محمدرضا خاتمي: جبهه مشارکت در انتخابات شرکت نمي کند، تنها راه‌حل رفراندوم است، ايسنا

خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس سياسي
دبيركل جبهه ‌مشاركت ايران اسلامي گفت: حزب مشاركت ايران اسلامي از ميان تحريم و عدم شركت در انتخابات عدم شركت را پذيرفته است.
به گزارش خبرنگار سياسي خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، محمدرضا خاتمي طي سخناني در كنفرانس مطبوعاتي برگزار شده در پايان ششمين كنگره جبهه ‌مشاركت ايران اسلامي كه به منظور تعيين استراتژي در تبيين موضع اين حزب در مورد انتخابات تشكيل شده بود، يادآور شد: ‌در كنگره پنجم به علت ابهام و پيچيدگي فضاي سياسي امكان اعلام نظر حزب وجود نداشت ولي از همان زمان و حتي قبل از آن به عنوان يك حزب كه تنها راه به قدرت رسيدن را حضور مردم مي‌داند براي برگزاري انتخاباتي آزاد تلاش مي‌كرديم.
وي با اشاره به فضاي كنوني كشور افزود: تلاش مي‌كرديم تا گفتمان عدم مشاركت را به گفتمان مشاركت تبديل كنيم و اميد را ميان نيروهاي سياسي گسترش دهيم و اميدوار بوديم كه با برگزاري انتخاباتي آزاد،‌ مشاركت چشم‌گير مردم را بهتر از سالهاي گذشته شاهد باشيم ولي با رد صلاحيت‌هاي گسترده مواجه شديم.
وي خاطرنشان كرد: با توجه به فعاليت و رايزني‌هاي مختلفي برگزاري كنگره را به تعويق انداختيم تا با چشم بازتري در مورد انتخابات نظر دهيم.
خاتمي با اعتقاد به اين كه فرصت‌هاي قانوني از دست رفته و اميدي به اصلاح روند نيست، درباره بحث‌هاي مطرح شده در كنگره اخير حزب مشاركت گفت: هيچ يك از اعضا با شركت در انتخابات در چنين شرايطي موافق نبودند و ميان دو گزينه عدم مشاركت و تحريم انتخابات با اكثريت قاطع تصميم گرفتيم كه در انتخابات اول اسفند شركت نكنيم.
وي به اين كه دنيا به سوي دموكراسي و آزادي پيش مي‌رود و ايران نيز توفيقاتي خوبي در راستاي مردم‌سالاري داشته است اشاره كرد و با بيان اين كه در آستانه بيست‌وپنجمين سالگرد انقلاب اسلامي اصيل‌ترين نيروهاي انقلاب امكان حضور در انتخابات را نمي‌يابند، اظهار تاسف كرد.
وي درپاسخ به سوالي مبني‌بر تفاوت تحريم و عدم شركت در انتخابات گفت: به عنوان يك حزب بايد مواضع خود را اعلام كنيم و دلايل و مستنداتي را نيز كه انتخابات غير قانوني و رقابت آزاد نيست را ارايه مي‌كنيم ولي به مردم حكم نمي‌كنيم كه در انتخابات شركت كنند يا نه.
دبيركل جبهه مشاركت ايران اسلامي ادامه داد: ‌بسياري از مردم به تصميم احزاب، ‌گروهها و شخصت‌هاي مختلف چشم دارند ولي تصميم‌گيري نهايي درباره شركت يا عدم شركت به عهده‌ي خود مردم است و براي مردم تعيين تكليف نمي‌كنيم.
خاتمي در پاسخ به سوال ديگري گفت: جبهه مشاركت اميدي به اينكه در اول اسفند انتخابات آزاد و عادلانه برگزار شود ندارد و اگر انتخابات به تعويق بيافتند و در صلاحيت كانديدا تجديد نظر شود ممكن است تصميم خود را تغيير دهيم.
وي درباره تاثير عدم حضور جبهه‌ي مشاركت ايران اسلامي در انتخابات بر ميزان مشاركت مردم گفت: با توجه به تجربه انتخابات گذشته مردم به خودي خود در انتخابات اين‌چنيني شركت نمي‌كنند و البته احزاب براساس جايگاهشان در تصميم نهايي موثر خواهند بود ولي ميزان آن مشخص نيست.
