قهرماني ايران در صدور نخبگان، آزاده افشاريان، ايلنا

آنچه اين روزها بيش از پيش شاهد آن هستيم, اظهارات مسوولان در خصوص چگونگي برنامه‌‏هاي خود براي جوانان است، برنامه‌‏هايي که در حوزه‌‏هاي مختلف به طور ضربتي اجرا مي‌‏شود! و اصولا نتيجه‌‏اي نيز ندارد!
طرح اشتغال ،‌‏فراغت ، ازدواج و مسکن از نمونه‌‏هاي بارز اين طرحها هستند ؛ اما چه بسا که اين کلمات که هم اکنون بيشتر جنبه فانتزي دارند تا روزنامه‌‏ها و رسانه‌‏هاي جمعي با استفاده از آن ويترين‌‏هاي خود را زينت ببخشند, ديگر تبديل به باوري سخت شده که آن را معضلي بدون راه‌‏حل مي‌‏دانند.
اولين هدف و مقصود مي‌‏شود, آرمان رفتن به سرزميني بهتر, آنجا که بتوانند راحت کار کند, به تحصيل بپردازد و از همه مهمتر زندگي کند، آن هم بدون دغدغه و نااميدي براي آمدن فردا!
جوان ايراني دست‌‏يابي به امکاناتي که او را به مقصد برساند را سخت غيرقابل تحمل و گاهي غيرممکن مي‌‏بيند, او براي پيشرفت و براي دست‌‏يابي به آينده‌‏اي مطلوب احتياج به کار دارد ؛ البته حضور در بازار کار مستلزم دارا بودن مدرکي است که آن را دانشگاه ارايه مي‌‏کند, پس اول فکر راه‌‏يابي به اين مکان را در سر مي‌‏پروراند که خود هزاران معضل ديگر را به همراه مي‌‏آورد, افزايش معلم خصوصي, کلاس‌‏هاي کنکور که چون قارچ همه جا مي‌‏رويند و در نهايت فروش سوالات کنکور و بسياري مشکلات ديگر ، نتايج اعلام مي‌‏شود و خبرهاي داغ توليد مي‌‏شود! خودکشي جوانان با معدل‌‏هاي بالا که در مرحله اول نيز موفق به کسب نمره حد نصاب نشده‌‏اند! که البته خود سوژه‌‏اي جديد مي‌‏شود براي صحبت کردن با افراد مرتبط، و اما آنها که قبول مي‌‏شوند حضور 4 ساله در دانشگاه که اگر خود طالب‌‏ باشي, مي‌‏تواني کسب دانش کني و اگر هم نخواهي افتان و خيزان با معدل 12 و 13 مدرکي به نام کارشناسي مي‌‏گيري! اما خان اول به سرآمده و خان دوم که بسي مشکل‌‏تر از قبل است, پيش رويت قرار مي‌‏گيرد!
ورود به بازار کار, آنچه مسوولان مي‌‏گويند وجود 26 درصد از جوانان بيکار در اين سرزمين است ؛ اما همه مي‌‏دانيم که مانند هميشه آمارها آن‌‏گونه که بايد واقعيت‌‏ها را انعکاس نمي‌‏دهد!
اشتغال در ايران در 3 مرحله مختلف قابل توصيف است, يا آشنا داريد و مي‌‏توانيد مشغول به کاري شويد که در آمد نسبتا خوبي دارد, يا آشنا نداريد ؛ ولي توانايي داريد و مشغول به کار مي‌‏شويد بدون کسب درآمد قابل توجه و با فعاليت بالا بدون امنيت شغلي, يا آشنا نداريد, توانايي هم داريد ؛ اما موفق نمي‌‏شويد کار پيدا کنيد و اين چنين عنوان بي‌‏کار را براي خود رقم مي‌‏زنيد, بدين ترتيب يک راه حل خوب پيش‌‏پايتان مي‌‏ماند و آن چيزي نيست جز رفتن!
در طول 25 سال گذشته بيش از يک ميليون تن از سرمايه‌‏هاي انساني از ايران خارج و وارد بازار کار کشورهاي توسعه يافته ‌‏شدند, که براساس برآورد‌‏هاي کارشناسان تنها زيان اقتصادي ناشي از چنين مهاجرت‌‏کنندگاني معادل دو هزار ميليارد دلار برابر حدود هر سال درآمد نفت کشور است.
گفتني است,آسيب اصلي فرهنگي و معنوي آن قابل محاسبه نيست.
در حال حاضر بيش از150 هزار پزشک و مهندس ايراني در آمريکا زندگي مي‌‏کنند و براساس مطالعات به عمل آمده متخصصان ايراني مقيم آمريکا در مقايسه با ساير همتاهاي خارجي رتبه نخست درآمد و رتبه دوم تحصيلات بالاتر از ليسانس را دارند.
همچنين, درعموم کشورهاي مهاجرپذير، ايرانيان از جهات علمي، فرهنگي ، تجاري ، اجتماعي و حتي سياسي افتخار آفرين و جز درآمدهاي مهاجران ساير کشورها به حساب مي‌‏آيند و همچنين ضريب هوشي بالاتر از متوسط ضريب هوشي جهان را دارند.
اما بي‌‏مهري به نخبگان و صاحبان مقام‌‏هاي المپيادي در کشور خود جاي تامل و بحث بسيار دارد, در حال حاضر 80 درصد المپيادي‌‏ها جذب دانشگاه‌‏هاي خارجي مي‌‏شوند.

براساس آمار دبير بورد ژنتيک ايران, از مجموع 367 دانش‌‏آموز که تا چندي پيش به المپيادهاي جهاني اعزام شده اند, 262 تن يعني بيش از 71 درصد آنها به کشورهاي ديگر رفته‌‏اند و ديگر بازنگشته‌‏اند.
همچنين, براساس آمار اداره کل دانش آموختگان وزارت بهداشت، در سال 78 در برابر هر 6 نفر متقاضي پزشکي عمومي يا بالاتر براي خروج از کشور تنها يک نفر به کشور بازگشته است, به عبارت ديگر از يک هزار و 646 خروجي، 269 نفر بازگشته‌‏اند و بسيار جاي تاسف دارد, چنان چه بدانيد بيش از چهار هزار کرسي استادي در دانشگاه‌‏هاي معتبر جهان در اختيار ايرانيان است.
شايد بتوان گفت: ناديده انگاشتن و پايين آمدن منزلت اجتماعي متخصصان و قدر ناشناسي, نبودن امکانات، نداشتن شغل مناسب و حداقل زندگي خوب راحت از جمله دلايلي است که اين معضل بزرگ را پديد آورده است. همچنين,عدم مشارکت قطعي هيات‌‏هاي علمي در تصميم‌‏گيري مديريت دانشگاه‌‏ها برخوردهاي سليقه‌‏اي و تبعيض‌‏آميز که متاسفانه قبح خود را نيز از دست داده‌‏اند, مزيد بر علت شده است.