روز دوشنبه، دوم تیر 2584 ایرانی (1404 هجری) نیروی هوایی اسرائیل، با حمله به برخی از نهادهای سرکوبگری حکومت اسلامی، از جمله، قرارگاه ثارالله که مسئولیت تامین امنیت تهران را به عهده دارد، این تصور را ایجاد کرد که مرحله نهایی عملیات نظامی برای تسهیل سرنگونی حکومت اسلامی به دست مردم ایران را آغاز کرده است. از آغاز روشن بود که زدن نیروهای سرکوبگر حکومت اسلامی، اولویت عملیاتی اسرائیل نیست؛ کسی هم چنین انتظاری نداشت. در عملیاتی که هدف آن تامین امنیت اسرائیل بود، ارتش آن کشور با پیروی از منطق نظامی، نخست رادارها و نیروهای پدافند هوایی را درهم کوبید و همزمان، با حذف فرماندهان اصلی سپاه پاسداران و معاونان آنها، زنجیره فرماندهی را مختل کرد. آنگاه به سراغ انبارها و پرتابگرهای موشکها رفت و تاسیسات اتمی، صنایع نظامی و کارگاههای ساخت قطعات موشکی و دستگاههای مرتبط با غنی سازی اورانیوم و ساخت بمب اتمی، پراکنده در نقاط مختلف کشور، را مورد حمله قرار داد. این موج حملات، با بمباران سایتهای اصفهان، فردو و نطنز توسط نیروی هوایی آمریکا به اوج رسید. از نظر نظامی، میشد گفت که اسرائیل به بخش عمدهای از هدفهای اصلی خود دست یافته است.
ولی برای تامین امنیت درازمدت، اسرائیل نمیتوانست مار زخم خورده را پشت سر به جا بگذارد. این را دیگر همه میدانند که یهود ستیزی و اسرائیل ستیزی در ژن و دی ان ای DNA اسلامگرایان است. امنیت درازمدت اسرائیل زمانی میتواند تامین شود که در ایران حکومتی دوست اسرائیل بر سر کار باشد. این جاست که منافع مردم ایران و اسرائیل همسو میشود.
به زیر کشیدن حکومت اسلامی نه وظیفه اسرائیل است و نه هیچ کشور دیگر. این کار را ایرانیان باید انجام دهند؛ ایرانیانی که حکومت اسلامی اکثریت بزرگی از آنان را به زیر خط فقر رانده است؛ بینوایانی که زندگی سوپر لوکس "آقازادهها" و "برادران قاچاقچی" احمدی نژاد را میبینند و با زندگی خودشان مقایسه میکنند. ایرانیانی که جنایتها و وحشیگریهای حکومت اسلامی علیه ملت ایران را دیدهاند و از یاد نمیبرند.
برخی، حتی برخی از تحلیلگران قابل احترام، این پرسش را، گاهی به لحن بازخواست، مطرح میکنند که چرا ایرانیها با استفاده از فرصت تضعیف حکومت اسلامی استفاده نکردند، به میدان نیامدند و حکومت اسلامی را به زیر نکشیدند. ایرانیها دوسال و نیم پیش، به میدان آمدند. با گماشتگان و مزدوران حکومت اسلامی درگیر شدند ولی پس از دستگیری بیش از سدهزار تن از جوانان این مملکت، پس از شکنجهها، تجاوزها، قتلهای وحشیانه و کور شدن دختران و پسران ایرانی با تفنگهای ساچمهای، خیابانها را رها کردند.
مردم ایران از نیروی موشکی سپاه یا فعالیتهای پنهانی اتمی حکومت اسلامی ترسی نداشتند؛ ترسشان از گارد ویژه نیروی انتظامی، قرارگاه ثارالله، سپاه محمد رسول الله، لشکر 23 خاتم الانبیاء، پایگاههای بسیج، مزدوران حزب الله لبنان و تیپهای فاطمیون و زینبیون افغانستانی است.
روز دوشنبه، اسرائیل فرماندهی سپاه ثارالله، پادگان سپاه پاسداران، شهرک فرماندهی نیروی انتظامی در شمال تهران، قرارگاه بسیج انصارالله، پایگاه بسیج افسریه و پایگاه بسیج و سپاه سیدالشهداء در جنوب تهران و پایگاه سپاه و بسیج در کرج را مورد حمله قرار داد و سردر زندان اوین و ساعت شمار نابودی اسرائیل در میدان فلسطین تهران، دو نماد سرکوبگری و یهودستیزی حکومت اسلامی، را منهدم کرد.
