انتقاد هنرمندان از وضعيت اجرای کنسرت‌‌ها و دريافت مجوزها

دولت روحانی برای موسيقی چه کرد؟

هنرمندان موسيقی از وضعيت دريافت مجوزها، اجراهای تالار وحدت و هزينه‌ی تالارهای دولتی ناراضی‌اند و باوجود دولتی که ظاهرا ديدگاه‌های مثبتی نسبت به هنر دارد؛ وضعيت نا‌بسامان موسيقی را توهين‌آميز و خسته‌کننده می‌دانند.

با گذشت بيش از يک سال از عمر دولت فعلی؛ مشکلاتی چون اخذ مجوز، افزايش قيمت اجاره‌ی تالارها و اجراهای ضعيف و غيرحرفه‌ای در تالارهای موسيقی؛ خاطر بسياری از اهالی موسيقی را آزرده ساخته است. احمد پژمان معتقد است دولت با موسيقی کاسب‌کارانه و ضدهنر عمل می‌کند.

به گزارش خبرنگار ايلنا؛ اين روزها به‌رغم واگذاری امور موسيقی به اهالی آن؛ شرايط فعاليت گروه‌ها و هنرمندان موسيقی هنوز بسيار سخت و دشوار است. تالارهای دولتی و غيردولتی تنها به درآمدزايی بيشتر می‌انديشند. اين شرايط بسياری از هنرمندان را به واکنش واداشته و از مسئولان می‌خواهند تا حمايت بيشتری از اين حوزه انجام دهند و با سنگ‌اندازی در کار اهالی موسيقی؛ مانع پيشرفت موسيقی علمی در ايران نشوند. گله‌ی اين گروه از هنرمندان اين است که دولت از ابتدا با شعار راه‌اندازی ارکستر سمفونيک و ارکستر ملی؛ توانست نظر هنرمندان و اهالی فرهنگ و هنر را به خود جلب کند اما با گذشت از اين وعده؛ ارکسترها همچنان تعطيل هستند و هنرمندان مستقل هم هرگز مشمول حمايت واقع نمی‌شوند.

تبليغات خبرنامه گويا	advertisement@gooya.com

در هنگامه‌ای اين‌چنين که به هنرمندان تلقين شد اين‌بار امورشان به دست خودشان سپرده شده؛ اين هنرمندان می‌پرسند چرا بهبودی حاصل نشده؟ آيا قرار نبوده مشکلات حوزه‌ی موسيقی از ابتدا حل شود؟ حل اين مشکلات آيا برعهده دفتر موسيقی وزارت ارشاد است يا مقام‌های بالاتر؟ آيا اصلا دولت عزمی برای بهبود شرايط داشته؟ آيا ديگر توانی برای فراهم ساختن بستر مناسب فعاليت هنرمندان باقی‌مانده؟

هفت‌خان رستم برای دريافت مجوز کنسرت و توهين به هنرمندان مستقل

کريستف رضاعی(آهنگساز و سرپرست گروه نور) درباره مشکلات برگزاری کنسرت می‌گويد: اين روز‌ها که درحال انجام کارهای اداری برای برگزاری دو کنسرت هستم؛ واقعا می‌توانم بگويم که ديگر انرژی‌ای برای اجرای کنسرت ندارم. دريافت مجوز کنسرت تبديل به هفت‌خوان رستم شده است.

وی از شرايط دريافت مجوز‌ها انتقاد کرد و گفت: بسيار عجيب است که من برای برگزاری کنسرتی که موسيقی آن متعلق به ۶۰۰ سال پيش است و تمام آن آثار در آرشيوهای موسيقی موجود است؛ بايد بار‌ها برای دريافت مجوز اقدام کنم و مراحل عجيبی را بگذرانم. پروسه‌ی دريافت مجوز واقعا پيچيده و خسته‌کننده شده است.

او افزود: زمانی که هزينه‌ی اجاره‌ی سالن‌ها به‌طرز شگفت‌آوری دوبرابر شد؛ از رودکی با من تماس گرفتند و گفتند که امکان برگزاری کنسرت باروک را ندارند و طبيعتا ما هم تا يک حدی می‌توانيم بليت‌ها را گران کنيم البته اگر مجبور شويم بايد بپذيريم که اجرای زنده موسيقی برای يک قشر خاص خواهد شد و بليت کنسرت‌ها را هم گران خواهيم کرد. اگر وزارت ارشاد و دفتر موسيقی بر اين گرانی‌ها نظارت کند؛ موسيقی قطعا شرايط بهتری را پيدا خواهد کرد اما وضعيت فعلی تنها توهين به هنرمندانی است که می‌خواهند مستقلا کار هنری انجام دهند.

