ختنه؛ تیغی که ۲۰۰ میلیون زن جهان را زخمی کرده است

رادیو زمانه: ششم فوریه روز عدم هرگونه مدارا با ناقص‌سازی جنسی زنان است. امسال آژانس کودکان سازمان ملل (یونیسف) در گزارشی اعلام کرده که دست کم ۲۰۰ میلیون زن و دختر در جهان ختنه شده‌اند که نیمی از آنها در کشورهای مصر، اتیوپی و اندونزی هستند.

یونیسف در گزارش خود آورده که ارقام جهانی شامل ۷۰ میلیون دختر و زن بیشتر از سال ۲۰۱۴ است که به دلیل آمارهای بیشتر در برخی از کشورها و داده‌های جدید در اندونزی است. این عمل در ایران هم کم و بیش انجام می‌شود.

سازمان ملل در دسامبر ۲۰۱۲ قطعنامه‌ای تصویب کرد و از تمام کشورها خواست تا ختنه کردن زنان و دختران را متوقف کنند. سال گذشته میلادی سازمان ملل حذف ختنه را تا ۲۰۳۰ در دستور کار خود فرار داد.

«گیتا رائو گوپتا»، معاون مدیر اجرایی یونیسف در بیانیه‌ خود همراه با انتشار این گزارش اعلام کرده که: «توجه به مساله ختنه در زنان و دختران یک موضوع مهم است و این روند باید متوقف شود.»

«کلودیا کاپا»، کارشناس آمار در یونیسف و از مولفان این گزارش هم گفته است که ۲۰۰ میلیون دختر و زن تحت عمل ختنه قرار گرفته‌اند. ۳۰ کشور که اکثرا در آفریقا، خاورمیانه و آسیا هستند بیشترین آمار ختنه زنان و دختران را به خود اختصاص داده‌اند. این در حالی است که آمار واقعی ختنه به دلیل پنهان‌کاری کشورهای مختلف دقیق اعلام نمی‌شود.

این گزارش می‌گوید در این ۳۰ کشور، دختران را پیش از رسیدن به پنج سالگی ختنه می‌کنند. در یمن ۸۵ درصد از دختران در نخستین هفته پس از تولد از نظر جنسی ناقص‌ شده‌اند.

هرچند در سه دهه گذشته روند ختنه زنان و دختران کمتر شده اما یونیسف اعلام کرده که هنوز اقدامات لازم و کافی برای توقف این خشونت بر زنان و دختران صورت نگرفته است. بنا بر این گزارش اگر این روند ادامه پیدا کند، تعداد دختران و زنانی که ختنه می‌شوند، در ۱۵ سال آینده بسیار زیاد خواهد شد.

وضعیت ختنه زنان و دختران در هندوستان، مالزی، عمان، عربستان، امارات و همچنین استرالیا و کشورهای آمریکای شمالی و اروپا که بسیاری از مهاجران و آوارگان در این کشورها زندگی می‌کنند، مشخص نیست چون اماری درباره این کشورها وجود ندارد.

براساس گزارش یونیسف، دختران زیر ۱۴ سال ۴۴ درصد جمعیت ختنه شدگان هستند. و در گامبیا ۵۶ درصد، در موریتانی نیز ۵۴ درصد و در اندونزی نیز حدود نیمی از دختران ۱۱ سال و کمتر ختنه شده‌اند.

از کشورهایی که دختران و زنان ۱۵ تا ۴۹ سال در آنها ختنه می‌شوند، سومالی با ۹۸ درصد، گینه با ۹۷ درصد و جیبوتی با ۹۳ درصد را می‌توان نام برد.

تبليغات خبرنامه گويا	advertisement@gooya.com

ایران و ناقص سازی جنسی زنان

پژوهش‌های جدید در ایران نشان می‌دهند که هنوز هم در برخی از مناطق ایران ناقص‌سازی جنسی روی دختران و زنان انجام می‌شود.

کامیل احمدی، در سال جاری نتایج پژوهشی را منتشر کرده که نشان می‌دهد این عمل در چهار استان آذربایجان غربی، کردستان، کرمانشاه و هرمزگان رواج دارد.

بر اساس این پژوهش احتمالا حدود ۷۰ درصد از ختنه زنان در شش استان ذکر شده رواج دارد.

