۱۸ تیر سر آغاز تحولات در جنبش دانشجوئی، جمعيت دفاع از جبهه جمهوري و دمکراسي در ايران، بلژيک

۱۸ تير براي جنبش دانشجوئي با وجود اينکه عمري از آن نمي گذرد، در جايگاهي همانند ۱۶ آذر نشسته است، روزي که در تاريخ ثبت شده و جنبش دانشجوئي همه ساله ياد آن را گرامي مي دارد.بر پيشاني اين دو روز ، مهر تهاجم دو رژيم استبدادي به جنبش دانشجوئي خورده است. ۱۶ آذر روز حمله وحشيانه مامورين رژيم استبدادي شاه به دانشکده فني دانشگاه تهران و کشتار سه دانشجو و ۱۸ تير روز تهاجم رژيم فقها به خوابگاه دانشجويان دانشگاه تهران و دست يازي به جنايات بي سابقه است.

گرچه از ۱۶ آذر سال ۱۳۳۲ بيش از نيم قرن گذشته است ولي زمان، جنايت رژيم شاه را ازياد نبرده است. از ۱۶ آذر تحت گذشت زمان آثاري نمانده است ولي از ۱۸ تير که ۵ سال از آن ميگذرد، هنوز آثار جنايات باقي است. احمد باطبي که با برافراشتن پيراهن خونين ياران خود، جنايات رژيم فقها را در جهان فرياد کرد و با تحمل شکنجه هاي وحشيانه و با مقاومت سرافرازانه از زندان به سمبل مقاومت جنبش دانشجوئي تبديل گرديد، هم اکنون در اسارتگاههاي رژيم اسلامي ايران بسر ميبرد. هنوز آثار زخم ها و شکنجه ها بر تن دهها دانشجو باقي است.
جنبش دانشجوئي در ۱۸ تير آسيب هاي زيادي ديد. دانشجويان که انتظار آنرا داشتند که داد آنها از بيدادگران ستانده شود، در صندلي اتهام نشستند و محکوميت هاي چندين سال را متحمل شدند. اصلاح طلبان حکومتي که باحمايت بيدريغ جنبش دانشجوئي به قدرت برگشته بودند ، دانشجويان را تنها گذاشتند و آنها را به " آرامش فعال " دعوت کردند.
ضربات وارده بر جنبش دانشجوئي در ۱۸ تير ، تنها گذاشتن آن توسط اصلاح طلبان و تجويز مشي " آرامش فعال " و " بازدارندگي فعال " نتوانست جنبش دانشجوئي را از پا در آورد. جنبش دانشجوئي از ۱۸ تير تجربيات فراوان آموخت و دريافت که پويائي و حيات آن نه در پيوند با قدرت ، بلکه در فاصله گرفتن از حکومت و جناح هاي آن و حرکت از موضع مستقل است . در سال هاي اخير تلاش و مبارزه جنبش دانشجوئي براي پاسداري از آرمان هاي آزاديخواهانه و دموکراتيک و نيز مخالفت روشن و بي خدشه با تمامي دستگاه استبداد و ولايت در ايران ، نقشي ويژه و پيشرو به آنها داده است . در واقع دانشگاه مظهر دگر انديشي است و قصد اين نهاد همواره اين بوده که جواناني تحصيل کرده و دگرانديش به جامعه تحويل دهد و به يک عبارت تجربه آزادي را به عرصه هاي ديگر در جامعه بکشاند. همين امر در اصل باعث مي شود که حکومت اسلامي ايران به اشکال گوناگون و خشن در سطحي وسيع دانشجويان را زير فشار سرکوب و اختناق قرار دهد و آنها را دستگير و به زندان محکوم کند.

