مصرف ماری جوانا عملا از ۱۷ اکتبر در کشور پهناور کانادا آزاد شد وتقریبا تمام رسانه‌های دنیا قانونی کردن فروش کانابیس تفننی را به عنوان یک خبرمهم منعکس نمودند. تصویب قانون آزادشدن ماری جوانا توسط پارلمان کانادا در نوامبر سال گذشته میلادی صورت گرفت و این تحقق یکی از مهم ترین وعده‌های انتخاباتی جاستین ترودو نخست وزیر این کشور در سال ۲۰۱۵ بود اگرچه استفاده درمانی از این ماده از سال ۲۰۰۱ در این کشور آزاد شده است. بدین ترتیب پس از گذشت ۹۵ سال ازغیرقانونی شدن ماری جوانا در سال ۱۹۲۳ در کانادا سرانجام مصرف تفریحی آن قانونی گشت. بدین ترتیب کانادا دومین کشوردر جهان است که کانابیس را آزاد و قانونی نموده، پیش ازاین کشور اروگوئه پنج سال قبل دست به چنین اقدامی زده بود اما در گروه صنعتی جی ۲۰ کانادا اولین کشور برای ازادسازی این ماده است.
علل قانونی کردن ماری جوانا
مردم کانادا بویژه در ۴۰ سال اخیرمتوجه شده‌اند که غیرقانونی کردن کانابیس لطمات سنگینی بر جامعه وارد نموده که ناشی از اپیدمی اوردوز، شیوع بیماری ایدز و فقدان کنترل کیفیت (خالص و غیرسمی بودن ماده) از طریق مصرف ماری جوانای قاچاقی یعنی تهیه شده در بازار سیاه بوده، از طرفی طرفداران آزادسازی مصرف ماری جوانا بر این باورند که قانونی شدن مصرف ماری جوانا باعث شود تا از گرایش مصرف کنندگان به مواد دیگر اعتیاد آوری چون هروئین و کوکائین کاسته شود، از طرفی دولت به جای افزایش بودجه برای مبارزه با قاچاق این ماده پس از این به درآمد مالیاتی قابل توجهی که ناشی از فروش قانونی ماری جوانا ست دست خواهد یافت واز سوئی به افزایش درآمداز طریق توریست در این کشور گسترده کمک خواهد کرد با توجه به همجواری این سرزمین با آمریکا و سرانجام اینکه دست دلالان و سوداگران مواد مخدر کوتاه تر می‌شود.
ممنوعیت و میزان مصرف مشروبات الکلی در ایران
با گذشت قریب به چهاردهه از به اصطلاح اسلامی شدن جامعه ایران، در سال ۹۴ علی اکبر سیاری معاون وزارت بهداشت اعلام می‌کند با توجه به قاچاق نوشیدنی‌های الکلی، سالانه ۴۲۰ میلیون لیترالکل در ایران مصرف می‌شود! از سوئی براساس امارهای رسمی سالانه ۱۰۰ تا ۳۰۰ نفر بر اثر مسمومیت الکلی جان خود را ازدست می‌دهند. متاسفانه امار سازمان بهداشت جهانی می‌گوید که ایران از نظر حجم مصرف (مصرف بر پایه لیتر) مشروبات الکلی دررتبه ۱۹ام جهان قرارگرفته یعنی ازلحاظ در نظر گرفتن افرادی که به طورمعمول در یک سال مشروبات الکلی مصرف می‌کنند، این درحالی است که از نظر درصد مصرف کنندگان الکل جمهوری اسلامی حائز رتبه ۱۶۶ در دنیاست. اما درجامعه ما فاجعه بزرگتر مرگ ناشی از مسمومیت الکلی بواسطه ممنوعیت فروش آن است آن چه که به دلیل آزاد بودن الکل دراکثر کشورهای جهان اصولا معضلی خوانده نمیشود.
