جمهوری اسلامی در حال حاضر غنی‌سازی ۶۰ درصدی انجام می‌دهد که به گفته مدیرکل آژانس، فقط در کشورهایی انجام می‌شود که سلاح اتمی می‌سازند. پیش از این، تمایلاتی برای غنی‌سازی ۹۰ درصدی از سوی مقام‌های تهران هم نشان داده شده بود، اما هرگز به طور رسمی وعده انجام آن داده نشده است.

خروج از «ان‌پی‌تی» هم گرچه به طور مداوم از سوی «حسین شریعتمداری»، نماینده «علی خامنه‌ای» در موسسه کیهان مطرح می‌شود، اما هرگز از سوی مقام‌های رسمی، نشانه جدی از اینکه تهران ممکن است به آن سمت حرکت کند، بروز داده نشده است. تولید اورانیوم فلزی هم که در در دوره‌ای پس از خروج آمریکا از برجام از سوی ایران از سرگرفته شده بود، پس از هشدار جدی کشورهای اروپایی و آمریکا، کنار گذاشته شد. روزنامه تندرو «وطن امروز»، در اواخر دوره ریاست جمهوری «حسن روحانی»، این اقدام را درز داده بود.

بریتانیا، فرانسه و آلمان، گفته بودند که تولید اورانیوم فلزی «هیچ توجیهی جز تولید سلاح اتمی ندارد.» جمهوری اسلامی احتمالا با هدف پرهیز از تشدید فشارهای بین‌المللی در آن دوره، تولید این محصول را متوقف کرده بود، اما در عوض، تولید اورانیوم غنی شده و خلوص آن را بالا برده بود.

پیش از این، بر اساس رفتار و گفتار مقام‌های جمهوری اسلامی، ارزیابی می‌شد که نظام حاکم بر ایران به نتیجه رسیده که با وجود سرعت دادن به غنی‌سازی اورانیوم و کاهش سطح بازرسی‌های آژانس، دولت‌های غربی سراغ استفاده از مکانیسم یا سازوکار ماشه برای احیای قطعنامه‌های تحریمی شورای امنیت نخواهند رفت.

بولتن محرمانه «فارس» نشان می‌دهد که این تلقی، وارد ارزیابی‌های رسمی و نیمه رسمی جمهوری اسلامی شده، و نظام احتمالا به این نتیجه رسیده که با رعایت سه خط قرمز دولت‌های غربی، می‌تواند از احیای برجام خودداری کند و هم‌زمان، به برنامه اتمی بحث برانگیزش سرعت دهد.

بولتن «فارس» درباره سازوکار ماشه و برگشت خودکار تحریم های شورای امنیت می‌گوید، «دولت‌های غربی فعلا سراغش نمی‌روند، چون نمی‌خواهند پنجره دیپلماسی با ایران بسته شود.»

بولتن محرمانه، به سرلشکر پاسدار سلامی می‌گوید: «سال دهم برجام، ۶ قطعنامه شورای امنیت لغو می‌شوند و احتمالا سال هشتم و نهم، مشکلاتی ایجاد خواهند کرد. این بحث‌های پادمانی ابزاری برای آن‌هاست. آن‌ها فکر می‌کنند در محیط داخلی ایران می‌توانند تغییراتی ایجاد کنند، که اشتباه فکر می‌کنند، چون جامعه ایران را نمی‌شناسند.»

منظور از پرونده پادمانی، پرونده سه مکان آلوده به اورانیوم در ایران است که جمهوری اسلامی می‌گوید باز بودن آن، مانع احیای توافق برجام بوده است. هم‌زمان بولتن «فارس» اشاره مبهمی به اعتراضات جاری در ایران کرده که آمریکا می‌گوید باعث شده موضوع احیای برجام از دستور کار واشنگتن با تهران خارج شود، و اروپا هم گفته که سرکوب خونین شهروندان ایرانی، فرصت مذاکره با جمهوری اسلامی و بازیابی برجام را از دسترس دور کرده است.

به طور خلاصه، آنچه می‌توان از بولتن محرمانه «فارس» استخراج و استنباط کرد این است که، رعایت سه خط قرمز غرب در برابر رعایت خط قرمز جمهوری اسلامی است، همان پرهیز از بازگشت خودکار تحریم‌های شورای امنیت است. اگر مرگ برجام به طور رسمی اعلام شود، معنای آن این است که قطعنامه‌های تحریمی شورای امنیت باید احیا شود و به دنبال آن، به صورت خودبه خود تحریم‌‌های اتمی اتحادیه اروپا هم از سرگرفته شود.

دلیل خودداری جو بایدن از اعلام مرگ رسمی برجام، رعایت این موازنه ظاهری است که تنها باقی مانده از متن توافق اتمی، یا «برنامه جامع اقدام مشترک» است.

با سر رسیدن تاریخ‌های کلیدی در برجام، مثل لغو کامل تحریم‌های نظامی، یا لغو همیشگی تحریم‌های شورای امنیت، ناچار مرگ برجام هم اعلام خواهد شد، مگر آنکه جمهوری اسلامی به احیای توافق، و محدود کردن دوباره برنامه اتمی سوال برانگیزش تن بدهد.