آمفتامين، كتامين،ال اس دي ریتالین، فن سيكليدين، مسكالين، پان پراگ و غیره هم به بازار آمده و مسئله مواد مخدر و جرم انگاری برای قاچاق این مواد یک مسئله جهانی است اما مجازات اعدام برای آن فقط در برخی از کشورهای آسیایی وجود دارد. در دو سوم کشورهای جهان از جمله کشورهای اروپایی و امریکایی با استناد به اینکه معاهدات بین المللی استفاده از مجازات اعدام را به "جدی ترین جرایم " محدود کرده اند و کشورهای امضاء کننده میثاقین باید آنها را جزو قوانین داخلی خود دانسته و به آن متعهد باشند اساسا مجازات اعدام را برای هر جرمی حتی قتل، ممنوع یا متوقف کرده اند چه رسد به مواد مخدر اما در کشورهای آسیایی هنوز این مجازات وجود دارد. حتی چین که یکی از بزرگترین این کشورهاست در سال های اخیر در راستای جرم زدایی از قوانین و کاهش عناوین مجرمانه گام های بزرگی برداشته و تعداد عناوین منجر به مجازات مرگ را به 46 مورد کاهش داده اما قاچاق مواد مخدر را همچنان در لیست جرایم دارای مجازات اعدام نگه داشته است. در ایران هم از یک دهه پیش در قوه قضاییه با مشاوره و همکاری سازمان اصلاحات جزایی بین المللی که از نهادهای مهم حقوق بشری است مطالعات زیادی درباره کاهش عناوین مجرمامه شروع شد و دستاورهای خوبی داشت اما در دوره جدید قوه قضاییه روند این مطالعات و اجرایی کردن آن و تبدیل شدنش به طرح ها و لوایح متوقف شد. علاوه بر اینکه چنین مجازاتی در قوانین ایران وجود داشت، روند نادرست تشریفات دادرسی مربوط به این جرائم هم شگفت انگیز بود مانند اینکه در همه جرایم مراحل متعدد فرجام خواهی وجود داشت اما مجازات به این مهمی برای مواد مخدر علیرغم ضرورت احتیاط در دماء، فاقد این فرجام خواهی ها بود و در همان دادگاه بدوی حکم اعدام، قطعی می شد اما اخیرا در مجلس و قوه قضاییه بحث لغو مجازات اعدام برای جرایم مواد مخدر و همچنین اصلاح تشریفات دادرسی جدی تر شده است. فبلا در روزنامه شرق يکشنبه ۱۹ مهر1394 با عنوان «درباره مجازات اعدام محکومان مواد مخدر» جزییات بیشتری از اصلاحات مربوط به این قواین را تشریح کرده ام.
همانطور که اشاره کردم معضل مربوط به مخدر یک مسئله جهانی است. فقط ما با آن دست به گریبان نیستیم اما شیوه مواجهه با آن در ایران، معضل را دوچندان کرده و اصلا جرم مواد مخدر را پشت مجازات اعدام پنهان کرده است. به بحث حذف مجازات اعدام برای مواد مخدر می توان امیدوار بود هم به دلیل اینکه ناکارآمدی آن روشن شده و هم به دلیل اینکه این مجازات هیچ مبنای شرعی و نیز حقوق بشری ندارد و فقط از باب مصلحت و به عنوان تعزیرات بوده است نه حدود. بطور کلی تعزیرات، جعل حکومت بوده و حکومت هم می تواند آن را لغو کند و هیچ منعی برای آن وجود ندارد. از طرفی حتی اگر نه از منظر ما بلکه از منظر مدافعان این مجازات هم بنگریم، از باب هزینه و فایده کردن نیز عقلایی نیست و تجربه نشان داده که هزینه های حیثیتی، انسانی، اقتصادی و اجتماعی آن بیش از فواید آن بوده و چه بسا هیچ فایده ای نداشته است. به نظر می رسد که هم مسئولان به عدم سودمندی آن پی برده اند و هم نظرسنجی های انجام شده نشان می دهد افکار عمومی با وجود اینکه مجازات اعدام را در برخی جرایم پذیرفته است اما در مورد مجرمان زیر 18 سال و مجرمین مواد مخدر دیدگاه منفی اش بیش از نظر مثبت است. بنابراین می شود امیدوار بود که این مجازات لغو شود و این البته یک قدم مثبت است اما یک قدم بلند است زیرا 80 درصد اعدام ها را کاهش خواهد داد و جامعه را از پیامدهای مخرب 80درصد اعدام ها دور خواهد کرد.
تجربه نشان داده است که خوشبختانه درصد کمی از احکام صادر شده برای اعدام اجرا شده است و چون جزو جرایم شمول بخشودگی بوده بسیاری از آنها در عفو اول از اعدام به ابد و در عفوهای بعدی به 15سال رسیده است. در این میان البته مناسباتی هم شکل گرفته که در تبدیل و تخفیف این مجازات ها تاثیر داشته و دانه درشت هایی رها شده و خرده پاهایی مجازات شده اند. من به دلیل اینکه با اصل این مجازات موافق نیستم هرگونه راه فرار برای خرده پاها و دانه درشت ها را مغتنم می دانم چون معتقدم اساس جرم انگاری در مواد مخدر نادرست است. استعمال مواد مخدر یک عارضه روانی است نه یک جرم مانند قتل و سرقت.. مگر برای بیماری ها ی روانی مجازات در نظر می گیرند چه رسد به مجازات مرگ؟. جالب اینکه در فقه سنتی و در قواین بین المللی اولین شرط مجازات این است که مرتکب جرم دارای سلامت روانی باشد. جرم انگاری در مسئله مواد مخدر مانند این است که شما برای بداخلاق بودن، حریص بودن، و بسیاری از ناهنجاری های روانی مجازات قایل شوید. همه اینها صفات رذیله اند نه جرم. جرم و گناه هم تفاوت دارد. هر گناهی جرم نیست. شگفت این است که چند دهه این تصور نادرست چیره بوده و اکنون پس از خسارات جبران ناپذیری که وارد کرده و جان هایی که از بین رفته و بدنامی هایی که برای کشور برساخته است و مسئولان کشور متفاعد شده اند که باید در آن تجدیدنظر صورت گیرد اما هنوز کسانی مقاومت می کنند.
دلیل سکوت نهادهای حقوق بشر را روی این اتفاق مهم چه می دانید؟ Copyright: gooya.com 2016
|