این حملات را بسیاری از ایرانیان به عنوان شروع اقداماتی برای هموار کردن راه انقلاب مردم تلقی کردند؛ که هرچند لازم و سودمند، ولی کافی نبود. بدنه اصلی نیروی سرکوب هنوز دست نخورده باقی مانده است. بسیاری از ایرانیان، به ویژه مردم تهران، امیدوار بودند این حملات با درهم کوبیدن گارد ویژه نیروی انتظامی، قرارگاههای فاطمیون و زینبیون و چند قرارگاه دیگر بسیج تکمیل شود. این امیدواری چندان هم بی پایه نبود. یسرائل کاتس، وزیر دفاع اسرائیل گفته بود که هرچند هدف حمله اسرائیل تغییر رژیم در ایران نیست ولی تغییر رژیم میتواند پیامد آن باشد. دانلد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا نیز گفت: « استفاده از اصطلاح "تغییر رژیم" از نظر آداب سیاسی درست نیست، اما اگر رژیم کنونی ایران نتواند عظمت و شکوه را به ایران بازگرداند، چرا نباید به تغییر رژیم فکر کرد؟ شکوه را دوباره به ایران بازگردانیم ». فقط مردم نبودند که این حملهها را نشانه زمینه سازی برای تغییر رژیم تلقی کردند. روزنامه « همشهری »، چاپ تهران، نیز نوشت هدف حملات امروز اسرائیل فروپاشی نظام داخلی ایران است.
ناگهان صبح سه شنبه ورق برگشت و آتش بس اعلام شد. دانلد ترامپ ظرف 24 ساعت 180 درجه تغییر جهت داد و در پستی در شبکه اجتماعی سوشیال تروث نوشت: « ما خواهان تغییر رژیم در ایران نیستیم. تغییر رژیم باعث هرج و مرج میشود ». علاوه براین، او بخشی از تحریمهای حکومت اسلامی را هم برداشت و اعلام کرد که: « چین میتواند از این پس از ایران نفت بخرد ».
دانلد ترامپ به بلوف زدن و تغییر جهت دادنهای سریع، شهرت دارد. از یاد نبردهایم که او پیش از تحویل گرفتن ریاست جمهوری، حماس را تهدید کرده بود که اگر تا پیش از رفتن او به کاخ سفید (1 بهمن 2583 ایرانی - 1403 هجری) همه گروگانهای اسرائیلی آزاد نشده باشند، او در غزه جهنم به پا خواهد کرد. اکنون بیش از پنج ماه از بازگشت او به کاخ سفید میگذرد و هنوز بیش از 50 گروگان اسرائیلی در دست حماس اسیرند. ترامپ گفته بود به محض بازگشت به کاخ سفید، جنگ در اوکرایین را پایان خواهد داد. جنگ هنوز ادامه دارد. پس و پیش رفتنهایش در داستان تعرفههای گمرکی، تصرف گرونلند و الحاق کانادا به ایالات متحده نیاز به بازگویی ندارد. ولی فقط دمدمی مزاجی ترامپ تحمیل آتش بس بین اسرائیل و حکومت اسلامی را توجیه نمیکند. روز دوشنبه چه اتفاقی افتاده بود که چنین تغییری را موجب شد؟
عباس عراقچی، وزیر امورخارجه حکومت اسلامی، روز دوشنبه در مسکو با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، دیدار کرد و از او خواست برای پایان دادن به حملات اسرائیل کاری بکند. پوتین گفت که روسیه درمورد جمهوری اسلامی بی تفاوت نمیماند. در برابر چه امتیازاتی؟ نمیدانیم. او سپس تلفنی با دانلد ترامپ گفتگو کرد. پس از این گفتگو، ترامپ از بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل خواست تا آتش بس را بپذیرد. و او چارهای جز پذیرفتن نداشت. درست است که او به درخواست نتانیاهو بمباران بسیار چشمگیر، ولی نصفه نیمهای روی سایتهای اتمی ایران انجام داد ولی سرانجام خواست پوتین را پذیرفت و اسرائیل را در نیمه راه رها کرد. چرا؟ی ای
نفوذ ولادیمیر پوتین، و کلیتر بخواهیم بگوییم، نفوذ سرویسهای اطلاعاتی روسیه، کا گ ب KGB و جانشینش اِف اِس ب FSB بر دانلد ترامپ راز سر به مهری نیست. بسیاری از پژوهشگران زندگی دانلد ترامپ، همداستانند که از چهل سال پیش، از دهه 1980 میلادی، فعالیتهای اقتصادی ترامپ با مافیای روس آمیخته بوده است. دست کم هشت تن از نزدیکان و تیم انتخاباتی ترامپ در جریان مبارزات انتخاباتی سال 2016 به نوعی با روسیه در ارتباط بودهاند: پسرش دانلد جونیور، دامادش جرد کوشنر، نخستین رایزن امنیت ملی مایکل فلین، وزیر دادگستری جف سِشِن، مدیر تیم انتخاباتی پال مانافورت، وکیلش مایکل کوهن، رایزن انتخاباتی جورج پاپادوپولوس و رایزن انتخاباتی او کارتر پیج.
