چهل بی‌خانمان و كارتن خواب در سرمای ‌تهران جان سپردند، سينا قنبرپور، شرق

سينا قنبرپور: ۴۰بي خانمان و كارتن خواب كه نتوانستند سرماي برخاسته از ريزش برف و باران چند روز گذشته تهران را تحمل كنند شبانگاهان دوشنبه (۱۷ آذر ۸۲) در گوشه و كنار پايتخت جان باختند.بهروز هنرمند، بازپرس شعبه چهارم دادسراي امور جنايي تهران و كشيك قتل ضمن دستور انتقال جسد اين افراد به بهشت زهرا و پزشكي قانوني و ابراز تاسف از اين واقعه گفت: «۴۰ مرد ۱۳ تا ۵۰ ساله بر اثر سرما در خيابان جان باختند. نهادهاي حمايتي و سازمان هاي مسئول پليس پيش از اين بايد با شروع فصل سرما چاره اي براي اين اقشار آسيب پذير مي انديشيدند. در حال حاضر نيز افراد بسياري در معرض خطر جان باختن از سرماي شب هاي تهران هستند.»تهران نخستين بار نيست كه با سرما مواجه است و به طنز بارها از محاكم دادگستري و به ويژه دادسراي امور جنايي اين خبر را شنيده ايم كه سارقي آزاد شده براي نجات از سرماي زمستان دوباره مرتكب سرقت شد تا بتواند از هجوم آن برهد.اما قشر آسيب ديده و آسيب پذيري غير از سارقان كه توانايي انجام كاري را ندارند وجود دارند كه شايد شعر زمستان مهدي اخوان ثالث را نشنيده اند ولي مي دانند كه «هوا بس ناجوانمردانه سرد است» يعني چه!از سوي ديگر برخلاف حساسيتي كه اخبار قتل تهران براي روزنامه ها دارد همواره گزارش هاي متعددي طي روزهاي سال به بازپرسان كشيك قتل اطلاع داده مي شود كه در كنار خيابان بر اثر سرما، تزريق نادرست و … شهروندي از كشورمان جان باخته است و اينك با شروع فصل سرما اين گزارش ها روبه افزايش است و اين در حالي است كه هيچ نهادي به درستي حاضر به پذيرش مسئوليت حمايت از اين قشر آسيب ديده نيست.

- انداختن توپ به ميدان حريف

براساس گزارش هاي اعلام شده به بازپرس كشيك قتل اكثر اين متوفيان معتاد بوده اند و همين مسئله دستاويز مناسبي براي شانه خالي كردن نهادهاي حمايتي در عدم ارائه خدمات خود به آنهاست.

اما بايد به ياد آورد كه بي خانمان ها همگي حق برخورداري از حمايت دولت در داشتن سرپناه را دارند و معتاد بودن يا نبودن آنها تاثيري بر اين مسئله ندارد. با اعلام اين خبر از سوي بازپرس كشيك ويژه قتل تهران، محمدرضا راه چمني رئيس سازمان بهزيستي كشور در واكنشي از طريق رئيس دفتر خود اعلام كرد: «اين موضوع - جمع آوري افراد معتاد و كارتن خواب - به ما ربطي ندارد و ما صرفاً مراكز ترك اعتياد و نگهداري براي افراد خودمعرف داريم.» وي در واكنش به اين كه نيروي انتظامي صرفاً مسئول جمع آوري است ولي مركزي براي نگهداري از اين افراد براي تحويل از سوي اين نهاد وجود دارد يا خير گفت: «افراد معتاد و كارتن خواب كه عمدتاً معتادند بايد تحويل دادگستري شوند و از طريق آنجا تحويل ما شوند.» سازمان بهزيستي همچنين به دليل فقدان سرپناه براي افراد آسيب پذير غيرمعتاد هيچ اقدامي در اين باره نكرده و نمي كند. از سوي ديگر بارها محمدباقر قاليباف فرمانده پليس كشور تأكيد كرده است كه نيروي انتظامي ظرف ۴۸ ساعت قادر به جمع آوري زنان ويژه به عنوان يك قشر آسيب پذير جامعه است ولي آيا پس از جمع آوري، نهاد و سازماني براي حمايت و پوشش از آنها وجود دارد تا آنان دوباره به خيابان ها بازنگردند. در همين حال معتمدي مديركل دفتر آسيب هاي اجتماعي سازمان بهزيستي نيز مشكل متكديان و كارتن خواب ها را متوجه شهرداري دانسته و گفت: «وظيفه ساماندهي و حمايت از كودكان خياباني، معلولين و بي سرپرستان به عهده ماست و ما هيچ مسئوليتي در قبال اين قضيه نداريم. موضوع متكديان هم از سوي شهرداري در حال پيگيري است.»