به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، خاتمي ادامه داد:‌ كانالهاي متعددي براي ارتباط با مردم داريم و طبعا نظر و دلايل خود را تبيين كرده و از هر فرصتي براي رساندن نظرات خود به آن‌ها استفاده اما برايشان تعيين تكليف نمي‌كنيم، زيرا خودشان مي‌توانند، تصميم بگيرند.
وي با بيان اينكه به عنوان حزبي در مسير اصلاحات، ‌حامي دولت هستيم، خاطرنشان كرد: تنها توقع ما از دولت اين است كه بر مواظع و تصميمات خود درباره عدم برگزاري انتخاباتي فرمايشي و آن‌چه در اين زمينه در جلسه هيات دولت به تصويب رسانده قاطعانه بياستند و تصميم هيچ زوري نشود.
دبيركل جبهه ‌مشاركت ايران اسلامي در پاسخ به سوالي مبني بر تاثيرات تحريم انتخابات، افزود: مهم اين است كه امروز براي مردم امكان گزينش وجود داشته باشد، زيرا هر وقت امكان گزينش وجود داشته باشد قطعا مردم تمايل بيشتري براي حضور در صحنه خواهند داشت. به اعتقاد وي: شور و شوق موجود در حال حاضر تنها در مخالفت با روندي است كه شوراي نگهبان اتخاذ كرده است، اما اگر شوراي نگهبان در روند كار خود تجديد نظر نكند قطعا اين شور و شوق به مخالفت و عدم شركت در انتخابات تبديل مي‌شود.
خاتمي با بيان اين‌كه شور و شوق سياسي مي‌تواند منجر به فعال شدن و عدم شركت در انتخابات تبديل شود، گفت: اگر خواهان شركت مردم در انتخابات هستيم بايد در ردصلاحيت‌ها تجديدنظر شود و فرصت كافي براي رقابت به كانديداها داده شود كه در هر دو حال، اول اسفند زمان مناسبي براي برگزاري انتخابات نيست.
وي در پاسخ به سوال ديگري مبني بر تصميمات ديگر گرفته شده در گنگره حزب، خاطرنشان كرد: سال قبل نظريه‌ي خروج از حاكميت در كنگره‌ي چهارم مطرح شد، از همان زمان در اركان مختلف حزب در خصوص فعاليت‌هاي آن صحبت و برنامه‌ريزي‌هاي اوليه صورت گرفته است اما در كنگره‌ي پنجم خط و مشي و راهبرد اساسي حزب براي ادامه‌ي كار مشخص نشده است.
به اعتقاد دبيركل جبهه‌ي مشاركت ايران اسلامي، انحراف در عملكرد اخير شوراي نگهبان از قانون اساسي و مباني انقلاب موجب چالش جدي بين احزاب و حكومت است.
خاتمي درباره هزينه سياسي عدم شركت در انتخابات براي حزب متبوعش، متذكر شد: طبعا پيش‌بيني‌هاي اوليه اين است كه اگر حاكميت، يكپارچه در اختيار نيروهاي اقتدارگرا قرار گيرد، براي فعالان و نهادهاي سياسي، مشكلات عمده‌اي ايجاد مي‌كند. اما اين در كوتاه‌مدت است و جبهه‌ي مشاركت در ميان احزاب و گروههاي مختلفي موجود اين آمادگي را دارد كه براي رسيدن به دموكراسي، هزينه‌هاي بيشتري هم بپردازد.
به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا) محمدرضا خاتمي در ادامه‌ي اين كنفرانس مطبوعاتي افزود: به اعتقاد من اگر دولت، قاطعانه بر مواضع خود بايستد، انتخابات به صورت غيرقانوني و فرمايشي برگزار نخواهد شد.
به اعتقاد وي، برنامه‌ي برخي اين بود كه چنين انتخاباتي به دست دولت اصلاحات برگزار شود اما اين امر با مقاومت مجلس با شكست مواجه شد.
وي با تاكيد بر اين كه هيچ موضع يا حرف محرمانه‌اي نداشته‌اند، ادامه داد: اگر دولت بخواهد انتخابات فرمايشي را برگزار كند، ديگر دولت اصلاحات نيست. بنابراين درخواست ما اين است كه دولت نبايد و نمي‌تواند اين انتخابات را برگزار كند.