ارائه‌ی مجوز کنسرت به شيوه بليت کوپه‌های قطار

هوشيار خيام(آهنگساز و نوازنده پيانو) درباره شرايط برگزاری کنسرت‌ها گفت: ما دوران دشواری را برای گرفتن مجوز و روی صحنه بردن موسيقی طی می‌کنيم و اين شرايط با بالا رفتن هزينه‌ی اجاره‌ی تالار‌ها سخت‌تر هم شده است. تعرفه‌های جديد تالار تنها موجب بدهکاری هنرمندان به تالار شده است. ما هربار که برای دريافت مجوز اقدام می‌کنيم؛ يکسری از مراحل عينا تکرار می‌شود که تنها موجب دوندگی و خستگی هنرمندان خواهد شد. تالار وحدت هم اين روز‌ها بيش از اندازه به اجرای تاتر‌ها بها می‌دهد و طبيعتا هنرمندان موسيقی حاضر به برگزاری کنسرت در ظهر يا بعداز ظهر‌ها نيستند.

وی ادامه داد: برای برگزاری کنسرت از ما درخواست می‌شود تا يک اجرای تصويری؛ چندماه پيش ازکنسرت ضبط و ارائه کنيم. اين مسئله بسيار عجيب است و من فکر می‌کنم که با نوازندگان و آهنگسازانی که پيشينه مشخصی دارند؛ نبايد چنين برخوردی داشت. برای دريافت مجوز‌ها هم به شيوه کوپه‌های قطار درجه‌بندی مشخص کردند و جالب اينجاست که برای اولين کنسرت من؛ مجوز درجه ۱ دادند و حالا که برای اخذ مجوز کنسرت جديدم اقدام کردم؛ متوجه شدم که مجوزم درجه ۲ است.

خيام در آخر بيان کرد: همه به نوعی در اين چرخ‌دنده اداری از پيش تعيين شده گير افتاديم و اين مسئله هنرمندان را دلسرد می‌کند. فکر می‌کنم راه‌حل عملی اين باشد که قدری پروسه اخذ مجوز را ساده‌تر کنيم تا هنرمندان هم برای اجرای کنسرت انگيزه بيشتری داشته باشند. اگر بخشی از اين مراحل به صورت اينترنتی صورت بگيرد؛ من فکر می‌کنم که اتفاقات مثبتی را شاهد باشيم اما به نظر می‌رسد که ذهنيت مدرن شدن به هيچ وجه وجود ندارد.

اجراهای لاله‌زاری در تالار وحدت

عليرضا شفقی‌نژاد(رهبر گروه کر فيلارمونيک ايران) درباره وضعيت برگزاری کنسرت‌ها گفت: سطح کيفی اجرا‌ها در تالار وحدت بسيار پايين آمده است. اجراهای لاله‌زاری را در تالار وحدت می‌بينم و اين اصلا اتفاق خوبی نيست. به نظرم تالار وحدت ديگر ارج و قرب خود را از دست داده است. وقتی هزينه اجاره سالن‌ها بالا می‌رود؛ يک گروه که اصلا هم سطح مناسبی برای اجرا در تالار وحدت ندارد؛ ۲۰۰ ميليون تومان پرداخت می‌‎کند و ۳۰ شب تالار را در اختيار می‌گيرد و در نتيجه اجرای گروه‌های موسيقی مطرح به ساعت ۲۲: ۳۰ موکول می‌شود.

او ادامه داد: متاسفانه نظارتی بر اينگونه عملکردهای غيرحرفه‌ای وجود ندارد. خانه از پای‌بست ويران است و حتی حمايت‌های دولتی هم به‌صورت مقطعی شرايط را بهبود می‌بخشد. هرچند که ما در ايران چيزی به نام حمايت دولتی نداريم و از اينکه کاری به کارمان نداشته باشند هم بايد خوشحال باشيم؛ اما در ‌نهايت بايد گفت که بخشی از مشکلات هم تقصير خودمان است. بايد همه چيز را نسبی سنجيد. اگر دفتر موسيقی وزارت ارشاد کار خوبی انجام می‌دهد آن را پررنگ کنيم تا شرايط بهتری را شاهد باشيم.

وی درباره عملکرد دفتر موسيقی وزارت ارشاد نيز گفت: متاسفانه دفتر موسيقی، گروه‌هايی را از رشته کوه‌های آلپ می‌آورد و ميليون‌ها هزينه می‌کند اما از هنرمندان داخل ايران حمايتی نمی‌شود. چراغی که به منزل رواست، به مسجد حرام است. ما برای برگزاری جشنواره‌ها و يا راه اندازی دوباره ارکستر‌ها با مشکل مالی مواجه هستيم و فکر می‌کنم که اول بايد به فکر مشکلات اين چنينی بود. بازهم می‌گويم که نبايد همه چيز را گردن دولت انداخت و ما بايد خودمان به فکر بهبود شرايط باشيم.

