عفو برای کدام جرم؟
به دنبال آنچه "عفو" رهبر جمهوری اسلامی خوانده شد، شماری از معترضان بازداشتی آزاد شدند. جان بسیاری اما همچنان در خطر است. واکنشها به این "عفو" به شدت انتقادآمیز است. منتقدان میگویند "اعتراض جرم نیست که حالا عفو بدهید".
پس از اعلام "عفو" گروهی از بازداشتشدگان اعتراضات سراسری چند ماه اخیر در ایران از سوی علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، برخی آنرا "عقبنشینی" حکومت در برابر مخالفان و متاثر از حمایتهای بینالمللی از معترضان دانستند. در مقابل مقامها و عوامل حکومت سعی کردند آن را نشانه "اقتدار نظام" در آستانه سالگرد انقلاب اسلامی جلوه دهند.
با این حال آزادی هر معترض و هر زندانی عقیدتی، به هر دلیلی که باشد، مایه خوشحالی بسیاری خانوادهها و جامعه مدنی شده است.
مردم چه کرده بودند که حالا عفو شوند؟
ناصر دانشفر، تحلیلگر مسایل ایران نیز گفته با شنیدن این خبر ابتدا به شدت به "وجد" آمده، اما هنگامی که متن آنرا خوانده "حسابی شوک" شده است.
او به شروط آزادی افرادی که بازداشت شدهاند اشاره کرده است؛ "عدم مباشرت، مشارکت و معاونت در ارتکاب جرایم مستوجب مجازات محاربه افساد فیالارض و بغی"، "عدم ارتکاب جاسوسی به نفع اجانب"، "عدم ارتباط مستقیم با عوامل سرویسهای اطلاعاتی خارجی"، "عدم ارتکاب قتل و جرح عمدی"، "عدم ارتکاب تخریب و احراق عمده تأسیسات دولتی، نظامی و عمومی"، "عدم عضویت و وابستگی در گروهکهای معاند و برانداز"، "نداشتن بیش از دو فقره سابقه محکومیت مؤثر کیفری"، "نداشتن شاکی یا مدعی خصوصی یا حسب مورد اعلام رضایت آنان یا جبران ضرر و زیان."
👈مطالب بیشتر در سایت دویچه وله
دانشفر سپس پرسیده فردی که مرتکب هیچکدام از این موارد نشده، «پس چه کرده که اکنون باید پشت میلهها سر در گریبان و به دور از خانواده عذاب بکشد؟ محارب که نبوده، مفسد فی الارض هم نیست، متهم به بغی هم نمی باشد، جاسوسی هم نکرده و ارتباطی هم با آنها ندارد، قاتل نیست، کسی را هم مجروح نکرده، به گروه های برانداز تعلق خاطری ندارد، سابقهٔ کیفری هم ندارد، کسی شاکی خصوصی او نمی باشد، خدایا پس به کدامین گناه در قفس افتاده و مورد زجر و شکنجه واقع می شود؟»
"شاخ کرگدن" و پشیمانی از جرم انجام نداده
این تحلیلگر به شرط آخر اشاره کرده که به قول او "شاخ کرگدن" بر سر خواننده سبز میکند: «اظهار ندامت و تعهد کتبی مبنی بر عدم تکرار جرم عمدی مشابه». او پرسیده است فرد بازداشت شده «از چه اظهار پشیمانی کند، از جرمی که انجام نداده؟»
دانشفر به نوشته خبرگزاری فارس اشاره کرده که بنا بر آن قرار است دهها هزار نفر حائز این شرایط از بند آزاد شوند و گفته: «آیا این بدان معنا نیست که خیل کثیری از هموطنان ما تنها برای یک اعتراض ساده دستگیر و روانهٔ زندان شده اند؟ دردآور اینکه حالا برای جرم ناکرده تعهد هم باید بدهند.»
این تحلیلگر میگوید که اعتراض حق مردم است و میافزاید: «گمان ندارم که در هیچ کجای دنیا مال کسی را با منت به خود او بفروشند و وی را ملزم و متعهد کنند که به هیچ وجه از حق مالکیت خود استفاده نکند.»