دبيركل جبهه‌ي مشاركت در ادامه خاطرنشان كرد: اين‌كه ما بگوييم شوراي نگهبان و شوراي نگهبان بگويد شما، يك دور معيوب است، پيشنهاد مي‌كنم كه اگر حاضريم، كار را به پيشگاه ملت ببريم؛ زيرا تنها راه‌حل مشكل، رفراندوم است.
وي تاكيد كرد كه اگر شما حاضريد ما هم حاضر هستيم.
دبيركل جبهه‌ي مشاركت خاطرنشان كرد كه حزب متبوعش به عنوان عضوي از جبهه‌ي دوم خرداد در تصميم‌گيري صورت گرفته در كنگره نظر نهايي اين جبهه را مدنظر داشته است.
محمدرضا خاتمي تصريح كرد: شرايط به گونه‌اي است كه هركس بخواهد در اين انتخابات تشريفاتي و فرمايشي شركت كند، از مردم فاصله خواهد گرفت و بايد جوابگوي آنها و اعمال خود باشد.
وي در پاسخ به سوال ديگري،‌ اعضاي رسمي جبهه‌ي مشاركت را 70 نفر، اعضاي فراكسيون مشاركت در مجلس را 130 نفر و تعداد امضاها براي استعفا را 125 نفر عنوان كرد و افزود:‌ هستند كساني كه در اين راه به دلايل مختلف، ما را همراهي نكردند و يا نخواستند استعفا دهند.
خاتمي در پاسخ به سوال خبرنگار ديگري مبني بر پذيرش جبهه مشاركت در صورت توصيه‌اي به آنها، تاكيد كرد: ما هيچ توصيه‌اي را قبول نمي‌كنيم.
وي در بخش ديگري از سخنان خود صحبت‌هاي مقام معظم رهبري با شوراي نگهبان را مبناي حل مشكلات در آن مقطع دانست و ابراز عقيده كرد كه ظاهرا بناي شوراي نگهبان حل مشكل نبوده است و حالا كه بحران اوج مي‌گيرد طبعا مشكلات هم بيشتر مي‌شود و شايد ديگر با آن تدبير سابق، مشكل قابل حل نباشد.
دبيركل جبهه ‌مشاركت ايران اسلامي تاكيد كرد:‌ نظر ما اين است كه هر اتفاقي بيافتد، حتي اگر امروز همه‌ي كانديداها تاييد صلاحيت شوند ديگر براي اول اسفند، امكان رقابت وجود ندارد و ما در انتخابات اول اسفند شركت نخواهيم كرد.
خاتمي در پاسخ به سوال ديگري مبني بر همراهي و حمايت جنبش دانشجويي با تحصن و استعفاي نمايندگان با اشاره به تقارن زماني اين مساله با امتحانات و تعطيلات دانشجويي گفت: تحصن، مخصوص جبهه‌ي مشاركت نيست بلكه ديگر احزاب اصلا‌ح‌طلب و برخي گروههاي مستقل نيز در آن شركت دارند اما جبهه‌ي مشاركت همواره در طول سال‌هاي گذشته ارتباطات گسترده و مستمري با جنبش دانشجويي حتي آن قسمت از اين جنبش كه انتقادات جدي به جبهه‌ي مشاركت داشته‌اند، داشته است.
به اعتقاد وي، مجموعه‌ي جنبش اصلاحات داراي يك سرنوشتند و بايد معدل خواسته‌هاي اين احزاب و جنبش‌ها را در نظر گرفت و روي مشتركات تاكيد كرد.
دبيركل جبهه‌ي مشاركت با بيان اين‌كه ما همواره روي اين مشتركات تاكيد كرده و تاكيد خواهيم كرد،‌ افزود: حركت مسالمت‌آميز و در چارچوب قانون و پرهيز از اقداماتي كه مي‌تواند براي سركوب، بهانه به دست مخالفين اصلاحات بدهد، براي ما مهم است.
وي افزود: شايد به لحاظ سرعت، حركت ما مورد پسند قشر دانشجو نباشد اما معتقديم تداوم آن مهم‌تر از سرعت آن است و حاضريم اگر اشتباهاتي داشته‌ايم آن را بپذيريم و اصلاح كنيم.
