رئیس کل بانک مرکزی افزایش نرخ دلار را «هیجانی» خوانده، کارشناسان اقتصاد در ایران اما نظر دیگری دارند و میگویند: کنترل بازار ارز از دست دولت خارج شده است
یورونیوز - همزمان با نزدیک شدن نرخ آزاد دلار به رکورد تاریخی ۲۰ هزار تومان، حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، خواستار افزایش فشار بانک مرکزی بر صادرکنندگانی شد که به تعبیر او پس از دریافت سهمیه ارزی خود نسبت به ایفای کامل تعهداتشان اقدام نمیکنند.
در حالی که بانک مرکزی ایران با آغاز معاملات روز یکشنبه بازار ارز، نرخ رسمی عرضه دلار آمریکا در شبکه رسمی صرافیهای تحت نظارت خود را ۲۰۰ تومان دیگر افزایش داد و به رقم بیسابقه ۱۸ هزار و ۸۰۰ تومان رساند، قیمت آزاد فروش دلار نیز به روند صعودی ۶ روز گذشته خود ادامه داد و در برخی دقایق تا نرخ ۱۹ هزار و ۸۰۰ تومان نیز مبادله شد.
پیشتر نرخ آزاد دلار طی داد و ستدهای روز ۲۶ سپتامبر ۲۰۱۸(۴ مهر ۱۳۹۷) با شکستن سد تاریخی ۱۹ هزار تومانی تا ۱۹ هزار و ۴۵۰ تومان مبادله شده بود ولی متوسط ماهانه بهای فروش آن از اسفندماه گذشته با شکستن رکوردهای پیاپی به بیش از ۱۷ هزار و ۹۰۰ تومان در خرداد گذشته رسید.
حسن روحانی روز یکشنبه در جریان نشست ستاد اقتصادی دولت ایران بدون اشاره مستقیم به تحولات اخیر بازار ارز ایران، نقل و انتقال ارز را به دلیل تحریمهای آمریکا دشوار توصیف کرد و تصریح کرد که شرایط ناشی از شیوع ویروس کرونا از جمله بسته شدن برخی از مرزها، واردات را هم دچار مشکل کرده است.
او از بانک مرکزی ایران خواست تا به همه بدهکاران عمده برای بازگرداندن ارز حاصل از صادرات اخطار دهد و زمان بازپرداخت برای آنان مشخص کند و در صورت تخطی، ضمن آنها به افکار عمومی و مراجع ذیصلاح، زمینه رسیدگی به تخلف آنها را فراهم کند.
سال گذشته نیز وزارت اقتصاد و بانک مرکزی ایران برخی صادرکنندگان را متهم کرده بودند که با امتناع از عرضه ارز حاصل از صادرات خود باعث رشد قیمتها در بازار شدهاند. ادعایی که از سوی صادرکنندگان به نوعی فرافکنی بانک مرکزی برای پوشش گذاشتن بر عدم اطمینان موجود در اقتصاد ایران و تاثیرگذاری عوامل سیاسی بر آن ارزیابی شده بود.
قیمت دلار در بازار ایران از روز شنبه و یک روز پس از تصویب قطعنامه شورای حکام آژانس انرژی اتمی علیه ایران بار دیگر از مرز ۱۹ هزار تومان عبور کرد. با این حال، عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی ایران، با انتشار یادداشتی نوشت:«ارزش ذاتی نرخ ارز، با در نظر گرفتن متغیرهای اقتصادی، سیاسی وروانی، درمقایسه با نرخی که امروز دربازارخریدوفروش میشود، حتماً پایینتر است. البته نمیتوان محدودیتهای ایجاد شده برای کشور را در نظر نگرفت.»
کارشناسان اقتصادی، چشمانداز روند نزولی قیمت نفت، تشدید تحریمهای آمریکا، افزایش کسری بودجه دولت و صعود شتابان حجم نقدینگی را مجموعه عوامل ایجاد التهاب در بازارهای مالی ایران میدانند.
در جریان مبادلات روز یکشنبه بازار ارز ایران، قیمت آزاد هر یورو نیز از ۲۲ هزار تومان فراتر رفت و بهای هر قطعه تمام سکه طلا هم به بیش از ۸ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان رسید که بالاترین رقم تاریخی آن به شمار میرود.
همچنین با وجود تعطیلی پایان هفته بازار جهانی طلا، قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار در مبادلات روز یکشنبه به دلیل رشد قیمت دلار به بیش از ۸۰۲ هزار تومان رسید.