جناب آقای پوتین، رئیس دولت فدراسیون روسیه
با درود و احترام
پیام بلند بالای شما درآغاز جنگ را خطاب به مردم روسیه و بقیه دنیا به عنوان ادله توضیحی و توجیهی حمله به اوکراین به دقت خواندم.
من به عنوان یک مدافع سرسخت حقوق بشر در ایران نمی‌توانم نسبت به برخی از ادله شما که موجه سازی جنگ و به خطر انداختن صلح در منطقه و جهان است بی تفاوت باشم به ویژه که سرنوشت کشور شما و اقدامات و تصمیمات شما بر وضعیت سیاسی و حقوق بشری میهن عزیز ما ایران هم تاثیرات مستقیمی بر جای خواهد نهاد. از آنجا که این یک نامه رسمی است از ادب دیپلماسی پیروی می کنم.
در پیام شما ۵ نکته برای من جلب توجه کرد که اگر چه برخی از آنها ارتباط مستقیمی با حقوق‌بشر ندارد اما برآیند انها آثار مستقیم بر صلح و‌‌حقوق بشر در جهان دارد. جنگ قربانیان زیادی از نظامیان و غیر نظامیان و کودکان و سالخوردگان می گیرد و آثار ویرانگر آن تا دهه ها برجای می ماند. با گذشت سه دهه از پایان جنگ تجاوزکارانه صدام حسین که با حمایت کشور شما (که آن زمان عضو سازمان امنیتی اش بودید و بعد هم نوستالژی آن را داشته اید) و آمریکا و اروپا بر ملت ایران تحمیل شد ما هنوز از آثار آن رنج‌می بریم. جنگ را تحت هیچ شرایطی نمی توان توجیه کرد مگر در صورت حمله مستقیم نظامی و دفاع در برابر تجاوز که رویه همیشگی ایران بوده است:
۱-- به صراحت اعلام می‌کنید دلیل شروع جنگ، گسترش ناتو تا مرزهای روسیه است اما این نکته را مسکوت می گذارید که لتونی، استونی، لیتوانی، چند کشور از کشورهای جدا شده از اتحاد شوروی، سالیانی است که عضو اتحادیه اروپا و ناتو شده‌اند و هم مرز روسیه اند و نروژ و فنلاند و لهستان هم عضو اتحادیه اروپا هستند و گرجستان هم درخواست عضویت داده است و نه خطری برای روسیه داشته اند و نه روسیه تاکنون متعرض آنها شده است، چرا فقط این بهانه در مورد اوکراین است؟ ترکیه دیگر عضو ناتو و متحد آذربایجان همسایه روسیه است که سوادی پیوستن به اتحادیه را دارد اما تا بحال متعرض آنها نشده اید. آیا روسیه باید به همه این کشورها اعلام جنگ می‌داد؟ آیا ایران به دلیل اینکه ترکیه عضو ناتو است باید اعلام جنگ می‌داد؟ مگر کشورها، خودشان همسایه خود را تعیین و انتخاب می‌کنند یا حق دارند به همسایگانشان دیکته کنند که تابع اصول امنیتی آنها باشند؟ هر کشوری باید خودش در حدی اقتدار ملی و مردمی داشته باشد که کسی طمع تجاوز به آن را پیدا نکند نه این که در داخل با سرکوب و انحصار پیش برود و این ضعف خود را بخواهد از طرق دیگر جبران کند.
