خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس سياسي
فيضالله عربسرخي در گفتوگو با خبرگزاري دانشجويان ايران( ايسنا)، با واكاوي جريانهاي سياسي كشور، به تحليل انتخابات رياستجمهوري آينده پرداخت.
عضو سازمان مجاهدين انقلاب اسلامي مهمترين بخش اظهارات خود را در اين گفتوگو، اين نكته دانست:« آنچه امروز ميتواند طيفبندي و مرزبنديهاي جريانهاي سياسي را مشخص كند ميزان نزديكي يا دوري آنها به جريان مردمسالاري يا جريان خواهان استبداد است.»
وي سپس اين موضوع را كه « درحال حاضر مهندس موسوي گزينهي اول سازمان ما و جبههي دوم خرداد است» به عنوان تيتر اصلي گفت و گوي خود انتخاب و براين خبر كه "همه گروهها ي دوم خردادي دراين مورد توافق دارند" تاكيد كرد.
عرب سرخي 47 ساله كه از اولين اعضاي سازمان مجاهدين انقلاب اسلامي بوده است، در تشريح طيفبنديهاي موجود در فضاي سياسي كشور، حسب اين كه چالشهاي اصلي جامعه و شكافهاي فعال را حول چه محورهايي ميدانيم، نيروهاي سياسي را هم حول آنها قابل تعريف ميداند.
وي اعتقاد دارد ما دورهاي را پشت سر گذاشتيم كه چالش اقتصاد محوراصلي تعريف طيفهاي سياسي بود كه عمدتا هم با تعابير چپ و راست طيفبنديها تعريف ميشدند و منشأ اقتصادي داشتند.
اما عرب سرخي در حال حاضر بر اين اعتقاد است: « به نظر من امروز شكاف و چالش اصلي، چالش دموكراسي يا استبداد و يا آزاديخواهي و اصلاحطلبي است. بنابراين هنگامي كه از اين منظر نگاه كنيم، نيروها به يك نحو آرايش ميگيرند، در حالي كه مثلا اگر بخواهيم چالش دين و ضددين را محور اصلي بگيريم، آرايش نيروها شكل ديگري پيدا ميكند.»
* اصلاح طلبي چالش اصلي *
اين فعال سياسي كه سابقه فعاليتش را از پيش از انقلاب اسلامي آغاز شده است، درادامه با بيان اين اعتقاد كه كليت چالش اصلي در زمان فعلي حول محور اصلاحطلبي و مخالف آن سامان يافته، به خبرنگار ايسنا گفت:«دستهبنديهايي كه درون خود اين طيفها است، حول چالشهاي فرعيتر شكل ميگيرد. ميزان تعلق و گرايش يا دوري و نزديكي گروهها به اين دو شعار، در حقيقت وضعيت و نسبت آنها تعيين ميكند. البته ما چالش ديگري به نام مدرنيزم يا سنتگرايي داريم كه اگر بخواهيم اين چالش را هم تعريف كنيم بازهم در هر دو طيف، نيروهايي هستند كه به گونهاي به يكي از اين دو شعار نزديك ميشوند، چنانكه در نيروهاي مقابل طيف اصلاحطلب، پارهاي از نيروها سنتگراتر هستند و عدهاي ديگر به مدرنيزم ميل بيشتري دارند يا اگر توسعهگرايي و ضد آن را به عنوان يك چالش تعريف كنيم، واقعيت اين است كه در بين نيروهاي همه طيفها، ميزان دوري و نزديكي به اين محور ميتواند به ما در تحليل شرايط، كمك كند.»
* نيروي سوم ؟ *
عربسرخي در ادامه با تأكيد بر اينكه نيروهايي كه گاهي خود را به عنوان «نيروي سوم» در جامعه مطرح ميكنند، بيش از آنكه هويت حقيقي و واقعي از خود ارائه دهند، سعي ميكنند با سكوت درباره پارهاي از مسائل تصوير متفاوتي را ارائه دهند، گفت:« آنها در اين روند چالشهاي مشخص موردنظر خود را در جامعه تعريف نميكنند.»
