تحلیل دقیق‌ سخنان خامنه ای نشان می‌دهد رهبر جمهوری اسلامی عملاً دیگر جامعه را «مردم خود» نمی‌بیند

خبرنامه گویا - به گزارش میدل‌ایست‌آی آیت‌الله علی خامنه‌ای، اخیراً در سخنرانی روز بسیج بار دیگر نشانه‌هایی از نگرانی نسبت به انسجام داخلی نظام بروز داد؛ سخنرانی‌ای که عملاً برای حامیان سرسخت حاکمیت تنظیم شده بود و نه مردم. او در ابتدای سخنانش گفت از اینکه نتوانسته در جمع «بسیجی‌ها» حضور یابد، متأسف است؛ تصاویر زنده نشان می‌داد که رهبر جمهوری اسلامی همچنان از حضور در جمع‌های عمومی خودداری می‌کند؛ روندی که پس از جنگ دوازده‌روزه با اسرائیل شدت یافته است.

خامنه‌ای بخش مهمی از سخنرانی خود را به روایت رسمی از جنگ پرداخت و مدعی شد ایران در این رخداد «هم آمریکا و هم صهیونیست‌ها» را شکست داده است. او سپس مدعی شد اسرائیل اعتبار جهانی خود را از دست داده است؛ در حالی‌که بخش عمدهٔ انتقادهای جهانی به تل‌آویو مربوط به جنگ غزه بود، نه نبرد دوازده‌روزه. این ادعا که جمهوری اسلامی خود را محور رخدادهای غزه می‌بیند، نشان‌دهنده برداشت خاص تهران از این بحران است.

خامنه‌ای در ادامه گفت دشمنان بیست سال برای دامن‌زدن به جنگ داخلی و تحریک مردم علیه نظام برنامه‌ریزی کرده بودند، اما «برعکس شد» و حتی کسانی که از نظام فاصله داشتند در کنار آن قرار گرفتند. این ادعا در تضاد با نتایج نظرسنجی‌های مستقل است که نشان می‌دهد اکثریت مردم عملکرد نظام در جنگ را منفی ارزیابی کرده‌اند.

تحلیل دقیق‌تر سخنان او نشان می‌دهد رهبر جمهوری اسلامی عملاً دیگر جامعه را «مردم خود» نمی‌بیند و بخش‌های ناراضی درون حکومت، از جمله اصلاح‌طلبان و نیروهای میانی امنیتی، را هدف پیام خود قرار داده است. خاطره اعتراضات ۲۰۱۹ و ۲۰۲۲ که در آن بخش‌هایی از نیروهای انتظامی از سرکوب سر باز زدند، همچنان بر نگرانی‌های درونی نظام سایه انداخته است.

به‌دلیل همین نگرانی‌ها، حکومت در ماه‌های اخیر بخشی از محدودیت‌های اجتماعی، از جمله سختگیری بر حجاب، را کاهش داده؛ اقدامی که نارضایتی جوانان تندرو را افزایش داده و همراه با بحران‌های اقتصادی، کمبود آب و برق، و پیامدهای شکست‌های نظامی، موجب فرسایش پایگاه ایدئولوژیک نظام شده است.

در بخش پایانی سخنرانی، خامنه‌ای به‌طور غیرمنتظره‌ای از دولت مسعود پزشکیان حمایت کرد؛ اقدامی نادر در قبال یک رئیس‌جمهور اصلاح‌طلب. این چرخش به‌نظر می‌رسد تلاشی برای ترمیم شکاف‌های درونی و حفظ یکپارچگی نظام باشد.