یورونیوز - وب‌سایت خبری و تحلیلیِ کاناداییِ کریدل، تحلیلی به قلم اف.ام شکیل، نویسنده پاکستانی منتشر کرده که چکیده آن بدین شرح است: «با افزایش خرابکاری‌ها و حمایت اسرائیل و هند از گروه‌های مسلح بلوچ در مرزهای ایران و پاکستان، تهران و اسلام‌آباد همکاری امنیتی خود را عمیق‌تر کرده‌اند تا جدایی‌طلبیِ مورد حمایت خارجی‌ها را مهار کنند.

نخستین سفر رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان، به پاکستان در دوم اوت ۲۰۲۵، به‌روشنی نشان داد که تهدیدهای امنیتی در سیستان و بلوچستان در رأس دستور کار دو طرف است. در بیانیهٔ پایانی سفر، دو کشور صریحاً بر عزم مشترک خود برای مقابله با شورش‌های مرزی تأکید کردند. تحلیلگران پاکستانی نیز گفته‌اند که شورش بلوچ دیگر یک نارضایتی محلی نیست، بلکه به صحنه‌ای ژئوپولیتیک بدل شده که بازیگران منطقه‌ای می‌کوشند از آن بهره‌برداری کنند.

پیش‌تر، مقامات ایرانی آشکارا نقش قدرت‌های خارجی را در تحریک ناآرامی‌ها مطرح کرده بودند. وزارت اطلاعات ایران در ژوئیه گزارش داد که در جریان جنگ دوازده‌روزهٔ ایران و اسرائیل، دست‌کم ۴۵۰ جنگجوی خارجی برای نفوذ به مرزهای جنوب‌شرقی ایران بسیج شده بودند. تهران، اسرائیل را متهم کرده که از طریق «جبهه متحد آزادی بلوچستان» مزدوران استخدام و اعزام کرده است. منابع امنیتی گفته‌اند در آن جنگ، تبادل اطلاعات بین جدایی‌طلبان بلوچ و اسرائیل، خسارات سنگینی به ایران وارد کرد.

👈مطالب بیشتر در سایت یورونیوز

در همین زمینه، مؤسسهٔ MEMRI در واشنگتن پروژه‌ای با عنوان "مطالعات بلوچستان" راه‌اندازی کرده که ایران و پاکستان آن را بخشی از تلاش هماهنگ اسرائیل و هند برای بی‌ثبات‌سازی منطقه می‌دانند. کارشناسان در اسلام‌آباد هشدار داده‌اند که با توجه به پیوندهای هند با گروه‌های بلوچ، این کشور به پل ارتباطی آنها با اسرائیل بدل شده است.

تا همین اواخر، ایران و پاکستان یکدیگر را به پناه دادن به شورشیان متهم می‌کردند و حتی اوایل ۲۰۲۴ حملات هوایی متقابل انجام دادند. اما با اوج‌گیری تهدید مشترک، دو طرف پروتکل‌های تبادل اطلاعات و سازوکارهای ضدتروریسم جدیدی وضع کرده‌اند. در ماه‌های اخیر تقریباً هر روز نیروهای امنیتی ایران یا پاکستان هدف حمله قرار گرفته‌اند و فقط در ماه گذشته هفت افسر ارشد ارتش پاکستان کشته شدند.

بلوچستان به صحنه‌ای برای جنگ‌های نیابتی بدل شده است. پیوند اطلاعاتی اسرائیل با شورشیان بلوچ و همسویی هند و تل‌آویو لایهٔ تازه‌ای از خطر را به منطقه افزوده و اینکه ایران و پاکستان تا چه حد بتوانند این مداخله را دفع کنند، مسیر آیندهٔ شورش بلوچ را تعیین خواهد کرد.»