وي بدون اينكه به مصداق خاصي از اين نيروها اشاره كند، افزود:« نبايد وقتي بحث نظري داريم به مصاديق اشاره كنيم زيرا تداوم كار را با مشكل مواجه ميكند؛ اما مدعيان جريان سوم در جامعه بودهاند و همه براي شما قابل لمس، اينها حاضر نبودند راجع به چالشهاي سياسي، يا چالشهايي كه حداقل جبههي اصلاحات مطرح ميكند، نظرگاههاي مشخص خود را ارائه دهند و بيشتر سعي كردهاند با سكوت يا دور زدن به حركت خود ادامه دهند و خودشان هم چالشهاي مشخصي را در جامعه تعريف نميكردند كه بتوانند آن را تحليل و محور مرزبندي قرار دهند.»
عضو شوراي مركزي سازمان مجاهدين انقلاب اسلامي كه تحصيلاتش را در رشته روزنامهنگاري به پايان رسانده است ، در گفتوگو با خبرنگار ايسنا همچنان تاكيد دارد كه موضعگيرهاي روشن سياسي عمدتا حول همين چالش مردمسالاري و استبدادخواهي دستهبندي ميشوند و نيروي عمدهي مهمي كه وضع خود را نسبت به اين چالش (با عنوان جريان سوم) روشن كرده باشد، وجود ندارد.
* آزادي شعار اصلي *
عربسرخي در ادامه در پاسخ به اين پرسش خبرنگار ايسنا كه "آيا لزوما تمام طيفهايي كه آنها را مقابل مردمسالاري تعريف ميكنند در طيف طرفداران استبداد قرار ميگيرند؟" گفت: « شعار اصلي، آزادي است. حول اين آزادي، موافقان و مخالفان به ميزان موافقت و مخالفتشان دستهبندي ميشوند. اين تجلي سياسي و حكومتي، موافقت با مردمسالاري يا مخالفت با آن است. شما هر اسمي كه دلتان بخواهد ميتوانيد روي آن بگذاريد، يعني هنگامي كه انتخاب مردم را شرط ندانيد، براي آن ارزش قائل نباشيد، قانون در رفتار و انديشهتان جايگاه جدي نداشته باشد، در واقع به اين معناست كه به پارامترهايي كه در مردمسالاري نزديك است، بياعتنايي كردهايد و در طرف مقابل به انديشهاي كه از آن به عنوان انديشهي استبدادي يا خواهان استبداد ياد ميكنيم، نزديك ميشويد.»
* تقسيم بندي چپ و راست ديگر جواب نميدهد *
وي با تأكيد مجدد بر اينكه امروز ديگر نميتوان با واژههايي چون چپ و راست به تقسيمبندي طيفهاي سياسي دست زد، گفت:« اين تقسيمبندي متعلق به زماني بود كه چالش اصلي، حول محور اقتصاد بود. امروز چپ و راست جواب لازم را نميدهد. زيرا شما در طيف مقابل اصلاحات هم نيروهايي كه به چپ تعلق خاطر داشتهاند ميتوانيد پيدا كنيد، چنانچه در بين اصلاحطلبان هم ميتوانيد نيروهايي را پيدا كنيد كه داراي تفكرات نزديك به راست باشند. من معتقدم اصلاحطلبي و دموكراسيخواهي را بيشتر ميتوانيد مبناي دستهبندي قرار دهيد. گروهها هم توصيف خوبي از اين مسأله نيستند. مثلا اينگونه نيست كه همهي اعضاي مجمع روحانيون يا مشاركت، موضع يكساني نسبت به اين امر داشته باشند. به همين دليل هم هست كه برآيند حركت است كه مجموعه اين گروهها را در موقعيت فعلي قرار داده است. برآيند حركت كلي مجمع يا مشاركت يا هر گروهي ديگري كه در مجموعه رفتارهايش تجلي پيدا ميكند، ميتواند مبناي درستي براي تعريف آنها باشد. »
وي افزود:« به نظر من با همه اختلافنظرهايي كه كم و بيش وجود داشته است آنها هنوز داراي يك جبهه سياسي به نام جبهه دوم خرداد هستند. هيچيك از اين گروهها هرگز از اين جبهه خارج نشدهاند. معناي اين امر اين است كه اين جبهه سياسي با همه سمبلها و نشانههايش هنوز مورد قبول اين گروههاست، البته نگرش مثلا مجمع، مشاركت يا سازمان يكي نيست ولي در مجموع آنها در يك جبهه قرار ميگيرند. »
