رادیو زمانه - بر اساس سند محرمانهای که کییف برای متحدان غربی خود ارسال کرده و در آن اوکراین موشکهای دوربرد برای حمله به سایتهای تولیدی در روسیه، ایران و سوریه درخواست کرده، پهپادهای ایرانی که در حملات به شهرهای اوکراین استفاده میشوند، مملو از قطعات اروپایی هستند.
در سند ۴۷ صفحهای که دولت اوکراین در ماه آگوست به دولتهای جی ۷ ارسال کرد، ادعا شده است که در سه ماه گذشته بیش از ۶۰۰ حمله به شهرها با استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین (پهپاد) حاوی فناوری غربی صورت گرفته است.
بر اساس این مقاله که گاردین به آن دست یافته، ۵۲ قطعه الکتریکی تولید شده توسط شرکتهای غربی در پهپاد شاهد-۱۳۱ و ۵۷ قطعه در مدل شاهد-۱۳۶ با برد پروازی ۲ هزار کیلومتر و سرعت کروز ۱۸۰ کیلومتر در ساعت کشف شده است.
پنج شرکت اروپایی از جمله یک شرکت تابعه لهستانی و یک شرکت چندملیتی بریتانیایی به عنوان تولیدکنندگان اصلی قطعات شناسایی شده نام برده میشوند.
در این گزارش آمده است: «در میان تولیدکنندگان شرکتهایی هستند که مقر آنها در کشورهای ائتلاف تحریمها قرار دارند: ایالات متحده، سوئیس، هلند، آلمان، کانادا، ژاپن و لهستان.»
بر اساس این سند، ایران قبلاً تولید خود را با استفاده از یک کارخانه در سوریه انجام میداد که محصولات خود را به بندر نووروسیسک روسیه تحویل میداد، اما اکنون پهپادهای تولید شده به منطقه تارتار مرکزی آلابوگای روسیه منتقل میشود، اگرچه تهران به تامین قطعات ادامه میدهد.
این بیانیه میگوید که دولت ایران تلاش میکند «از ارائه تسلیحات به روسیه دست بکشد» و «نمیتواند با تقاضای روسیه و شدت استفاده از پهپادها در اوکراین مقابله کند.»
از جمله پیشنهادات اوکراین به متحدان غربی خود «حمله موشکی به کارخانههای تولید این پهپادها در ایران، سوریه و همچنین یک سایت بالقوه تولید در فدراسیون روسیه» است.
در ادامه این سند آمده است: «اگر شرکا ابزار لازم برای تخریب را فراهم کنند، این کار میتواند توسط نیروهای دفاعی اوکراین انجام شود.»
هیچ پیشنهادی درباره تخلف شرکتهای غربی که قطعات آنها شناسایی شده است، وجود ندارد. در این مقاله آمده است: «تولید پهپاد ایرانی سازگاری یافته و بیشتر از آن دسته قطعات تجاری موجود استفاده میکند که عرضه آنها ضعیف است یا اصلاً کنترل نمیشود.»
بر اساس گزارش اوکراین، اطلاعات گمرکی نشان میدهد که «تقریباً تمام واردات به ایران از ترکیه، هند، قزاقستان، ازبکستان، ویتنام و کاستاریکا صورت گرفته است».