خاتمي خاطرنشان كرد: در كشور ما ظرفيت‌هايي وجود دارد كه به راحتي مي‌تواند بحران‌ها را حل كند اما اين كار گاه با هزينه‌هاي زياد و در زمان طولاني‌تر انجام مي‌شود. به اعتقاد وي: حل بحران انتخابات به هيچ وجه تا اول اسفند 82 امكان‌پذير نيست. ممكن است اگر همه‌ي كساني كه به طور غيرقانوني ردصلاحيت شده‌اند تاييد شوند و تاريخ ديگري براي انتخابات تعيين شود بحران فروكش كند اما در غير اين صورت، احزاب مي‌توانند اعتراض و انتقاد داشته باشند و در انتخابات شركت نكنند.
وي با بيان اين‌كه مهم‌ترين هدف جبهه مشاركت در عرصه‌ي سياست، برگزاري انتخابات در سال‌هاي آينده به صورت آزاد، قانوني و مردمي است، گفت: در عرصه‌هاي ديگر نيز به عنوان يك نهاد مدني فعاليت خود را با انسجام بيشتري ادامه خواهيم داد.
به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، محمدرضا خاتمي با اعتقاد به اين‌كه انتخابات مجلس هفتم بايد در خردادماه سال آينده برگزار شود، يادآور شد كه امكان به تعويق انداختن انتخابات به مدت چندين ماه وجود ندارد و بايد ظرف حتي 48 ساعت آينده براي تعويق انتخابات تصميم گرفت تا احزابي همچون مشاركت، امكان حضور در انتخابات را بيابند.
دبيركل جبهه‌ي مشاركت در پاسخ به سوال ديگري، حركت اصلاحات و تحصن نمايندگان را متكي به نيروهاي داخلي و نگاه به درون دانست كه با هدف تامين حقوق ملت ايران بوده است.
وي از كساني كه از حقوق بشر و اصلاح‌طلبي در ايران دفاع مي‌كنند تشكر و خاطرنشان كرد كه اصلاحات متكي به هيچ‌يك از اين حمايت‌ها نيست و اصلاح‌طلبان با پافشاري بر حق خود، راهشان را ادامه مي‌دهند.
وي با اشاره به اين كه دنياي امروز بر ارزش‌هايي چون حقوق بشر و دموكراسي حساس است، ادامه داد: ما نيز در قبال پايمال شدن حقوق بشر در هر كجاي دنيا عكس‌العمل نشان مي‌دهيم.
خاتمي در پاسخ به سوال خبرنگار ديگري با بيان اين‌كه هرگز نه به عنوان يك نماينده‌ي مجلس و نه به عنوان دبيركل جبهه مشاركت خواهان آن نبوده كه تركيب فقهاي شوراي نگهبان تغيير يابد، اظهار عقيده كرد: اين وجود و عدم وجود افراد نيست كه تاثيرگذار است، هم‌چنان‌كه در سال گذشته سه تن از فقهاي شوراي نگهبان هم تغيير كردند ولي تغييري در روند امور ايجاد نشد. اين تفكر حاكم بر شوراي نگهبان است كه بايد تغيير يابد؛‌ هم‌چنان‌كه اين تفكر در مواجهه با افكار عمومي در گذشته تسليم شدند ولي اگر براي اين تفكر، چاره‌انديشي نشود با رفتن افراد مشكلي حل نخواهد شد.
دبيركل جبهه‌ي مشاركت، يكي از بزرگ‌ترين توفيقات اصلاحات را در سال‌هاي گذشته محدود و ايزوله كردن اين تفكر عنوان كرد و افزود: اگر امروز آنان آشكارا ردصلاحيت مي‌كنند به علت آن است كه مي‌دانند در صورت برگزاري انتخاباتي آزاد، هيچ شانسي نخواهند داشت.
خاتمي در پاسخ به سوال خبرنگاري كه درباره نتيجه اعلام موضع جبهه‌ي مشاركت در مورد انتخابات به برخورد با وي پرسيد، گفت: اگر در كشور ما آن‌قدر آزادي نباشد كه حزب نتواند اعلام موضع كند واي به حال ما. ممكن است آقايان با بهانه‌هاي ديگري با ما برخورد كنند ولي به صرف اعلام نظر حزب با ما برخورد نخواهند كرد.