درجمهوری اسلامی مصرف مشروبات الکلی تعزیر۸۰ ضربه شلاق یا زندان را به دنبال دارد که البته تکرار این عمل و بویژه تولید یا نگهداری نوشیدنی‌های الکلی باعث مجازات اعدام می‌شود، با این وجود در ایران دست کم ۱۵۰ مرکز رهایی از اعتیاد به الکل برای ۱۳۰ هزار نفر معتاد به الکل دائر می‌باشد (از یک میلیون مصرف کننده)، البته باید این مهم را هم درنظر داشت که آمار سازمان بهداشت جهانی در سال ۲۰۱۰ می‌گوید که از ۱۹۰ کشور جهان در مصرف انواع نوشیدنی‌های الکلی، در ایران شراب جایگاه اول را دارد (با ۵۲ لیتر مصرف در سال) بعد آبجو و نهایتا در جایگاه سوم انواع مشروبات (اسپیریت) اما در سایر کشورهای دنیا درست برعکس آبجو درالویت اول اماری (۴۱ لیتر در سال) بعد انواع مشروبات الکلی و سرانجام در رده سوم شراب (صرفا ۱۵ لیتر در سال) قرار می‌گیرد.
اما مشکل صرفا به این جا ختم نمیشود وقتی بدانیم که با در نظرگرفتن سرانه مصرف الکل خالص در ایران که یک لیتر تخمین زده می‌شود، بر اساس اعلام نشریه اکونومیست با استناد به آمار سازمان بهداشت جهانی، کشور مسلمان ایران از نظر شدت مصرف (یعنی صرفا میزان مصرف در میان مصرف کنندگان مشروبات الکلی و نه همه مردم) دارای رتبه بسیار بدی است چراکه ایرانی هایی که اهل نوشیدن الکل هستند در سال حدود ۲۵ لیتر الکل مصرف می‌کنند و این بدان معنی است که شدت مصرف الکل در ایران از کشورهایی که دارای سرانه بسیار بالای مصرف هستند یعنی بلاروس و روسیه نیز بیشتر است!
اعتیاد به مواد مخدر در ایران
به برکت نظام اسلامی و بر اساس آمارهای رسمی هم اکنون بین یک و نیم تا سه میلیون معتاد به مواد مخدر در ایران وجود دارد و میزان مصرف کنندگان از هفت تا ده میلیون می‌باشد، درمقایسه با کشور پیشرفته کانادا، متاسفانه انواع فراورده‌های روان گردان در ایران به آسانی دردسترس می‌باشد وقتی ماده مخدری چون شیشه که به مراتب از کانابیس خطرناکتراست مورد مصرف قرارمی گیرد. درحالیکه یکی از دلایل آزادشدن ماری جوانا در آن کشورکنترل کیفیت آن برای اجتناب از در خطر قرارگرفتن سلامت مردم ناشی از مصرف غیرخالص این ماده می‌باشد، در ایران حاکمیت در چهار دهه اخیرچه تدابیری برای رهائی جوانان از چنگال انواع مواد مخدرخطرناک و مشروبات الکلی سمی نموده؟ اما عوامل اصلی اشاعه دهشت بار اعتیاد به انواع روان گردان‌ها و الکلیسم در ایران فاصله طبقاتی، بحران اشتغال جوانان و محدویت افراطی (درمورد مشروبات الکلی) است. صرف حرام بودن مصرف الکل و در نتیجه قاچاقی شدن مصرف آن باعث شده جمهوری اسلامی ابتلای جوانان به اعتیاد خانمانسوزراازالویت توجه خود خارج کند.
سیاست گذاری دولت کانادا برای کاهش آسیب‌های ناشی ازاعتیاد بر چهار ستون استواراست: پیشگیری، درمان، مبارزه پلیسی و نهایتا قانونی (آزاد) کردن مصرف ماری جوانا (با کنترل کیفیت) اما درایران عامل پیشگیری تقریبا بی معناست چون مسبب اصلی که فقرفرهنگی و اقتصادی است در کنار فاصله طبقاتی این سیاست را فلج نموده، ستون چهارم هم که در مورد الکل، به حکم شرع موضوعیتی ندارد اگرچه درمورد مواد مخدر بطورغیررسمی اما به شکل گزینشی ایفای نقش می‌کند.