موسيقی کلاسيک نياز به حمايت دولتی دارد

اميرحسين خورشيدفر که پيش‌تر در مراسم تشييع پيکر پدرش (عليرضا خورشيدفر) از دغدغه‌های پدرش برای وضعيت موسيقی گفته بود از ديدگاه‌های مرحوم خورشيدفر، نسبت به شرايط فعلی موسيقی کلاسيک و اجراهای ارکسترال اين چنين گفت: از آنجا که پدر از اعضای قديمی ارکستر سمفونيک بود؛ طبيعتا دغدغه‌های بسياری در اين‌باره داشت. همه ما می‌دانيم که موسيقی کلاسيک نياز به حمايت دولت دارد چراکه پيشرفت در اين حوزه؛ نتايج بسيار مثبتی برای کل کشور دارد. پدرم از وضعيت اجراهای در تالار وحدت ناراضی بود، از اينکه وقتی ارکستر سمفونيک و ارکستر ملی تعطيل شد، هيچ جايی نبود تا خلاء اين دو پرشود؛ ناراحت بود. در اين دوره که تغيير ديدگاه بوجود آمده؛ انتظارات از شخص آقای ارجمند بيشتر است.

او افزود: پدرم هميشه صراحت بيان داشت و در کنسرت‌های فرمايشی و گروه‌هايی که اجرا‌هايشان درشان تالار وحدت نبود؛ حضور نداشت. اميدوارم که شرايط اجراهای کنسرت‌ها بهبود يابد و احيای ارکستر ملی و سمفونيک که آرزوی پدرم بود؛ سرعت پذيرد.

کاسبی دولت با افزايش هزينه‌های تالارها

احمد پژمان هم کمبود امکانات ضبط موسيقی در کشور را نشانه رفته و در نشست اخير خود گفت: ما جايی برای ضبط آثارمان نداريم. يعنی جايی که ۳۰ يا ۴۰نوازنده بطور همزمان اجرا کنند تا موسيقی ضبط شود را نداريم. تنها جايی که برای اين منظور مناسب است تالار رودکی است که متاسفانه هزينه‌های اجاره‌اش برای يک، يا دو ساعت بسيار بالاست. من تعجب می‌کنم که اين سالن دولتی چرا چنين هزينه بالايی را طلب می‌کند. دولت کاسب شده و ضدهنر است. دم از موسيقی فاخر می‌زند اما از آن حمايت نمی‌کند.

دنبال اين نباشيم که اسما ارکستر ملی يا سمفونيک داشته باشيم

پژمان درباره وضعيت ارکستر سمفونيک و ارکستر ملی نيز بيان کرد: اين روزها به بهانه بودجه اين دو ارکستر را تعطيل کردند اما به عقيده من حتی وقتی دوباره اين ارکسترها احيا شوند هم اتفاق خاصی نخواهد افتاد. ارکستر سمفونيک در دست رهبر است و متاسفانه رهبران ارکسترها اين روزها به فکر خودنمايی هستند و يا کسب تجربه تا از ايران بروند. يک رهبر حرفه‌ای ارکستر هيچگاه به ارکستر سمفونيک نمی‌آيد. اميدوارم شرايط بهتر شود و ما تنها به دنبال اين نباشيم که اسما ارکستر ملی يا سمفونيک داشته باشيم. من می‌خواهم به ارکسترهای کشورم افتخار کنم اما شرايط به گونه‌ای است که حرفه‌ای ها وارد کار نمی‌شوند و يا نمی‌گذارند که وارد شوند. علی رهبری از کسانی است که می‌تواند کمک‌های ارزنده‌ای داشته باشد و من هر بار که با او صحبت می‌کنم؛ نسبت به اينکه در ايران کار کند؛ ابراز علاقه می‌کند و می‌گويد آرزويش است که در ايران فعاليت داشته باشد.

برای احيای ارکسترها چقدر صبر کنيم؟

فريدون شهبازيان(آهنگساز) هم از عملکرد پيروز ارجمند و وزير ارشاد انتقاده کرده و در مراسم خاکسپاری مرحوم خورشيدفر اين‌چنين لب به گلايه گشود و گفت: ارکستر‌ها در مملکتمان بايد احيا شوند. آقای ارجمند شما به همه ما و مردم قول داديد که ارکستر‌ها را احيا کنيد. چقدر صبر کنيم؟ ما در مجلس می‌بينيم که بودجه‌های ميليونی تصويب می‌شود آيا امکان ندارد با چند ميليارد ارکستر‌ها را دوباره فعال کنيم و نوازندگان را به خانه خود راهی کنيم. اين نوازندگان فقط نبايد در اجراهای استاديويی و ضبط‌ها شرکت کنند.