وي در پاسخ به سوالي كه علت بيشترين ردصلاحيت‌ها را از جبهه‌ي مشاركت جويا مي‌شد، گفت: بيشترين ردصلاحيت‌ها از جبهه‌ي مشاركت بود؛ چون فعاليت‌هاي گسترده و سازماندهي حزبي بسياري داشتيم ولي اين‌كه چرا به اين‌جا رسيديم بسيار روشن است. عده‌اي احساس مي‌كنند اگر انتخابات آزاد برگزار شود، آنها بايد به تدريج بساط خود را برچينند. از اين رو خواهان انتخابات چندمرحله‌اي‌اند تا مردم از شركت در انتخابات مايوس شوند و با حداقل ميزان مشاركت مردم به هدف خود دست يابند.
خاتمي در پاسخ به سوال ديگري با اشاره به اين‌كه تمامي اعضاي مشاركت خواهان انتشار علل ردصلاحيت خود شده‌اند، افزود: ما درخواست كرده‌ايم كه تمامي كساني كه از سوي مراجع چهارگانه ردصلاحيت نشده‌اند، صلاحيتشان مورد تاييد واقع شود؛ چون گام بزرگي براي حل مشكلات خواهد بود. به نظر مي‌رسد كه نظر وزارت اطلاعات نيز چنين است.
وي در پاسخ به سوال ديگري كه به اصرار مخالفان اصلاحات به برگزاري به‌موقع انتخابات اعتقاد داشت، گفت: برگزاري انتخابات در اول اسفند، انتخاباتي سرد، بي‌رونق و با كمترين ميزان مشاركت مردم مواجه خواهد شد و مجلسي كه خواست اكثريت جامعه باشد را تشكيل نمي‌دهد. به اين ترتيب، مشكلي از مشكلات مردم حل نمي‌شود و روز به روز از مشروعيت نظام كاسته خواهد شد.
به اعتقاد وي اگر انتخابات، آزاد برگزار شود نمي‌توان به مردم ايراد گرفت كه چرا مشاركت كمرنگي داشته‌اند ولي اگر انتخابات، آزاد نباشد و گزينه‌اي براي مردم وجود نداشته باشد تا در انتخابات شركت كنند، حتي نمايش دموكراسي را هم نخواهيم داشت و مشكلي از مشكلات مردم حل نخواهد شد.

محمدرضا خاتمي در جمع خبرنگاران: چنانچه مشاركت مردم كم باشد، فاتحه‌ بسياري چيزها را بايد خواند

دبيركل جبهه مشاركت ايران اسلامي، در حاشيه ششمين كنگره سراسري اين حزب در جمع خبرنگاران با تاكيد بر اينكه مخالفان اصلاحات بايد به كانديداها اجازه رقابت دهند، گفت: حتي سران اصلاح‌طلب در مذاكرات خود با آنان نتيجه گرفته بودند كه از مجلس ششم تنها چند نفر رد صلاحيت خواهند شد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا) محمدرضا خاتمي افزود: ولي از چهار پنج ماه گذشته كه جنبش اصلاحات بار ديگر حركت خود را در جامعه آغاز كرد و گفتمان عدم مشاركت را به گفتمان مشاركت تغيير داد، برخي از آقايان فهميدند كه اوضاع آنچنان كه فكر مي‌كنند نيست و در صورت برگزاري انتخاباتي حتي نيمه‌آزاد حتما شكست خواهند خورد.
به اعتقاد وي، تغيير استراتژي مخالفان اصلاحات به همين علت بوده است كه به قلع و قمع گسترده رو آورده‌اند.
خاتمي انتخابات شوراها را از جمله افتخارات اصلاح‌طلبان دانست كه كاملا آزاد برگزار شد؛ چنانچه انتخابات مجلس هفتم نيز كاملا آزاد برگزار شود، نتيجه آن هر چه باشد مورد قبول واقع خواهد شد. ولي در غير اين صورت و چنانچه مشاركت مردم نيز كم باشد، فاتحه بسياري چيزها را بايد خواند.
دبير كل جبهه مشاركت در پاسخ به سوال خبرنگاري به حوادث اخير در فضاي سياسي كشور گفت: مردم ايران همواره به دنبال شيوه‌هايي بودند كه با كمترين هزينه و موثرترين شيوه‌ها اعمال نظر كنند. حمايت امروز مردم از تحصن شايد نماد بيروني نداشته باشد ولي با ارتباطاتي كه ما داريم و حتي براساس نتايج نظرسنجي مي‌دانيم كه اكثريت قابل توجه مردم (80%) از تحصن مطلعند و 70 درصد آنان از تحصن حمايت مي‌كنند، اين در حالي است كه صداوسيما به سانسور كامل اين خبر پرداخته است.
