کیهان لندن - نمایندگان جمهوری اسلامی و سه قدرت اروپایی، قرار است جمعه ۲۵ ژوئیه (سوم امرداد) در استانبول دیدار و گفتگو می‌کنند. دیپلمات‌های اروپایی، منطقه‌ای و حکومت ایران گفته‌اند که مذاکرات استانبول عمدتاً بر موضوع «مکانیسم ماشه» متمرکز خواهد بود.
برخی منابع از جمله رویترز گزارش دادند سه کشور اروپایی برای تمدید این مکانیسم برای حداکثر شش ماه، سه شرط برای جمهوری اسلامی خواهند گذاشت: پایبندی به تعهدات برجام از جمله همکاری کامل با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، پاسخگویی درباره محل اورانیوم‌های غنی‌شده که دست‌کم ۴۰۰ کیلوگرم آن غلظت ۶۰ درصدی دارد و آمادگی برای مذاکرات احتمالی با آمریکا. این دیدار در سطح معاونان وزارت خارجه خواهد بود.
کاظم غریب‌آبادی معاون وزیر خارجه جمهوری اسلامی که در مذاکرات استانبول حضور خواهد داشت، روز چهارشنبه هشدار داد که فعال‌سازی مکانیسم ماشه با واکنش شدید تهران مواجه خواهد شد. او توضیح نداد منظورش از «واکنش شدید» در حالی که این جمهوری اسلامی است که به شدت به یک توافق و فعال نشدن مکانیسم ماشه نیاز دارد، چیست.
این نخستین دور مذاکرات هسته‌ای میان رژیم ایران و طرفین غربی بعد از بمباران تأسیسات اتمی جمهوری اسلامی توسط آمریکا و اسرائیل است. پیشتر آمریکا پنج دور با فرستادگان جمهوری اسلامی مذاکره داشت و دور ششم که محل آن مسقط اعلام شده بود، انجام نشد.
اکنون مذاکرات استانبول در حالی برگزار می‌شود که جمهوری اسلامی همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را متوقف کرده و بازرسان آژانس از ایران خارج شده‌اند.
اروپایی‌ها تا پایان تابستان به مقامات تهران فرصت دادند تا با آمریکا به توافق برسد، وگرنه مکانیسم ماشه فعال خواهد شد. با اینهمه دیپلمات‌های اروپایی و جمهوری اسلامی اعلام کرده‌اند که در حال حاضر امیدی به از سر گرفتن مذاکرات مستقیم بین ایران و آمریکا وجود ندارد.
آسوشیتدپرس به نقل از یک مقام دولت ترامپ که نخواست نامش فاش شود، اعلام کرد که آمریکا در موضوع بازگرداندن تحریم‌ها با سه کشور اروپایی «هماهنگ» است. وی اما جزئیات بیشتری ارائه نکرد.
به نظر می‌رسد چشم‌اندازی برای توافق با جمهوری اسلامی آنهم در شرایطی که رژیم حاضر به برچیدن کل غنی‌سازی نیست، وجود ندارد.
جوزپ بورل مسئول پیشین سیاست خارجی اتحادیه راوپا بهمن ۱۳۹۸ به امید توافق با جمهوری اسلامی سه شرط برای کمک به شکل‌گیری یک توافق احتمالی گذاشته بود: توقف موشک‌‌پرانی، توقف حمایت از شبه‌نظامیان و به رسمیت شناختن اسرائیل؛ اما هیچکدام از آنها پذیرفته نشد. با اینکه جمهوری اسلامی وانمود می‌کرد که برای توافق آماده است اما در عمل فقط وقت‌کشی کرد و با بهانه‌های مختلف غنی‌سازی اورانیوم را به ۶۰ درصد رساند. همین اقدامات در نهایت زمینه‌ساز حملات اسرائیل در اواخر خرداد ۱۴۰۴ علیه آن شد.
عباس عراقچی وزیر خارجه جمهوری اسلامی ۸ آذر ۱۴۰۳ در لیسبون با تهدید کشورهای غربی گفته بود: «اگر غرب تحریم‌های سازمان ملل بر ضد جمهوری اسلامی را دوباره فعال کند، مذاکرات هسته‌ای به سمت ساخت سلاح اتمی تغییر جهت خواهد داد.»
در حال حاضر اما اگر قرار باشد جمهوری اسلامی اقدامی در این زمینه بکند اول باید به ترمیم خرابی‌های عظیمی بپردازد که در جنگ ۱۲ روزه بر سرش آوار شده است. خرابی‌هایی که به نظر نمی‌رسد در شرایط عادی به آسانی و به زودی به نتیجه برسد چه به رسد در وضعیتی که جمهوری اسلامی به شدت از همه نظر تضعیف شده و از داخل و خارج تحت فشار سنگین قرار دارد.
