گزارش «رويداد» از محتواي دور چهارم گفتوگوهاي حقوق بشر ايران و اروپا
برگزاري دور چهارم گفتوگوهاي حقوق بشري ايران و اتحاديه اروپا در تهران، با بحثها و پيامدهاي جالب توجهي در نزد مدافعان و منتقدان اين گفتوگوها همراه شد. در مورد اين مذاكرات كه اوايل خرداد ماه صورت گرفت، يكي از انتقادهاي اصلي آن بود كه چرا سازمانهاي غيردولتي فعال در حوزه حقوق بشر در مذاكرات حضور نداشتهاند. منتقدان از آن نگران بودند كه غيبت نهادهاي مؤثر غيردولتي در اين مذاكرات زمينهساز ارائه تصوير و اطلاعات نادرستي از موارد نقض حقوق بشر در ايران شود. آنها همچنين اين نگراني را پنهان نميداشتند كه ممكن است برخي منافع اقتصادي مانع از پيگيري دقيق مسائل حقوق بشري در ايران توسط طرف اروپايي شود. اين انتقادها البته در حالي مطرح ميشد كه اطلاعات دقيقي از محتواي مذاكرات منتشر نشد و در واقع، اين تنها مقامات ايراني نظير مسؤولان وزارت خارجه و يا معاون بينالملل دستگاه قضايي بودند كه در اين باره اظهار نظر كردند و يا طرف اروپايي كه با صدور قطعنامهاي نقض حقوق بشر در ايران را محكوم كرد.
در اين ميان خبرنگار «رويداد» روز دوشنبه 15 تيرماه اطلاعاتي را درباره شركت كنندگان در اجلاس و مفاد اصلي مذاكرات دو طرف به دست آورد.
بنابراين اطلاعات، اعضاي هيأت اتحاديه اروپايي كه در دور چهارم گفتوگوهاي حقوق بشري شركت داشتند، بدين شرح بودند:
نمايندگان رياست دورهاي اتحاديه اروپايي (ايرلند):
آقايان «جان بيگار»، مدير دپارتمان حقوق بشر وزارت امورخارجه ايرلند، «توماس بولستر»،سفير ايرلند در تهران، «آيدان كرونين»،دبير اول سفارت ايرلند در تهران و «كارولين فلان»، از اداره حقوق بشر وزارت امور خارجه ايرلند.
كشور هلند:
آقاي «پيت ديكلرك»، از وزارت امور خارجه و خانم «سونيا ون درمير» به عنوان كارشناس
شوراي اروپايي:
خانم «فرانچسكا ريدي» مدير امور حقوق بشرو ملل متحد
كميسيون اروپايي:
آقايان «رولف تيمانز» رئيس اداره حقوق بشر و دمكراتيزه كردن، اداره كل روابط خارجي و «جاسپر هوستروپ»، اداره پروسه بارسلونا، كشورهاي خليج فارس (ايران، عراق و يمن)
پارلمان اروپايي:
خانمها «آندره آ سبحان»، و «آنتونيك كاهن»، از دبيرخانه حقوق بشر.
اساتيد دانشگاه و نهادهاي حقوق بشري:
آقايان «مالكوم ايوانز»، استاد حقوق بينالملل عمومي دانشگاه بريستول انگلستان، «ويكتور مادريگال- بورلوز» از مؤسسه حقوق بشر دانمارك، «ولفگانك هاينز» از مؤسسه حقوق بشر آلمان، «رومن ويروزوسكي» مدير مركز حقوق بشر و عضو كميته حقوق بشر لهستان و خانمها «پارولا-ناسكوپراكي» استاديار دانشگاه مقدونيه يونان، «سيلويا تلنباخ»، محقق ارشد، رئيس بخش ايران، تركيه و كشورهاي عربي مؤسسه ماكس پلانك آلمان، «اينه كه بوئره فين» از مؤسسه حقوق بشر هلند و «توما بيرمونتين»، مدير مركز حقوق بشر ليتواني.
مقامات پليس و زندان:
آقايان «كاي ويتراپ» از فرماندهان پليس دانمارك و «لارس هوگارد»رئيس پليس كپنهاك.
مقامات قضايي
آقايان «آنتوني هدرمن» قاضي سابق ديوانعالي كشور ايرلند و «لويي ژوئنه»، گزارشگر سابق بازداشتهاي خودسرانه.