وي ادامه داد:« ما مثلا در مقطع انتخابات مجلس هفتم به يك تفاوت رسيديم. ضمن اينكه ارزيابي همه گروههاي دوم خرداد در مورد غيرقانوني بودن برخي رفتارها يكي بود ولي به دو راهكار براي مواجهه با آن رسيدند. برخي به اين نتيجه رسيدند كه شركت در انتخابات و حفظ برخي حداقلها سودمند است و عدهاي با كنارهگيري از انتخابات عمل سياسي خود را تعريف كردند، اما در عينحال در ارزيابي وضعيت و كاري كه هيأتهاي نظارت انجام دادند، اختلاف نظري وجود نداشت. حال اگر به مرور به جلو برويم و تعداد اختلافات در رفتارهاي سياسي گسترده شود ممكن است اين جمع ادامه پيدا نكند يا بالعكس، مثلا اگر در دور بعدي بتوانيم رفتارهاي سياسي شبيه هم را اتخاذ كنيم، اختلافات در مورد انتخابات مجلس هفتم را هم ميتوانيم به فراموشي بسپاريم، اما هنوز با توجه به اينكه همه گروهها به حفظ اين جبهه اعتقاد دارند، اشتراكات بيش از آن است كه بتوان آنها را ناديده گرفت. »
عضو شوراي مركزي سازمان مجاهدين انقلاب اسلامي در ادامه در پاسخ به اين پرسش خبرگار ايسنا كه طرح برخي از كانديداها غير از مهندس موسوي از سوي برخي از گروههاي دوم خرداد را ميتوان مورد توجه قرار نداد؟ گفت:« همين الان در بحث رياست جمهوري، جبههي دوم خرداد، يك كانديداي اول دارد كه همه از كارگزاران گرفته تا مجمع، روي آن اتفاقنظر دارند.»
وي كه بر اين بخش از سخنانش تأكيد ويژهاي داشت، افزود:« حال اگر مهندس موسوي به هر دليلي در صحنه حاضر نشود، آن وقت وضعيت فرق ميكند. آنگاه روي كانديداي دوم هر گروهي ميتواند تمايلات متفاوتي داشته باشد.»
* تأثيرگذاري گروههاي حاضر در هر دو طيف *
عربسرخي در ادامه گفتوگويش با ايسنا، دربارهي تأثيرگذاري گروههاي حاضر در هر دو طيف مورد نظرش، گفت كه وقتي شعار محوري، مردمسالاري باشد، اين كه چه گروهي در بين مردم جايگاه بيشتري دارد، شاخصتر و برجستهتر ميشود. گروههاي دوم خرداد از يك حداقل تا يك حداكثر امكان تأثيرگذاري دارند و داشتهاند.
وي ديدگاه خود را اينگونه تشريح كرد:« به نظر من در خود مجلس ششم، فراكسيونهاي گروهها نشان ميداد كه چه ميزان كانديداهاي مردم رأي مردم را جلب كردهاند. اما در كنار اين مسأله بايد به چند نكته توجه كرد؛ اول اينكه داشتن نفوذ در بين مردم يك امر ثابت نيست. گروهها ميتوانند با عملكردهايشان نظر مردم را به سوي خود جلب يا مردم را از خود برانند، اما هميشه اين تغييرات تابع رفتار ما نيست. بخشي از آن تابع رفتار رقيب هم هست، مثل اينكه ما خوب عمل كنيم يا جناح رقيب بهتر عمل كند، يا نه رقيب ما ضمن اينكه خود نميتواند مخاطب را جلب كند، نسبت به ميزان تأثيرگذاري عملكرد ما در دستگاهها ايجاد يأس و نااميدي كند؛ اتفاقي كه در مجلس ششم افتاد. به هر حال وقتي كه ما با سدي به نام شوراي نگهبان مواجه ميشويم و انتظاراتي كه به مردم وعده داده شده، پشت اين سد قرار ميگيرد، مردم حق دارند كه به اين نتيجه برسند كه اين گروه نميتواند به انتظارات آنها پاسخگو باشد.»
