گزارش تحليلي از عملكرد دوگانه حاكميت و نيز رويكرد رسانههاي داخلي نسبت به تحولات اخير عراق
به گزارش روز دوشنبه 12 مردادماه خبرنگار «رويداد»، هر روز كه ميگذرد موضعگيريهاي مقامات دولت عراق نسبت به ايران ابعاد جديدي به خود ميگيرد.
چندي پيش «حازم الشعلان» وزير دفاع عراق در سخنانش ايران را «دشمن شماره يك» مردم عراق خواند و ايران را به دخالت در امور داخلي عراق متهم كرد.
در ابتدا تصور ميشد اظهارات وزير دفاع عراق تنها يك نظر شخصي است و نظرات رسمي دولت موقت محسوب نميشود. در پي سخنان وزير دفاع عراق، وزير كشور عراق نيز مشابه سخنان شعلان را تكرار كرد. اين موضوع در داخل از سوي مسؤولان كشور با واكنشهاي جدي مواجه شد. البته اين واكنشها بيشتر بر اين نكته استوار بود كه مسؤولان ايراني سخنان اين دو وزير كابينه عراق را جدي نگرفتهاند.
«كمال خرازي» وزير امور خارجه ايران در واكنش به سخنان اين دو وزير عراقي، اين سخنان را ناشي از بيساماني اين كشور دانست و به مقامات اين كشور توصيه كرد سخنگوي خود را مشخص كنند.
روند فرصت سوزيهاي دستگاه ديپلماسي ما همچنان ادامه دارد. در حالي كه بخش رسمي دولت ميكوشد تا با اتخاذ سياستهاي واحد به تنشزدايي در روابط ايران-عراق كه طي 25 سال اخير با چالش مواجه بوده، بپردازد. ظاهراً بخشهايي از حاكميت كه نهادهاي موازي دستگاه رسمي ديپلماسي كشور را تشكيل ميدهند، ميكوشند تا با استفاده از فرصت حضور آمريكا در عراق، آمريكا را به اصطلاح در اين منطقه زمينگير كنند. يقيناً اين موضوع خلاف منافع بلندمدت و حتي كوتاه مدت ايران است.
در آخرين موضعگيري مقامات عراقي «اياد علاوي» نخستوزير شيعه دولت موقت عراق در سفر دورهاي خود به كشورهاي همسايه عراق برنامه سفر خود را به ايران به دليل دخالت ايرانيها در امور داخلي عراق لغو كرد.
در حالي كه اكثر كارشناسان بينالملل دنيا از ايران به عنوان يكي از بازيگران عراق نام ميبرند، لغو سفر علاوي به ايران شكست بزرگي براي دستگاه ديپلماسي ايران محسوب ميشود. مقامات عراقي كه در بسياري از موارد با نظر سياستمداران ايالات متحده در مورد دخالت ايران در عراق مخالف بودند به نظر ميرسد اكنون با سياستمداران كاخ سفيد در مورد ايران همسو شدهاند.
در اين حال، گزارش خبرنگار «رويداد، حاكي ازآن است كه روزنامههاي ايران واكنشهاي مختلفي به اين موضوع داشتهاند. «همشهري» وابسته به آبادگران در ياداشت 12 مرداد خود در اين باره نوشت:«براي بررسي چرايي اين روش برخوردي از سوي مجموعه مهمي از اركان حكومت كنوني عراق بايد گفت كه نميتوان دولت كنوني عراق و سياستهاي آن در برابر ايران را جداي از سياستهاي خاورميانهاي آمريكا مورد بررسي قرار داد.»
يك تحليلگر سياسي در مورد چنين تحليلهايي به «رويداد»، ميگويد:« حتي اگر واقعيت چنين باشد كه روزنامه «همشهري» ميگويد، سياست ايران در مقابل عراق بايد به گونهاي تنظيم شود كه عراقي ها مجالي براي چنين ادعاهايي پيدا نكنند. تا چه وقت ميتوانيم بنشينيم و يكهتازي كشورهاي ديگر را در مناطقي كه ايران بيشترين هزينهها را متحمل شده شاهد باشيم و ما نتها به دليل ضعف سياست خارجي و برخي اعمال خودسرانه از دستيابي به منافع خود بازمانديم؟»
«جمهوري اسلامي» كه ارگان جريانهاي موازي دستگاه ديپلماسي محسوب ميشود، نيز در يادداشت 8 مرداد خود«حازم الشعلان» را «دست نشانده آمريكا» خواند. اين روزنامه در عين حال شعلان را به «جاسوسي براي صدام و سازمان سيا» و نيز «سرقت اموال عمومي» متهم كرد و او را در نهايت «وطنفروش» خواند.
«كيهان» نيز شعلان را به دريافت هشت ميليون دلار از آمريكا متهم كرد.
از سوي ديگر، روزنامه اصلاحطلب «شرق» نيز در سرمقاله 12 مرداد ماه خود با عنوان «شكست منشور تنشزدايي» نوشت: «گويي يك بار ديگر در يارگيريهاي خود آن هم با معيار و ملاك خاص به تدريج به خطا ميرويم و ظاهراً حتي از تحولات افغانستان درسهاي لازم را نگرفتهايم.» شرق در ادامه افزود:«شايد نوع رابطه با دولت موقت عراق و نحوه نگرش ما به تحولات اين كشور فرداري روزي باشد كه برخي مقامات ايراني همه تخممرغهاي خود را در سبد يك جريان محدود و راديكال چيد.»
«شرق» در پايان سرمقاله خود نوشت:«كشورهايي كه با ذهنيتي تخيلي نسبت به توان ملي خود را درگير چالشهاي سنگين سياست خارجي مينمايند، قهرمان باختهاي پي در پي بزرگ هستند.»
خبرنگار بينالملل «رويداد» در پايان گزارش خود مينويسد:«امروز دنيا ما را به تلاش براي دستيابي به سلاح اتمي متهم ميكند، حمايت از تروريسم اتهام ديگر ماست(گزارش لس آنجلس تايمز، رويداد 11 مرداد) و فقدان دموكراسي در ايران اتهام ديگر ماست. دستگاه ديپلماسي ما نبايد به نهادهاي خودسر اجازه دخالت در امور سياست خارجي ما را بدهد. چرا كه در صورت تحقيق چنين امري ديرزماني نخواهد پايين كه باخت ما در عراق همانند باخت ما در افغانستان محقق خواهد شد.»