سازمانهاي غيردولتي:
آقاي «درواري دايك» محقق برنامه خاورميانه سازمان عفو بينالملل و خانمها «اسديه نيكام»، سازمان بينالمللي اصلاح كيفري، هماهنگ كننده پروژه مربوط به ايران و «مگي بيرن»، مدير كميته اجراي عدالت.
هماهنگ كننده هيأت:
خانم «تينا جانسون» از مؤسسه حقوق بشر دانمارك.
طبق برنامهاي كه روابط عمومي وزارت خارجه منتشر كرده،تعدادي از استادان دانشگاه، فعالان سازمانهاي غيردولتي كمتر شناخته شده حقوق بشر، تعدادي از وكلا به همراه «منوچهر متكي» و «حميدرضا حاجي بابايي» از راهيافتگان مجلس هفتم به عنوان نمايندگان بخش غيردولتي در برنامههاي حاشيهاي اين مذاكرات حضور داشتهاند و پيرامون مباحث كلي نظير صلح، مسؤوليت جمعي كشورها در قبال حقوق بشر، نقش پليس، نظام قضايي و سيستم زندانها در حفظ استانداردهاي حقوق بشر سخنراني و بحث و گفتوگو داشتهاند اما در مذاكرات رسمي حضور پيدا نكردهاند.
طرف ايران در كلياتي كه از مذاكرات رسمي در اختيار «رويداد» قرار گرفته، اين اهداف را در مذاكرات خود پيگيري كرده است:«كمك به پيشبرد اهداف عاليه حقوق بشري، ضرورت اين گفتوگوها در فضايي پر از تشنج و خشونت در عرصه بينالملل، بيتفاوت نبودن نسبت به نقض حقوق بشر در هر جاي دنيا، سابقه ذهني بد نزد مردم ايران از برخوردهاي دوگانه، گزينشي، ابزاري و سياسي توسط قدرتهاي بزرگ و …»
همچنين رئيس هيأت اتحاديه اروپا، اهداف گفتوگوهاي حقوق بشري را از نظر اتحاديه اروپا بدين شرح اعلام داشت:«احترام خاصي به حقوق بشر، دموكراسي و حاكميت قانون و نظارت برخي اجراي حقوق بشر از پيششرطهاي عضويت در اتحاديه اروپاست. رويكرد مبتني بر حقوق بشر تعاملات اتحاديه اروپا(EU) را با ديگر كشورها تسهيل ميكند. براي هر رابطهاي رعايت هر چه بيشتر حقوق بشر حياتي است. ملاحظات ديگر نيز دخيل هستند اما حقوق بشر همواره گوي سبقت را ميبرد. اتحاديه اروپا مباني مشتركي را براي اين گفتوگوها در نظر دارد كه برميگردد به اعلاميه جهاني حقوق بشر و ميثاق بينالمللي مربوطه. بيانيه وين اهميت تنوع فرهنگي را در نظر گرفته و در عين حال تأكيد كرده است كه تمامي كشورها وظيفه احترام و اجراي حقوق بشر را دارند، احترام به تنوع فرهنگي يكي از دلمشغوليهاي ما محسوب ميشود.»
رئيس هيأت اتحاديه اروپا گفت:«حقوق بشر از كرامت ذاتي انساني نشأت ميگيرد و توجه به اين امر كه تمامي اعضاي خانواده بشري بايد حقوق يكساني داشته باشند. نظامي كه به حقوق بشر احترام ميگذارد بايد يك حداقلهايي را رعايت كند كه از جمله آنها تساوي بين زن و مرد، حكومت پاسخگو در برابر مردم، انتخابات آزاد، قوه قضاييه مستقل از دولت كه اشاعه حقوق شهروندان را در دستور كار خود دارد، منع شكنجه، حفاظت ازآزاديهاي مذهبي و فردي تلقي كردن انتخاب دين و مذهب و …»
وي با بيان اينكه «اتحاديه اروپا بر اين باور است كه وضعيت حقوق بشر در ايران پايينتر از نرمهاي معمول در جهان است»، گفته:«هدف اين گفتوگوها ايجاد تغييرات مثبت است و اين موضوع براي بسط و گسترش روابط اتحاديه اروپا و ايران مورد نياز است.»
به گفته وي، اتحاديه اروپا اواخر سال جاري «ارزشيابي عميقي را نسبت به ديالوگهاي انجام شده با كشورهاي ثالث» انجام خواهد داد.