خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس سياسي - خارجي
سفر يك روزهي محمد البرادعي به ايران در حالي روز گذشته (پنجشنبه) پايان يافت كه وي به هنگام خروج از ايران، ضمن ابراز خوشبيني نسبت به آيندهي برنامههاي هستهيي ايران، اعلام كرد كه ايران به نگرانيهاي موجود در خصوص برنامههاي هستهيياش پاسخ ميدهد و پروتكل الحاقي را نيز امضا خواهد كرد. ديدار وي از ايران در حالي انجام شد كه پيش از اين گروهي از كارشناسان آژانس بينالمللي انرژي اتمي به ايران سفر كرده و با برخي از مقامات ايراني در خصوص برنامههاي هستهيي كشورمان بحث و تبادل نظر كرده بودند.
به گزارش دفتر مطالعات بينالملل خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، سفر روز گذشتهي محمد البرادعي، رييس آژانس بينالمللي انرژي اتمي به ايران، از اهميت حساسيتهاي به وجود آمده در اين زمينه و تلاشهاي وي در جهت يافتن راهحلي در اين خصوص حكايت دارد.
وي در جريان اين دور از مذاكراتش با مقامات ايراني براين موضوع تاكيد كرد كه نگرانيهاي ايران از جهت امضاي پروتكل الحاقي، بياساس بوده و هرگز به معناي مصالحه بر سر حاكميت، امنيت، شان و توسعهي تكنولوژيكي ايران نيست.
محمد البرادعي در اين سفر به رغم معمول سفرهاي ديگر مواضعي را از طرف مقاماتي كه با آنها ديدار داشت، مطرح كرد. به عنوان مثال وي در خصوص واكنش دبيرشوراي امنيت ملي ايران پيش از ترك كشورمان گفت:“ دكتر روحاني به من تضمين دادهاند كه جمهوري اسلامي ايران تمام مسائل مورد درخواست ما را روشن خواهد كرد تا بتوانيم تمام جوانب فعاليتهاي هستهيي ايران را مشخص كنيم.”
وي حتي به نقل از دكتر روحاني اظهار داشت كه ايران با امضاي پروتكل الحاقي، بازرسيهاي سختتر و از قبل اعلام نشده از تاسيسات هستهيياش را قبول ميكند.
در همين حال محسن ميردامادي، رييس كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس شوراي اسلامي نيز همزمان با حضور البرادعي در تهران گفت:“ موضوع ايران نبايد در شوراي امنيت سازمان ملل مطرح شود. اگر با اجازه دادن به بازرسان براي بازرسي از پايگاههاي نظاميمان مشكل حل ميشود، پس بايد اين كار را انجام دهيم.”
در عين حال لحن متناقض بيان البرادعي در گفتوگو با خبرگزاريهاي گوناگون در تهران، قابل توجه مينمود. براي مثال وي در مصاحبه با خبرنگار بيبيسي در تهران گفت:“ به نفع ايران است كه شفاف عمل كند، حتي اگر مجبور باشد در اين باره به اشتباهاتي كه در گذشته وجود داشته(!) اذعان كند.“
البرادعي در اين مصاحبه در حالي كه مدعي شد كه مقامات ايران به او گفتهاند كه اكنون ايران مايل است، پروتكل الحاقي را كه امكان بازرسيهاي دقيقتر از تاسيسات هستهيياش را فراهم ميآورد، امضا كند، اظهار داشت كه نميتواند از تقاضاي خود دربارهي شفافيت كامل ايران در زمينهي فعاليتهاي هستهيي اين كشور كوتاه بيايد و بار ديگر تكرار كرد كه مهلت سيويكم اكتبر در اين باره تمديد نخواهد شد.
محمد البرادعي كه بيش از ورود به تهران فاش ساخته بود كه كارشناسان آژانس، علاوه بر تاسيسات غير نظامي، از يك مركز نظامي ايران هم بازديد كردهاند، به خبرنگار بيبيسي خاطر نشان كرد:” هرچند ايران اخيرا اطلاعات بيشتري به آژانس داده است، ولي هنوز شفافيت صددرصد در برنامههاي ايران ديده نميشود“.
اظهارات البرادعي در گفتوگو با اين شبكهي خبري در حالي مطرح شدند كه علياكبر صالحي در گفتوگويي جداگانه با آن اظهار داشت كه بزودي خبرهاي خوبي دربارهي همكاري ايران با آژانس خواهيد شنيد و نگرانيهاي بينالمللي در خصوص برنامههاي هستهيي ايران به فراموشي سپرده خواهد شد.