مشكل در استانداري است

شوراي شهر مشكل ساماندهي بي خانمان ها را متوجه استانداري و ندادن بودجه موافقت شده مي داند. مهوش معتمدي آذر، عضو شوراي اسلامي شهر تهران در اين باره گفت: «شهرداري طرح خود درباره بي خانمان ها و كارتن خواب ها را به ما اعلام كرده است و با هماهنگي هاي انجام گرفته استانداري قول پرداخت يك ميليارد و ۲۰۰ ميليون تومان هزينه ساماندهي و تجهيز ۳ مركز و اردوگاه نگهداري بي خانمان ها را داد اما تاكنون خبري از اين پول نشده است.» اين عضو كميسيون اجتماعي _ فرهنگي شوراي شهر تهران در ادامه افزود: «اعضاي شوراي شهر همراه نمايندگان فرمانداري و استانداري تهران از اين ۳ مركز واقع در اسلامشهر، لويزان و ميدان شهيد هرندي بازديد كرده اند. كار ساختماني اين اردوگاه هاي ويژه بي خانمان ها ۹۵ درصد انجام شده است ولي هنوز براي اسكان و پذيرايي از اين اقشار آسيب پذير نيازمند صرف بودجه است و ساختمان ها به اصطلاح لخت و عريان است.» معتمدي آذر خاطرنشان كرد: «۵۰۰ ميليون تومان از مساعدت مالي استانداري براي عمران اين ۳ اردوگاه و ۷۰۰ ميليون تومان آن براي تجهيز ۳ مركز ياد شده است.» با اين حال هنوز هم به دليل فقدان يك تعريف مشخص نزد متوليان اجرايي شهر نحوه برخورد و حمايت از اين افراد مبهم و تبعيض آميز است. مهوش معتمدي آذر در اين باره تاكيد دارد كه با وجود معاني و تعاريف متفاوت در مواجهه با اين مسئله، بي خانمان به جمله افرادي گفته مي شود كه از ساعت ۱۲ شب به بعد در خيابان ها هستند و به دليل نداشتن مكاني براي خواب در خيابان ها مي خوابند و فرقي ميان معتاد و غيرمعتاد ندارد. وي معتقد است ابتدا بايد اين افراد را در اين مراكز مورد حمايت قرارداد و بعد نسبت به اعتياد و مسائل ديگرشان اقدام كرد. حال اين سئوال مطرح است كه با توجه به معتاد بودن اكثر كارتن خواب ها كدام رويه را در قبال اين افراد در اين سرماي طاقت فرسا به كار مي بنديم؛ معتاد به عنوان يك بيمار يا معتاد به عنوان يك مجرم؟

اعلام تسليت

عبدالرحمان تاج الدين، عضو كميسيون اجتماعي مجلس شوراي اسلامي با اظهار تاسف از بروز اين اتفاق و اعلام تسليت به همه مسئولان كشور به علت گسترش چنين ناهنجاري هايي در شهر تهران گفت: «چنين پديده هايي ناشي از گسترش توسعه شهرنشيني بدون ضابطه است اما در حالي كه ما داراي هويت اسلامي هستيم بسيار ناراحت كننده است كه در جامعه شاهد چنين حوادثي باشيم.» تاج الدين شهرداري را نخستين مركزي دانست كه بايد به وضعيت بي خانمان ها رسيدگي كند و پس از آن كميته امداد و بهزيستي را مسئول رسيدگي به اين موضوع دانست. وي تاكيد كرد: «شهرداري تهران به جاي اينكه در ماه رمضان افطاري هاي عريض و طويل بدهد، هزينه آن را در شكل تجهيز يك مكان براي افراد فاقد مسكن و خيابان خواب صرف كند.» وي خاطرنشان كرد حتماً اين قضيه را از طريق مجلس و ساير ارگان هاي ذي ربط پيگيري خواهد كرد.