دفتر تحکيم وحدت به عنوان بخشي از جنبش دانشجوئي که دوره طولاني را در پيوستگي کامل به حکومت گذرانده بود و جزء جبهه دوم خرداد به حساب مي آمد ، از اصلاح طلبان حکومتي فاصله گرفت ، بتدريج در جايگاه نقد قدرت حاکم نشست ، از جبهه دوم خرداد بيرون آمد و عزم خود را براي گسترش دموکراسي در کشور اعلام کرد.
تحولات در دفتر تحکيم وحدت ساده و آسان پيش نرفت و همراه با ريزش نيرو و کاهش فعاليت آن بود. گرايشي که در درون اين تشکل از جانب جناح محافظه کار حکومت حمايت مي شد ، با وجود کارشکني ها نتوانست روند تحولات را متوقف سازد. تداوم اين تحولات در دفتر تحکيم وحدت بازگرايشي را شکل داد که به فراکسيون " سنتي " معروف گرديد که در پيوند با اصلاح طلبان حکومتي بودند. چالش بين دو گرايش سنتي و مدرن ، وقفه طولاني مدت در برگزاري جلسات دفتر تحکيم وحدت و انتخاب شوراي رهبري آن بوجود آورد. اما سرانجام اين تشکل موفق گرديد بر مشکلات دروني فائق آيد و با انتخاب شوراي رهبري جديد بر فعاليت هاي خود تداوم بخشد.
فاصله گرفتن از قدرت و رويکرد به نقد آن زمينه را براي اتخاذ مواضعي که براي جنبش دانشجوئي حياتي است ، فراهم آورد:

- جنبش دانشجوئي به نقد راديکال از جنبش دوم خرداد و اصلاح طلبان حکومتي روي آورد و به اين درک دست يافت که گفتمان اصلاح از درون ، به پايان رسيده و پروژه دوم خرداد شکست خورده است و مردم از اصلاح طلبان حکومتي قطع اميد کرده و در جستجوي راههاي ديگر براي استقرار دمکراسي در کشور هستند.

- جنبش دانشجوئي ضرورت تشکيل جبهه فراگير دمکراسي خواهي را دريافت و اعلام نمود که ائتلاف گروههاي دموکراسي خواهي را اصلي ترين اولويت خود در عرصه سياست مي داند.

- جنبش دانشجوئي که با حضور گرايش هاي مختلف فکري - سياسي در درون خود مواجه بود و ساختار دفتر تحکيم وحدت ظرفيت ضرور را براي پذيرش و حضور اين گرايش ها را نداشت ، به ضرورت تشکيل پارلمان دانشجوئي بمثابه ارگان متحد کننده دانشجويان رسيد. اين امر گام بلندي در ايجاد ساختاري است که ظرفيت لازم براي پذيرش گرايش هاي گوناگون فکري - سياسي را دارد.

- در درون جنبش دانشجوئي بعد از انتخابات اول اسفند ، گرايش جمهوريخواهي سکولار روز به روز افزايش يافته است . برخي شواهد حاکي از آن است که نيرويي در اين جنبش تقويت مي شود که آينده ايران را در جمهوريخواهي سکولار مي داند و براي تحقق آن تلاش مي کند.
امروز جنبش دانشجوئي در جايگاه خود نشسته است و بر پايه تجربه و خرد خود حرکت مي کند. اين امر اگر چه آسيب پذيري آن را در مقابل يورش هاي حاکميت فقها بالا برده است ، ولي به اين جنبش توان تازه اي بخشيده است تا ظرفيت خود براي پذيرش طيف هاي مختلف فکري - سياسي ارتقاء بخشد ، نقش پيشرو و پيشبرنده خود را در تحولات سياسي کشور باز يابد و متحدين خود را در ساخت اجتماعي جستجو کند. از سوي ديگر جنبش دانشجوئي به حمايت وسيع نيروهاي جمهوريخواه دمکرات و لائيک و مجامع بين المللي بيش از پيش نياز دارد تا بلکه بدين طريق بتواند بر مقاومت خود در مقابل سرکوب بيفزايد ، به رژيم حاکم براي آزادي دانشجويان زنداني فشار آورد و با تمام دشواري ها بتواند به حيات پوياي خود ادامه دهد.
جمعيت دفاع از جبهه جمهوري و دمکراسي در ايران - بلژيک در سالگرد ۱۸ تير ۱۳۸۳ ، بار ديگر پشتيباني خود را از اهداف و برنامه هاي دموکراتيک و مترقي جنبش دانشجوئي و دانشگاه ، اعلام مي کند و از نيروهاي سياسي دمکرات و آزاديخواه در داخل و خارج از کشور و از مجامع بين المللي مي خواهد که به حمايت از اين جنبش برخيزند و رژيم اسلامي ايران را براي آزادي دانشجويان زنداني و ديگر زندانيان سياسي تحت فشار قرار دهند.
جمعيت دفاع از جبهه جمهوري و دمکراسي در ايران - بلژيک
4 ژوئيه ۲۰۰۴ _ ۱۴ تير ۱۳۸۳