صادق زیباکلام - حماس بعد ازتوافق آتش بس
تصاویری که بعد از اعلام آتش بس از نوارغزه ظاهر شده‌اند، یک پرسش مهم در رابطه با حماس و آینده نوار غزه بوجود آورده. اسرائیلی‌ها بعد از هفتم اکتبر و اشغال نوارغزه، بارها و بارها اعلام کردند که تا نابودی کامل حماس و آزادی گروگان‌ها، نه جنگ را متوقف خواهند کرد و نه از نوارغزه خارج خواهند شد. درحالیکه تصاویری که از نوارغزه خارج شده مبیین آنست که نه تنها حماس پایان نیافته بلکه نیروهای آن با یونیفورم و مسلح هم درغزه حضور دارند، هم مدیریت و رتق و فتق امورغزه رسما در دست آنهاست.
با توجه به حضور قاطع آنها درمیان هزاران فلسطینی، میتوان حتی این سئوال را اساسا مطرح کرد که آیا حماس بعد از آن همه کشتار، بمباران و بازداشت هزاران مظنون همکاری با حماس، نیرومندتر ازگذشته بنظر نمیرسد؟
مسئله بعدی وضعیت و جایگاه حماس در میان ساکنین نوارغزه و در سطحی وسیع‌تر، کل فلسطینی‌های کرانه غربی و ساکنین اسرائیل می‌باشد.اخبار و گزارشات اولیه‌ای که از نوار غزه و سایر مناطق فلسطینی بیرون آمده، به هیچ روی حکایت ازسقوط محبوبیت حماس نمی‌کند. حتی برخی گزارشات مدعی شده اند که حماس موفق شده بین ده تا پانزده هزارعضو جدید جذب کند.
از بین نرفتن حماس را به شکل دیگری هم میتوان استنتاج کرد. مخالفت اعضاء تندرو و مذهبی‌های افراطی کابینه نتانیاهو با آتش بس. میدانیم که آنها بشدت با توافق صورت گرفته با حماس مخالف بودند و حتی تهدید به استعفاء و خروج از کابینه و در نتیجه انحلال دولت نتانیاهومیکردند. فی الواقع اگر پای ترامپ و فشار وی بر روی نتانیاهو و اعضاء دست راستی کابینه‌اش نمیبود، آتش بس هیچ شانسی برای موفقیت نداشت.
فراموش نکنیم که مشابه همین توافق ماه‌ها قبل در زمان بایدن صورت گرفته بود و حتی بایدن یکی دو بار باقاطعیت اعلام کرد که توافق نهایی شده و تا چند روز دیگر به اجرا گذارده خواهد شد. اما او نتوانست حریف نتانیاهو و تندروهابشود؛ کاری که ترامپ توانست و با قدرت تل‌آویو را وادار به پذیرش توافق با حماس نمود.
بازگشت صدهها هزار فلسطینی به شمال نوارغزه، مشکل بعدی اسرائیلی‌ها را داردآغازمیکند. اسرائیل برای مدیریت و حکمرانی آینده نوارغزه و دومیلیون ساکنین آن چه تدبیری اندیشیده؟ تدبیرترامپ: رفتن فلسطینی‌ها به مصر و اردن، آنقدرطنز بود که حتی درموردش گفتگویی هم صورت نگرفت.