به اعتقاد وي مردم عكس‌العمل خود را نسبت به تمامي وقايع اخير به شكل عملي و بسيار كم هزينه در روز انتخابات اعلام خواهد كرد.
خاتمي در پاسخ به سوال خبرنگار ايسنا، مهم‌ترين مساله‌ي حال حاضر را حل بحران دانست و گفت: هر كس كه اقدام به اين عمل كند بايد مورد تقدير و استقبال واقع شود. ولي اين شيوه غلطي است كه قانون زير پا گذاشته شود تا براي بازگشت به قانون نيازمند دخالت ديگران باشيم. امروز بهترين راه براي حل بحران بازگشت به قانون و مجازات كساني است كه قانون را زير پا مي‌گذارند.
به گفته وي چنانچه مقام معظم رهبري پا در مياني كند ولي متخلفان همچنان به كارهاي خود ادامه دهند، ممكن است بحراني پشت سر گذاشته شود، ولي مطمئنا باز هم بحران‌هايي را در آينده در پيش رو خواهيم داشت.
نايب‌رييس مجلس شوراي اسلامي در پاسخ به سوال ديگري با بيان اينكه جامعه كارگري بخشي از كل جامعه است گفت: مسائلي چون مشكلات اقتصادي مربوط به كل جامعه است، بااين وجود من معتقدم كه جامعه كارگري ما تا اندازه‌اي آگاه و فرهيخته است كه مسائل ملي و كلان كشور را بر مسائل طبقاتي موجود مقدم بداند. كارهاي بنيادي و اساسي كه در مجلس براي اصلاح وضعيت اقتصادي شده است نيز در اين زمينه موثر بوده است.
به گزارش خبرنگار ايسنا، خاتمي در پاسخ به خبرنگار يك رسانه خارجي متذكر شد: حتي اگر اصلاحات در حكومت يا دولت به پايان برسد باز هم خواست اصلاحات در جامعه باقي خواهد ماند و در آينده‌اي نزديك بار ديگر وارد حكومت خواهد شد.
خاتمي در پاسخ به سوال ديگري مبني بر اينكه چرا وعده‌هاي خوش برخي از مسوولان كه مدعي اتفاقات خوشي در مورد انتخابات بودند، به نتيجه نرسيده است، گفت: علت را از خود آنان بپرسيد.
وي در بخش ديگري از سخنانش در مورد ادعاي حمايت جمهوري‌خواهان آمريكايي از محافظه‌كاران ايراني گفت: شرايط روز دنيا را آنقدر روشن است كه هيچ حكومتي حتي اگر منافع شخصي خود را هم دنبال كند و به شعارهاي حقوق بشر بي‌اعتنا باشد، اجازه نخواهد يافت كه در كشوري از كساني حمايت كند كه پايگاهي در آن ندارند.
وي افزود: در شرايطي به سر مي‌بريم كه تجربه مقاومت و ايستادگي مردم را در برابر بزرگترين قدرت منطقه كه بيشترين حمايت را از سوي آمريكاي ابرقدرت داشت، داريم. بنابراين اميدواريم كه حركت اصلاحات و حركت دروني مردم پيروز خواهد شد.
دبير كل جبهه مشاركت در بخش ديگري از سخنانش با تاكيد بر اينكه عملكرد اخير شوراي نگهبان برخلاف روند قانون اساسي و غيرقابل قبول بوده است، بر تغيير اين روند تاكيد كرد و افزود: در طول سالهاي گذشته از طريق بعضي قوانين، گفت و گو و رايزني، تلاش بسياري براي تغيير اين روند انجام داديم اما تغيير آن به سادگي ممكن نيست چرا كه تفكري حاكم بر شوراي نگهبان است كه از حمايت برخي نظاميان و قدرت اقتصادي برخوردار است.
وي ابراز عقيده كرد: اگر با تكيه بر تجربيات گذشته بتوان انتخابات موفقي را برگزار و عملا نظارت استصوابي را لغو كرد، توفيق بزرگي حاصل شده تا به شكل تئوري نيز با آن مقابله كرد.