"مخالفت قاطعانه" ایران با حضور آمریکا در مذاکرات سوریه

زمانه ـ علی‌اکبر ولایتی، مشاور عالی رهبر جمهوری اسلامی در امور بین‌المللی می‌گوید آمریکا از حامیان تروریسم است و نباید در مذاکرات صلح سوریه در «آستانه» شرکت کند، علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران نیز می‌گوید آمریکا در نشست آستانه نقشی نخواهد داشت و احتمال دارد فقط به‌عنوان ناظر توسط میزبان دعوت شود.

در حالی که روز گذشته، سه‌شنبه ۲۸ دی محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در اظهارنظر کوتاهی درباره مذاکراتی که قرار است در شهر «آستانه»، پایتخت قرقیزستان درباره اوضاع سوریه برگزار شود گفته بود: «ما از‌ آمریکا دعوت نکرده‌ایم و مخالف حضور آن‌ها هستیم»، علی‌اکبر ولایتی، مشاور عالی رهبر جمهوری اسلامی در امور بین‌المللی چهارشنبه ۲۹ دی، پس از دیدار با عماد خمیس، نخست‌وزیر سوریه در تهران همین موضع را تکرار کرد.

او درباره مذاکرات «آستانه» گفت: «طوری نباشد تروریست‌ها و حامیانشان که شکست خورده‌اند حالا بخواهند عرصه را در صحنه سیاست به نفع خود تمام کنند.»

ولایتی، آمریکا را «در رأس حامیان تروریسم» دانست که به‌گفته او شکست خورده و اصرار دارد در مذاکرات «آستانه» شرکت کند.

او گفت: «جمهوری اسلامی ایران قاطعانه مخالف حضور آمریکاست. اگر اوضاع این‌طور پیش برود نگرانی از این است که عربستان و قطر هم بخواهند حضور یابند در حالی که در اعزام و تجهیز تروریست‌ها نقش داشتند.»

مذاکرات درباره سوریه به ابتکار روسیه و ترکیه در دو روز ۲۳ و ۲۴ ژانویه / ۴ و ۵ بهمن در «آستانه»، پایتخت قزاقستان برگزار خواهد شد و در آن نمایندگان رژیم بشار اسد و شورشیان به‌گفت‌وگو خواهند نشست.

در همین حال علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران نیز روز چهارشنبه درباره شرکت آمریکا در مذاکرات «آستانه» موضع‌گیری کرد و گفت: «به دلیل مخالفت ایران با مشارکت آمریکا در اجلاس آستانه، هیچ‌گونه دعوت مشترکی برای حضور آمریکا از سوی سه کشور مبتکر برگزاری اجلاس به عمل نیامده است.»

او با اشاره به‌آن‌چه «سوابق بدعهدی و ناکارآمدی آمریکا برای برقراری آتش‌بس و هدایت به سمت گفت‌وگو» نامید، افزود: «هیچ دلیلی برای مشارکت آمریکا در مدیریت، راهبری و هدایت ابتکارات سیاسی جاری در بحران سوریه وجود نداشته و ایفای نقش این کشور در اجلاس آستانه نیز کاملاً منتفی است.»

به‌گفته شمخانی آمریکا در فرایند گفت‌وگوها و جمع‌بندی نتایج اجلاس «آستانه» نقشی نخواهد داشت و «احتمال دعوت کشور میزبان از آمریکا به‌عنوان ناظر در اجلاس وجود دارد».

دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران با تأکید بر «حضور پررنگ و فعال» ایران در مذاکرات «آستانه» درباره دیگر دعوت‌شدگان به این مذاکرات گفت: «تنها مسلحانی که توافق آتش بس را امضاء کرده و تعهد خود را به گفت‌وگوهای سوری – سوری اعلام کرده‌اند به همراه نماینده سازمان ملل متحد در اجلاس آستانه دعوت شده‌اند.»

روز گذشته، سه‌شنبه ۱۷ ژانویه / ۲۸ دی سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه در نشست رسانه‌ای خود در مسکو گفت امیدوار است که هیأت‌های نمایندگی سازمان ملل و آمریکا در مذاکرات «آستانه» حضور داشته باشند.

لاوروف گفت: «ما بر این نظریم که دولت آینده آمریکا مصمم به مبارزه با تروریسم و همکاری با روسیه در این زمینه است.»

با این حال وزیر خارجه روسیه افزود هنوز در مورد سوریه با آمریکا تماسی گرفته نشده و روسیه منتظر آن است که دولت جدید آمریکا در روز جمعه ۲۰ ژانویه / یکم بهمن آغاز به‌کار کند.

پیش از آن، مولود چاووش‌اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه روز پنج‌شنبه ۱۲ ژانویه / ۲۳ دی در ژنو گفته بود که از آمریکا برای شرکت در مذاکرات صلح سوریه در «آستانه» دعوت به عمل آمده است و روسیه نیز با ورود آمریکا به مذاکرات صلح موافق است.

مارک تونر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا نیز اعلام کرد که دعوت رسمی برای شرکت در مذاکرات «آستانه» از ایالات متحده صورت نگرفته است. او در همین حال دولت ترامپ را تشویق کرد در تلاش‌ها برای حل بحران سوریه شرکت کند.