۲- در این بیانیه اعلام می کنید به درخواست جدایی طلبان دونتسک و لوهانسک وارد خاک اوکراین شده اید. این سخن در پیام دیگری روشن تر بیان شده که گفته اید«ما با اوکراین تاریخ، فرهنگ و دین مشترک داریم»،« شرق اوکراین سرزمین قدیمی روسیه است». این منطق، امنیت جهان را به هم می ریزد یعنی اگر فردا مثلاً چند نفری در یکی از مناطق مرزی ایران از روسیه درخواست کنند روسیه به بهانه آن می تواند به ایران تجاوز کند؟ اساسا با این دیدگاه شما آیا ایران می تواند به استناد وحدت زبانی یا مذهبی و حتی اینکه سرزمینی در گذشته متعلق به ایران بوده امروز دنبال ضمیمه کردن افغانستان و تاجیکستان، ازبکستان، قفقاز ، جمهوری اذربایجان و پاکستان و منطقه ای فارس زبان از چین و هندوستان و حتی روسیه و ترکیه که زمانی جزو قلمرو امپراطوری ایران بودند باشد؟ آیا این ادعاها پایه های سازمان ملل که کشورهای موجود را به رسمیت شناخته تا صلح را به ارمغان اورد متزلزل نمی کند؟ کاری که امریکایی ها به شیوه دیگری بارها انجام داده اند.
بر فرض که این ادعای باطل را بپذیریم که به دعوت جدایی طالبان و جمهوری های خودخوانده یورش برده اید، چرا تجاوز به سراسر اوکراین گسترش پیدا کرده و نه فقط برای حمایت از جدایی طلبان؟ چرا نیروهای پیاده تان تا پایتخت اوکراین هم رفته اند و می خواستند حکومت اوکراین را ساقط کنند؟
۳-- نماینده روسیه در سازمان ملل در جلسه ویژه مجمع عمومی همین جمله شما که دولت اوکراین را مکرر نئونازی می نامید به کار برده و گفته است در اوکراین «زندانی‌ها را از زندان آزاد کردند و به آنها اسلحه می‌دهند، نئونازی‌ها در اوکراین قدرت گرفته اند و دارند رشد می‌کنند؛ ما این اقدامات آنها را محکوم می‌کنیم. آنها ۲۵ هزار اسلحه را به مردم عادی می‌دهند، بدون ثبت آن».
این بی‌شرمانه نیست که این کار را نئونازیسم دانسته و توقع داشته باشیم ارتش روس کشوری را اشغال کند و حکومت کشور اشغال شده مردم را برای دفاع مسلح نکند؟ وزارت دفاع روسیه اعلام می کند «از آغاز عملیات ویژه، نیروهای مسلح روسیه ۱۱۱۴ تأسیسات و زیرساخت نظامی را در اوکراین منهدم کرده‌اند» و اسم حمله و تجاوز را عملیات ویژه می گذارند و به دنیا اهانت می کنند و فکر می کنند دنیا ابله است و با تغییر نام حمله به عملیات ویژه، واقعیت هم عوض می شود. اصلا اینکه وزارت دفاع روسیه اعلام کند حمله کردیم و آمار بدهد چقدر ویران کردیم و رسما اعلام کند کنترل فلان شهرها را به دست گرفتیم، نامش چیست؟
جنابعالی هم در پیام بلند خود گزاره های به شدت ضد غربی و تحریک احساسات ناسیونالیستی برای بسیج مردم در جنگ را به کار می برید که دقیقاً یادآور رفتارهای هیتلر برای برانگیختن آلمانی هاست. او مواضع شدیداً ضد غربی می گرفت، همین تعبیرهای «امپراتوری دروغ غربی» را به کار می‌برد و ناسیونالیسم را تبدیل به ایدئولوژی کرد.
عالیجناب، ما هم بارها نسبت به استانداردهای دوگانه غرب انتقاد کرده‌ایم اما این کجا و آنچه شما می گویید کجا؟ برنده نهایی خطای استراتژیک شما نیز آمریکا و ناتو و چین هستند و شما جاده صاف کن آنها شدید. دلایل رخ دادن این خطا خود نیازمند گفتار دیگری است.