در ایران، ختنه زنان بیشتر روی دختران کمتر از ده سال صورت می‌گیرد. در استان‌های ایلام و لرستان این عمل درست قبل از ازدواج و در برخی از موارد هم پس از تولد اولین فرزند ختنه انجام می‌شود. در استان هرمزگان دختربچه‌ها را در سن‌های پایین ختنه می‌کنند.

ختنه در ایران هم مانند بسیاری از نقاط جهان یک سنت قدیمی است که به دلیل ناآگاهی معتقدان به آن همچنان انجام می‌شود. به دلیل رواج آن در میان اهل سنت، دولت ایران هم چندان مداخله‌ای در قضیه نمی‌کند. اما هرچند قانون ایران به طور خاص به خاص به ختنه زنان اشاره نمی‌کند اما بر مبنای برخی از قوانین ایران می‌توان ختنه زنان را مورد پیگیری قانونی قرار داد.

در ماده‌ ۶۶۴ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ آمده است که: «قطع و از بین بردن هر یک از دو طرف اندام تناسلی زن، موجب نصف دیه‌ کامل زن است و قطع و از بین بردن بخشی از آن، به همان نسبت دیه دارد.»

در این حکم فرقی میان باکره و غیر باکره، خردسال و بزرگسال، سالم و معیوب از قبیل رتقاء و قرناء نیست. ماده‌ ۷۰۷ هم از بین بردن کامل قدرت مقاربت را موجب دیه‌ کامل می‌داند.

ماده‌ ۷۰۴ این قانون می‌گوید که از بین بردن قدرت انزال یا تولید مثل مرد یا بارداری زن و یا از بین بردن لذت مقاربت زن یا مرد، موجب ارش است.

ماده‌ ۷۰۸ قانون مجازات اسلامی از بین بردن یا نقص دائم یا موقت حواس یا منافع دیگر مانند لامسه، خواب و عادت ماهانه و نیز به وجود آوردن امراضی مانند لرزش، تشنگی، گرسنگی، ترس و غش، موجب ارش می‌داند. «ارش» به معنی دیه‌ غیرمقدر است که میزان آن در شرع تعیین نشده است و دادگاه با لحاظ نوع و کیفیت جنایت و تاثیر آن بر سلامت مجنی‌علیه و میزان خسارت وارده با در نظر گرفتن دیه‌ مقدر و با جلب نظر کارشناس میزان آن را تعیین می‌کند. مقررات دیه‌ مقدر در مورد ارش جریان دارد، مگر این‌که در این قانون ترتیب دیگری مقرر شود.

با وجود تمام محدودیت‌ها برای فعالیت نهادهای مدنی مردم‌نهاد در ایران، مدتی قبل در ایران کمیپن «گام به گام تا توقف ناقص‌سازی زنان در ایران» برای آگاهی‌رسانی و مبارزه با این سنت خشن راه افتاده است.

به گفته رابحه مظفریان از بانیان این کمپین، استراتژی این کمپین ارایه گام به گام اطلاعات ناقص‌سازی زنان در ایران و سراسر جهان به زبان فارسی است که مردم فارسی‌زبان و ایرانیان از آن بی‌خبر هستند: «هم اطلاعات درستی وجود ندارد و هم یک‌سری کلیشه‌ها هست که باید تصحیح شود. از طریق این کمپین فعالیت‌هایی برای منع کردن و آگاهی رساندن صورت می‌گیرد تا میزان شیوع این مساله در مناطق مختلف گزارش شود.»

در ارایه مطالب از کارشناسان بسیاری کمک گرفته شده تا بر اساس تخصص‌شان این مساله را اطلاع‌رسانی و آسیب‌شناسی کنند؛ از جمله روان‌کاوها و روان‌شناسان، جامعه‌شناس‌ها، متخصصان زنان و مامایی، حقوق‌دان‌ها و همچنین پیشواهای مذهبی و فتواهای دینی مراجع: «ما از رساندن هیچ صدایی دریغ نداریم؛ خصوصا صدا و نوشته‌های خود قربانیان.»

مظفریان می‌گوید: «برای آن‌که بتوانیم آگاهی عمومی بدهیم، سعی می‌کنیم به مناطق مختلف برویم و برخی از افراد کلیدی مانند پیشوایان دینی و پرستارها را درگیر این قضیه کنیم.»