درباره روابط ترامپ با سرویسهای اطلاعاتی روسیه مقالهها و کتابهای زیادی نوشته و منتشر شده است. از جمله، به نوشته رژیس ژانته Régis Genté در کتاب « آدم ما در واشینگتن Notre homme à Washington »[1]، و یوری فلشتینسکی Yuri Fleshtinsky در کتاب « توطئه داوینچی Le Complot Da Vinci »[2] مافیای روس، دست کم سه بار، ترامپ را از ورشکستگی نجات داده است. برای مثال، در سال 2008 وقتی ترامپ در آستانه ورشکستگی قرار داشت، دمیتری ریبولولف Dmitri Rybolovlev ملکی در فلوریدا را که ترامپ چند سال پیش از آن به 41 میلیون دلار خریده بود، به 95 میلیون دلار از ترامپ خرید و به این ترتیب، او را از ورشکستگی نجات داد. کیست که نداند مافیای روس، از روزگار برژنف تاکنون، چقدر با فعالیتهای سرویسهای اطلاعاتی روسیه در هم تنیده بوده و هست.
به گزارش روزنامه انگلیسی ایندیپندنت Independent (18 می 2017) کوین مک کارتی Kevin McCarthy ، لیدر فراکسیون جمهوریخواه در مجلس نمایندگان آمریکا، روز 15 ژوئن 2016، نزدیک به 5 ماه پیش از انتخابات ریاست جمهوری همان سال، گفته بود: « من فکر میکنم پوتین دو نفر را خریده است؛ روراباکر [Dana Rohrabacher نماینده کالیفرنیا] و ترامپ ». به نوشته روزنامه ایندیپندنت، پال رایان Paul Ryan، رئیس وقت مجلس نمایندگان، همه توانش را در آن زمان به کار گرفت تا سخن مک کارتی آشکار و پخش نشود.
با وجود چنین روابطی، جای شگفتی ندارد که از نخستین کارهای دانلد ترامپ پس از جا گرفتن دوباره در کاخ سفید در سال 2025، قطع کمکهای نظامی به اوکرایین باشد و گناهکار شناختن آن کشور در جنگی که با تجاوز روسیه آغاز شد، زیر فشار گذاشتن کییف، در حد جلسه توهین تاریخی به ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکرایین، برای پذیرفتن شرایط تسلیم به مسکو، قطع بودجه رادیو آزادی، که هدف اصلی سخن پراکنیاش روسیه بود، قطع ماهوارهای که برنامههای رادیو آزادی به زبان روسی را برای روسیه پخش میکرد، کاهش پشتیبانی نظامی از کشورهای اروپایی عضو پیمان اتلانتیک شمالی (ناتو)، فراخواندن 10000 سرباز آمریکایی از اروپا الی آخر. به دستور ترامپ، همچنین اقدامات هماهنگ هفت نهاد امنیتی آمریکا، برای مقابله با خرابکاری، حملات سایبری و کارزار انتشار اخبار نادرست از سوی روسیه، متوقف شد.
روسیه از ادامه حکومت اسلامی بر ایران و وابستگی هرچه بیشتر اسلامگرایان به روسیه سود میبرد و طبیعیست که خواهان سرنگونی این رژیم نباشد. در چارچوب چنین روابطی میان ترامپ و پوتین است که میبینیم ترامپ پس از یک گفتگوی تلفنی با پوتین تغییر عقیده میدهد، تغییر رژیم را که روز دوشنبه مایه شکوه و سربلندی ایران میدانست، باعث هرج و مرج میبیند و نتانیاهو را به پذیرفتن آتش بس وامیدارد.
[1] - Genté, Régis, Notre Homme à Washington, Grasset, Paris 2024
[2] - Fleshtinsky, Yuri, Le Complot Da Vinci, Cerf, Paris, 2025