فرزانه اي نقل ميكرد در گفتگو با عالمي جامعه شناس از كشور مصر،در بحث چرايي تغير هويت ملي برخي از ملتها ،از آن جامعه شناس مصري پرسيده بود چرا كشوري همچون مصر كه سابقه تمدن هفت هزار ساله دارد ، در جرگه ي كشور هاي عرب در آمده و امروز جهانيان ، مصر را كشوري از اعراب مي شناسند؟ عالم مصري در پاسخ به اين سوال دلايل بسياري را برشمرد، از جمله عامل جنك و هجوم بيگانگان به كشورش را يكي از دلايل تغير هويت ملي و فرهنگي مصرخواند ، اما وقتي از او پرسيده شد پس چرا كشوري چون ايران كه در طول تاريخ خود ازجنگ و هجوم بيگانگان هرگز در امان نبوده ، به تغير هويت ملي و فرهنگي خود تن نداده است ؟، ميگويد چون ايرانيان فردوسي و شاهنامه داشته اند كه همواره با برانگيختن حس ناسيوناليستي در ايرانيان ، آنها را از تغير هويت ملي و فرهنگيشان باز داشته است.
آري ، بي گمان مهمترين عامل حفظ هويت ملي و فرهنگي مردم اين آب و خاك همانا داشتن فرهنگ غني و پر باري است كه حس ناسيوناليستي را هم بر مي انگيزد كه ما ايرانيان خود را به داشتن اين صفت متصف دانسته و بر آن مي باليم اما همين صفت پسنديده آنچنانكه همواره در حفظ هويت ملي و فرهنگي ما موثر و كار ساز بوده در برخي از بزنگاه هاي تاريخي ، به دليل زياده روي در مصرف اين صفت پسنديده ، عاملي براي پس رفت و تهديدي براي امنيت ملي ما بوده است كه تاريخ اين كهنه ديار خود گواه بر اين ادعاست كه شرح آن دراين مقال نمي گنجد ،اما آنچه اين نوشتار را در اين رابطه( افراط در مصرف حس ناسيوناليستي) تنها به دليل اهميت حفظ امنيت ملي اين آب و خاك،فارغ از هر انتقادي كه به نوع سيستم اداره كننده حال حاضر در كشور وجود دارد، باعث آمد ، موضوع تقاضاي پيوستن ايران به اتحاديه عرب است كه گروهي از سرنا آگاهي از آنچه در جهان امروز ميگذرد با مصرف بيش از اندازه صفت ناسيوناليستي خود ، به مخالفت با آن بر خاستند. حال آنكه تائيد و يا مخالفت با پيوستن به اتحاديه عرب بايد از منظر حفظ امنيت ملي باشد نه با انگيزه حس ناسيوناليستي ، چرا كه آنچه امروز ايران را به انزوا كشانده است ، ناديده گرفتن مولف هاي امنيت ملي ، همچون ، كاهش تهديد هاي نزديك ( كشور هاي همسايه ) و دور ( ديگر كشور هاي جهان ) ، و افزايش همبستگي با جهانيان است.
بي گمان با تكيه براحساس ناسيوناليستي هيچگاه نسبت به خدشه دار شدن امنيت ملي خود ، بي دغدغه نخواهيم بود چرا كه چه به لحاظ زبان و چه به لحاظ ايدولوژي ( كه تنها كشورشيعه درجهان هستيم ) و قوميت ، در بين همسايگان خود تنها خواهيم ماند زيرا هيچ وجه اشتراكي وجود ندارد كه تعامل بين ما و همسايگانمان را باعث گردد، و اين چنين است كه وقتي از سوي يكي از كشور هاي دور ، تهديد مي شويم ،همواره بيم همكاري يكي از كشورهاي همسايه با دشمن وجود دارد آنچنانكه در ماجراي سيزده آبان و تسخير سفارتخانه آمريكا ، كه صرف نظر از درست يا غلط بودن آن ،هر آن بيم آن مي رفت كه همسايه اي بر ما بشورد كه عاقبت هم عراق به بهانه اي و يا بي بهانه به جنگ با ما برخاست و آنچنان شد كه هم تو داني و هم من ، بنابراين تعريف امنيت ملي از منظر ناسيوناليست ، نه تنها ، جز افزايش تضاد با همسايگان ،عايدي نخواهد داشت ، بلكه خود به خود با كشور هايي چون اسرائيل به تعامل خواهيم رسيد كه همچون ما با همسايگانمان در تضاد بسر مي برد .آنچنانكه حكومت پادشاهي در نظام پيشين اين آب و خاك ، بر پايه ي چنين تعريفي از امنيت ملي با اسرائيل رابطه اي بهتراز همسايگان خود داشت .
حال اگر امنيت ملي را ، برپايه ي ايدولوژي ، اما نه شيعه بودن كه بر اساس اسلامي بودنمان ،قرار دهيم ، نه تنها با وارد شدن به اتحاديه عرب ، امكان بالقوه اي براي حل مشكلات خود با همسايگانمان خواهيم داشت (از جمله ، اختلافي كه با كشور قطر ير سر جزاير تنب كوچك و بزرك و ابوموسي داريم ، وقطرهم از همين بابت با پيوستن ما به اتحاديه عرب مخالفت مي كند ) بلكه مي توانيم در اتخاذ راه و روشي كه اعراب براي بقاي خود در منطقه بر مي گزينند ، نقش فعالي در تامين حفظ امنيت ملي خود نيز،داشته باشيم ، واين چنين است كه در جهان پيش روي ما بر سر چنين اهدافي ، فيليپين هم كه تنها كشور كاتوليك آسيايي است ، تنها با داشتن 10% مسلمان از كل جمعيت خود تقاضاي عضويت در سازمان oic ( سازمان كنفرانس اسلامي ) را ميكند تا مبادا بي دخيل از تصميمات كشور هاي مسلمان در قاره اش باشد،آنچنانكه تركيه ي لائيك هم ميل پيوستن به اين سازمان اسلامي را دارد و اين همه نيست جز براي بقا برپشت زين راهوار سركشي است كه با شتاب بسوي دهكده ي جهاني مي تازد ، و با همه ي حس ناسيوناليستي موجود در بين ملت هااين ،راهوار بي سوارو سركش مي تازد كه روند جهاني شدن ، روند جبرتاريخ است.
تلقين و درس اهل نظر يك اشارتست
گفتم كنايتي و مكرر نمي كنم
بيژن صف سري
از جهانی شدن تا منطقه ای شدن.
باور کنین 4-5 روزه که میخواهم در مورد این قضیه الحاق ایران به اتحادیه عرب مطلب بنویسم. ولی رک بگم، جرات نکردم! متاسفانه تو اینجا هم فضا آلوده �...
[Daghdagheh] : دغدغه
December 7, 2003 12:19 AM