میثم بادامچی - زیتون
ایمانوئل کانت، فیلسوف شهیر آلمانی، جستاری کوتاه ولی پراهمیت دارد با عنوان [۱]Perpetual Peace که در فارسی آنرا به «صلح جاودان» یا «صلح پایدار» ترجمه کردهاند. در مقابل عبارت صلح جاودان یا پایدار میشود از Perpetual War («جنگ ابدی»، «جنگ بیانتها» یا «پایدار») هم سخن گفت، گرچه کانت از این تعبیر استفاده نکرده است. در این نوشتار، که به مناسبت تحلیل جنگ خونین اکتبر ۲۰۲۳ در فلسطین و حمله همه جانبهی اسرائیل به «غزه» نگاشته شده است، از عبارت «جنگ ابدی» یا «جنگ پایدار» در توصیف گفتمان رادیکال رهبر جمهوری اسلامی ایران استفاده میشود: گفتمانی که نابودی اسرائیل را راهحل حل مسئلهی فلسطین معرفی میکند، آنرا مدام وعده میدهد، و سیاست خارجی جمهوری اسلامی را در بیش از سه دههی اخیر بر این اساس تنظیم کرده است. گرچه نزاع ایران و اسرائیل در گفتمان بنیانگذار جمهوری اسلامی ریشه دارد، ما در این نوشتار بر دوران رهبر دوم متمرکز میشویم.
این نوشتار با در نظر گرفتن وضعیت جنگی دائمی، ولو بهصورت «جنگ سایه»، که در سه دههی اخیر میان ایران و اسرائیل برقرار بوده است و جنگ فلاکتبار اخیر در غزه آخرین و شاید مهمترین تبلور آن است نوشته شده است و مدعایش آن است که شعار «نابودی اسرائیل» که از سوی آقای خامنهای مطرح میشود شعار «جنگ پایدار» با اسرائیل است و اینکه این شعار که تا امروز هزینههای هنگفتی بر مردم ایران و فلسطین و کل خاورمیانه تحمیل کرده است، متاج تجدید نظر جدی است، چراکه در صورت تداوم آن، با توجه به روندی که این روزها با حملهی نظامی همهجانبهی اسرائیل به غزه و به خاک وخون کشیدن این بخش قطعی از خاک فلسطین شروع شده است، نتایج بسیار وخیمی را برای ایران دربر خواهد داشت. استدلال دیگر آن است که بهجای جنگ پایدار یا بیانتها باید از «صلح پایدار» سخن گفت و صلح پایدار هم یعنی صلح عادلانه بر اساس مدل دو دولت فلسطینی-اسرائیلی، در چارچوب حقوق بینالملل.
«اسرائیل ۲۵ سال آینده را نخواهد دید»
تبلور «جنگ پایدار» ایران و اسرائیل گفتآوردی از علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی در یک سخنرانی در سال ۱۳۹۴، آنهم در فاصلهی اندکی پس از امضای توافق هستهای با ۵+۱ در تیر همان سال است. (برجام که امروز ناکام شده قرار بود ارمغان صلح در منطقه هم باشد.) آقای خامنهای در سخنرانی مزبور گفت: «رژیم صهیونیستی ۲۵ سال آینده را نخواهد دید. انشالله تا ۲۵ سال دیگر، چیزی به نام رژیم صهیونیستی در منطقه وجود نخواهد داشت.» از آنروز تا حال نهادها و رسانههای رسمی در جمهوری اسلامی فراوان روی این جمله تبلیغات میکنند، با این تعبیر که «اسرائیل امروز در سراشیبی قرار گرفته و به سمت فروپاشی حرکت میکند.» جمله مزبور حتی به صورت تابلو روزشمار در تهران نصب شد و به عنوان مهمترین جمله رهبر ایران در سال ۹۴ انتخاب شد.
البته این نگاه آقای خامنهای به اسرائیل ریشههای بسیار قدیمی دارد. مثلا در سال ۱۳۷۰، زمانی که هنوز دو سال از رهبری ایشان میگذشت، گفته بود:
«نظر ما نسبت به مسایل فلسطین روشن و واضح است. ما راهحل فلسطین را نابودی رژیم اسرائیل میدانیم. نگویند نمیشود؛ نمیشود در دنیا نیست. همهچیز شدنی است. همهی کوههای عظیمی که مانع راه حرکت انسانها باشد، برداشتنی است. چهل سال گذشته است؛ اگر چهل سال دیگر هم بگذرد، عاقبت دولت اسرائیل نابودشدنی است و باید نابود بشود.»
در همان سخنرانی رهبر ایران، بدون اینکه مقایسه دقیقی میان وضعیت حکومت چندملیتی و بسیار پهناور اتحاد جماهیر شوروی و کشور بسیار کوچک (از نظر جغرافیایی) اسرائیل کرده باشد، برای توجیه سخن خودش با اشاره به فروپاشی شوروی در همان ایام گفته بود: «تا چند صباح قبل از این، هیچکس فکر نمیکرد که ابرقدرت شرق اینگونه متلاشی بشود. اگر دو سال قبل کسی میگفت که ابرقدرت شرق از بین خواهد رفت، عدهای فیلسوفانه ریش میجنباندند که بله، شما ساده هستید! آن روزی که امام در نامه به گورباچف نوشتند که بعد از این مارکسیسم را باید در موزهها پیدا کرد، عدهای پوزخند زدند! دو سال یا سه سال نگذشته بود که آن پیشگویی تحقق پیدا کرد.»
خامنهای پیشگویی مشابهی هم در مورد آمریکا داشته که پس از سخنرانی مزبور تا امروز به کرات تکرار شده است: «قدرت استکباری آمریکا هم از بین خواهد رفت، او هم متلاشی خواهد شد، این قدرت جهنمی ماندنی نیست، اسرائیل هم ماندنی نیست. این، حرف دولت و ملت ایران و نظام جمهوری اسلامی است، و همین خواهد شد.»
به همین چند نمونه بسنده میکنیم. ولی فقیه ایران در سخنرانی ۱۵ فروردین۱۴۰۲ امسال هم، چند ماه پیش از عملیات اخیر «طوفان اقصی»، باز با لحنی کمابیش پیامبرانه گفت: «ما گفتیم رژیم صهیونیستی ۲۵ سال دیگر را نمیبیند، خودشان عجله کردند و زودتر میخواهند بروند.»
دو ناو جنگی بریتانیایی در راه دریای مدیترانه
توزیع دو تن تخمه شور توسط فرمانده انتظامی یزد!