ممنوعیت مشروبات الکلی و عواقب آن در ایران
از آنجائی که بسته به درجه توسعه یافتکی جوامع، الکلسیم واعتیاد به مواد مخدر هردو می‌توانند نقش یکسان و تنگاتنگ در تهدید سلامت تن و روان داشته باشند توجه به روش‌های کنترل صحیح مصرف الکل و مواد مخدرحائز اهمیت ویژه است. اما مشکل درجامعه مسلمان ایران آزاد نبودن مصرف مشروبات الکلی است که به جای بازدارندگی، الکلسیم را که خود عامل اصلی تباهی و فساد ست دامن زده. این درحالی است که از میان ۵۷ کشوراسلامی در دنیا فقط ۱۷ کشور قانون ممنوعیت فروش مشروبات الکلی را اجرا می‌کنند، ازطرفی در اندونزی پرجمعیت ترین کشور مسلمان فروش الکل صرفا در مغازه‌های کوچک ممنوع است.
اما درایران ممنوعیت فروش مشروبات الکلی صرفا به عنوان یکی از عوامل پدیده الکلسیم ایفای نقش نکرده بلکه مهم تراز آن مصرف مشروبات ناسالم دست ساز تقلبی باعث آسیب‌های جدی‌ای چون مرگ مغزی، بیهوشی و نابینایی می‌شود زیرانوشیدنی‌های الکلی در بازار ایران که با نام‌های الکل صنعتی، متانول، الکل گندم یا الکل سفید یافت می‌شود کبد را به کارخانه سم سازی تبدیل می‌نماید، از سوئی انچه که نقش اصلی را در مسمومیت الکلی ایفا می‌کند صرفا وجود ناخالصی هایی از متانول نیست بلکه سوداگران در ایران داروهایی مثل ترامادول، متادون و دیازپام را هم به مشروبات الکلی اضافه می‌کنند، از این روبسیاری ازاین نوشیدنی‌ها در ایران ازتوان مسمومیت زایی خطرناکی برخوردار میشوند.
سرخوشی درکانادا و خودکشی در ایران
آن چه در ایران به عنوان عرق سگی خوانده می‌شود با توجه به شرایط تولید دست سازآن یا نوع وارداتی با هدف مزه مستی در عمل مزه مرگ را به ارمغان می‌آورد، اما در مورد مواد روان گردان اگردولت کانادا ماری جوانا را آزاد کرده تا باعث سرخوشی مردم شود با ناتدبیری حاکمیت ایران مواد مخدر به عامل خودکشی جوانان تبدیل شده است. گیاه کانابیس یا همان شاه دانه دارای دوفراورده اصلی است: ماری جوانا تولید شده از برگ و گل آن است و حشیش از صمغ یا رزین این گیاه تولید می‌شود، اما در ایران متاسفانه از هردو فراورده استفاده می‌شود که دارای ماده اصلی روان گردان تی اچ سی است.
ازآنجائی که درجامعه به قهقراه رفته ما که جمهوری اسلامی باعث و بانی بنیادین آن است، اعتیاد به مواد مخدر وروان گردان هایی چون انواع فراورده‌های کانابیس صرفا بخش کوچکی ازآلودگی جوانان را دربرمی گیرد، حتی اگراحیانا طرح‌های جامع تری از آنچه در کانادا به اجرا در می‌آید به تصویب برسد نمی‌تواند اندک مرهمی بر مشکلات باشد، چراکه رژیم ولایتی اساسا خانه را از پایه ویران نموده، نظری به قربانیان اخیر الکل در استان‌های البرز، خراسان شمالی، کهگیلویه و بویراحمد و هرمزگان که به مراکز درمانی یا قبرستان‌ها منتهی شدند عمق فاجعه را نشان می‌دهد.
ایران اکنون دارای سومین رتبه قبل ازکشورهای مسلمانی چون امارات متحده عربی، تاجیکستان، گامبیا و مالی از نظر شدت مصرف مشروبات الکلی اما بلافاصله پس از بلاروس و روسیه که بدترین جایگاه‌ها را درجهان دارند می‌باشد و این به عنوان یکی ازدستاوردهای درخشان ایدئولوژی اسلامی اقتدارگرائی است که درچهره جمهوری اسلامی خود را معرفی کرده و ازفردای انقلاب با بستن درمیخانه‌ها درخانه تزویرو ریا را بگشود.
alizadi@libero.it