از سوي ديگر همين شبكهي خبري طي مدت حضور البرادعي در تهران، در گزارشي تحت عنوان «پرسشهاي بي پاسخ دربارهي برنامههاي هستهيي ايران» آورد: «محمد البرادعي در نشستي خبري به خبرنگاران گفت كه ايران عهد كرده است فرآيند پاسخگويي به كليهي پرسشهاي آژانس دربارهي برنامهي هستهيي خود را تسريح كند. به نظر ميرسد ديدار رييس آژانس بينالمللي انرژي اتمي از ايران، به بروز علائم مثبتي از اين كشور منجر شده باشد. از جمله، دولت ايران اشاره كرده است كه به سرعت گفتوگو دربارهي امضاي پروتكل الحاقي را آغاز ميكند.»
محمد البرادعي كه طي حضورش در تهران، همواره به دنبال اطمينان بخشي به مقامات ايراني بود، در گفتوگو با روزنامهي الحيات نيز اعلام كرد: «من به مقامات مسوول ايران اطمينان دادهام كه پروتكل الحاقي، امنيت ملي تماميت ارضي و ارزشهاي ديني ايران را نقض نخواهد كرد.“
علي اكبر صالحي نيز گفت: «ما به اين توافق رسيدهايم كه ايران نقش مثبتي در چارچوب همكاري كه آژانس بينالمللي انرژي اتمي تعيين كرده است، ايفا كند و از جملهي اين همكاريها، امضاي پروتكل الحاقي است.»
در عين حال، در حالي كه البرادعي به انجام مذاكره با مقامات ايراني مشغول بود، خبرگزاري رويتر به سفر وي به ايران اشاره كرده و به نقل از فردي كه وي را «يك مقام ايراني» ميناميد، نوشت: «انتظار ميرود هياتي از وزراي امور خارجهي انگليس، فرانسه و آلمان در هفتهي آينده براي حل مسايل هستهيي ايران به تهران سفر كنند.»
رويتر در گزارشي در خصوص اين سفر احتمالي نوشت، انگليس، فرانسه و آلمان در اوايل سال جاري طي برنامهاي به ايران اعلام كرده بودند كه در صورت توقف برنامههاي غني سازي سوخت هستهيي و پذيرش بازرسيهاي دقيقتر بازرسان آژانس بيناللي انرژي اتمي، فنآوريهايي را در اختيار اين كشور قرار خواهند داد.»
در ادامهي اين گزارش آمده است: «تهران به اين نامه پاسخي نداده بود، اما يك ديپلمات غربي در گفتوگو با رويتر اعلام كرد كه وزير امور خارجهي ايران هفتهي گذشته با هر سه كشور تماس برقرار كرده و از آنان خواسته است تا براي انجام مذاكرات بيشتر، هياتي را به سوي ايران روانه كنند.»
با اينحال موضعگيري البرادعي در پايان سفرش و پيش از ترك ايران نيز در خورتامل بود. روزنامهي جنگ، چاپ پاكستان در اين باره نوشت:“ محمد البرادعي اعلام كرد كه ايران هنوز با توقف فعاليتهاي غني سازي اورانيوماش موافقت نكرده است.“
اين روزنامه به نقل از منبعي كه آن را يك خبرگزاري خارجي ناميد آورد:« محمد البرادعي قبل از ترك تهران اظهار داشت كه بهرغم قطعنامهي تصويب شدهي ماه گذشته در آژانس بينالمللي انرژي اتمي، ايران هنوز با متوقف كردن فعاليتهاي غنيسازي اورانيوماش موافقت نكرده است.»
اظهارنظر البرادعي در خصوص نتايج سفرش به ايران به گونهاي بود كه بسياري از رسانههاي خبري نيز، بلافاصله به انعكاس اخبار اين سفر پرداخته و حتي برخي از احتمال امضاي پروتكل الحاقي از سوي ايران خبر دادهاند.
خبرگزاري فرانسه در اين باره گزارش داد كه محمد البرادعي، از سوي مقامات ايراني اطمينان يافته است كه تهران آمادهي پذيرش انجام بازرسيهاي بيشتر از تاسيسات هستهيياش است كه به نظر ميرسد اين خود به مفهوم امضاي پروتكل باشد. روزنامهي گاردين نيز نوشت: سفر البرادعي به ايران مهمترين دستاورد يعني جلب موافقت ايران با بازرسيهاي بيشتر از برنامههاي هستهايش را به همراه داشته است.
در پايان اينكه راديو آمريكا نيز در گزارشي اعلام كرد: «محمد البرادعي گفته است كه ايران تمايلش را به امضاي پروتكل الحاقي ابراز كرده است.»