ایندیپندنت فارسی - پنج اقتصاددان ساکن ایران با تحلیل ریشههای اقتصادی اعتراضهای اخیر، خواستار آزادی بازداشتشدگان و فراهم آوردن شرایط طرح و بیان آزادانه انتقادها و امکان اعتراضهای رسمی و مسالمتآمیز شدند.
محمدمهدی بهکیش، حسن درگاهی، محمد طبیبیان، موسی غنینژاد و مسعود نیلی پنج اقتصاددانیاند که این بیانیه را امضا کردهاند. آنها در بیانیه خود، به مقامهای جمهوری اسلامی هشدار دادهاند که «اگر اعتراضها شنیده نشود، به خشم تغییر وضعیت میدهد و خشم در ادامه به نفرت تبدیل میشود و از اینجا به بعد، خشونت بهعنوان نیروی پیشران اصلی عمل خواهد کرد».
این اقتصاددانها در بیانیه خود، این پرسش را مطرح کردهاند که «چرا جامعه ایران به انبار مواد محترقهای تبدیل شده است که با جرقههایی مشتعل میشود و آتش به سرعت در آن، گسترش پیدا میکند؟» و در پاسخ، به «تفاوت عمیق جامعه ایران در حوزههای مختلف با گذشته و موانع رشد در مسیر تحولات طبیعی جامعه» اشاره کردهاند.
آنان در بیانیه خود، ردپای تفاوت عمیق جامعه در تحولات جمعیتی را تعقیب کرده و نوشتهاند: «افزایش جمعیت جوان و دانشجو در مقایسه با قبل از انقلاب و افزایش جمعیت زنان تحصیلکرده نشان میدهد که جامعه امروز بسیار توانمندتر از گذشته شده است و حکمرانی بر چنین جامعهای مستلزم رعایت قواعدی است که ذیل یک عنوان کلی مراعات بیشتر و احترام فزونتر به خواستهها و تمایلات آنها قرار میگیرد.»
مطالب بیشتر در سایت ایندیپندنت فارسی
این متخصصان اقتصادی تاکید کردند وقتی پای زنان به میان میآید، «این ضرورت با شدتی بهمراتب زیادتر اهمیت پیدا میکند».
آنها در بخش «موانع رشد طبیعی» هم نوشتند که حاکمیت در ایران به اندازه جامعه رشد نکرده و در سالهای اخیر، این حرکت در سه زمینه «رفاه»، «مشارکت سیاسی» و «شفافیت مالی و سیاسی» خلاف جهت تقاضای جامعه بوده است.
اقتصاددانها اعتراضهای اخیر در جامعه ایران را همراستا با این تناقضها و تضادها ارزیابی کردند و نوشتند: «سوءتدبیرها موجب شد که اعتراضها به فاز خشم وارد شود و در این مرحله، حتی اگر تصمیمگیرندگان موفق شوند این خشم را سرکوب کنند، به معنای پایان غائله نیست و خطر قهر دائمی میان جامعه و حکومت را به دنبال دارد.»
در سالهای اخیر، علاوه بر این اقتصاددانها، متخصصان و کارشناسان بسیاری این نحوه حکمرانی جمهوری اسلامی را به باد انتقاد گرفته و درباره احتمال فروپاشی آن هشدار داده بودند. با این حال مقامهای جمهوری اسلامی بیاعتنا به این هشدارها، همچنان سیاستهای خود را دنبال میکنند که همین مسئله به گسترش ضرورت عبور از چنین نظامی در جامعه ایران منجر شده است.