۴- هولناک ترین فراز پیام شما این است که به گفته ضرب المثل ایرانی «دیگی که برای من نجوشد کله سگ در ان بجوشد» ولو به بهای جنگ جهانی سوم و میلیون ها کشته و نابودی کره زمین، شما می گویید:«اکنون چند کلمه مهم و بسیار مهم برای کسانی که ممکن است وسوسه شوند در رویدادهای جاری مداخله کنند. هرکسی که بخواهد مانع ما شود و حتی بیشتر از آن برای کشور ما، برای مردم ما تهدید ایجاد کند، باید بداند که واکنش روسیه فوری خواهد بود و شما را به عواقبی خواهد رساند که هرگز در تاریخ خود تجربه نکرده اید. ما برای هر گونه توسعه رویدادها آماده هستیم. تمام تصمیمات لازم در این زمینه اتخاذ شده است. امیدوارم صدایم شنیده شود».
این جمله شما رسما تهدید به گسترش جنگ است ولو تا تبدیل شدن به جنگ‌جهانی. فرمان اماده باش هسته ای و تبلیغات تلویزیون های دولتی روسیه که می گویند زمینی که روسیه در ان نباشد چرا دیگران باشند؟ دنباله همین طرز فکر خطرناک است و همین باعث شده که شما جنگ اصلی را که جنگ نرم است در افکار عمومی جهان باخته اید.
۵- عالیجناب، شما در پیام های مختلفی از فساد و بیداد در حکومت اوکراین گفته اید. ما در مقام دفاع از حکومت اوکراین و فسادهای مطرح شده توسط شما نیستیم و می دانیم مشابه همین اتهامات درباره حکومت شما هم وجود دارد و مستنداتش در دنیا منتشر می شود و شما هم آن را بخشی از جنگ روانی غرب می دانید اما اینها امور داخلی اوکراین و روسیه است و ما را به آن کاری نیست ولی پیام شما نشان می دهد با این تصور خطا به کشوری مستقل یورش بردید که مردم جلوی شما فرش قرمز پهن می کنند و مانند دوره اتحاد شوروی که با همین روش کشورها را اشغال و دولتی دست نشانده روی کار می آورد عمل کردید و مقابله مردمی برای تان دور از انتظار بود لذا امروز به همان ها که فکر می کردید اغوش شان را برای شما می گشایند پیام می دهید:« من همچنین باید از پرسنل نظامی نیروهای مسلح اوکراین درخواست کنم. رفقای عزیز! پدران، پدربزرگ ها، پدربزرگ های شما با نازی ها نجنگیدند، از میهن مشترک ما دفاع کردند، به طوری که نئونازی های امروزی قدرت را در اوکراین به دست گرفتند. شما به مردم اوکراین سوگند وفاداری خوردید و نه به حکومت ضد مردمی که اوکراین را غارت می کند و همین مردم را مسخره می کند. از دستورات جنایتکارانه او پیروی نکنید من از شما می خواهم که فوراً اسلحه خود را زمین بگذارید و به خانه بروید. اجازه دهید توضیح دهم: همه سربازان ارتش اوکراین که این الزام را برآورده می کنند، می توانند آزادانه منطقه جنگی را ترک کرده و به خانواده های خود بازگردند».
آیا فکر نمی کنید چرا مردم برای حفط همین حکومت فاسد و ظالم مورد ادعای شما جانبازی می کنند؟ ایا فکر نمی کنید ملت ها میان سرزمین و دولت تفاوت می گذارند؟ ایا فکر نمی کنید فردا قدرت دیگری پیام مشابهی برای مردم و نظامیان شما منتشر کند؟ این روش ها متعلق به عصر سپری شده سده های گذشته است و امروز باید در چارچوب نظام حقوقی بین الملل رفتار کرد تا دنیایی ایمن داشته باشیم و چون منطق زور همچنان حکمفرماست باید نظام حقوق بین الملل را اصلاح کرد نه اینکه به عصر هرج و مرج بازگشت و برای این اصلاح نخست باید از خود آغاز کنید و حق وتوی قدرت ها را واگذار کنید.
عمادالدین باقی
ایران- تهران
سه شنبه ۱۰ اسفند ۱۴۰۰ خورشیدی
۲۷ رجب ۱۴۴۳ قمری
یکم مارچ (March) ۲۰۲۲ میلادی
کانال گفتار های باقی
اینستاگرام