عضو سازمان مجاهدين انقلاب اسلامي ايران با اشاره به اينكه مطالب فوق در گروههاي « راست » نيز صدق ميكند، اظهار داشت:« اين گروه هم ميتواند خوب عمل كند يا بد، توجه داشته باشيد كه ابزارهاي حكومتي آنها كارآييهاي خاص خود را دارند اما من هيچ ارزيابي يا نشانه مثبتي در آنها نميبينم، يعني در رفتار مجلس نشانهاي از حركت به سمت مردم نميبينم، البته آنها در طيف خود خوب عمل ميكنند اما هيچ نسبتي با خواست مردم وجود ندارد. شما برخوردهاي مجلس را ببينيد؛ چه در مسأله استيضاح، چه در بحث قراردادهاي خارجي و برنامه چهارم، هيچكدام بر خواست مردم منطبق نيست، يعني مردم قطعا دلشان ميخواهد كه وضعيت اقتصادي بهبود يابد اما همه اين طرحها، طرحهاي ضدتوسعهاي و عمدتا سياسي است. به هر حال فرق است بين مجلسي كه طرح تصويبياش 48 ساعته از سوي شوراي نگهبان تأييد و بازگردانده ميشود با مجلسي كه طرحهايش پشت سد اين شورا سالانه ميماند و آخر سر هم رد ميشود. طبيعي كه آن مجلس ايدههاي مدنظر خود را نميتوانست پيش ببرد اما اين مجلس هر ايدهاي داشته باشد به راحتي ميتواند عملي كند. »
* جايگاه سازمان مجاهدين انقلاب اسلامي*
وي در ادامه دربارهي نسبت سازمان مجاهدين در طيف مورد تعريف خود با ديگر گروهها، گفت:« بدون اينكه بخواهم بگويم به كدام گروه نزديك يا از كدام دور هستيم بايد بگويم دوم خرداد طيف وسيعي را در برميگيرد كه عليرغم برخي مطالب مبني بر وجود اختلاف، همفكر و همراهند. چنانچه در بين اعضاي مجمع تعداد فراواني از اعضاء همفكر هستند كه ممكن است در مشاركت اين تعداد خيلي بيشتر باشد. طبيعتا به لحاظ نظري بين سازمان و مشاركت در جمعبندي حركتها همنظري بيشتر است. اما اين امر را آنقدر بزرگ نميبينم، مثلا فهمي كه را از شرايط وجود داشت، گروهها را به جمعبندي متفاوتي در انتخابات مجلس هفتم رساند اما هنوز زود است كه فكر كنيم اين مبنا بازهم تداوم خواهد يافت.»
عربسرخي در ادامه با تأكيد بر اينكه نظر تشكل متبوعش همچنان بر حمايت از مهندس موسوي است، گفت:« تا زماني كه به اين نتيجه نرسيم كه بحث مهندس موسوي به هر دليلي منتفي شده است، نبايد سراغ گزينههاي بعدي برويم، البته نه اينكه راجع به آن فكر نكنيم اما كار سياسي و تشكيلاتي كه بايد انجام شود بايد حول مهندس موسوي شكل بگيرد. »
* مهندس موسوي گزينه اول *
وي خواهان توجه به اين بحث شد كه بر خلاف بسياري كه از كساني كه ميگويند نيامدن مهندس موسوي حتمي است، قرائن را شاهد بر تمايل بيشتر وي براي حضور در انتخابات تشخيص ميدهد و افزود:« تمايل بيشتري را ميتوان از حرفهاي ايشان نسبت به آمدن حس كرد تا نيامدن. بنابراين ما به خاطر مجموعه شرايطي كه دارند بر ايشان تكيه داريم.»
وي در بيان ويژگيهاي موسوي ادامه داد:« ايشان با تجربه كار و مديريت اجرايي آشنا هستند، در بين مردم چهرهي مقبولي دارند، رد صلاحيتشان به سادگي ممكن نيست و همه گروههاي دوم خردادي بر ايشان تأكيد دارند، همچنين اجماعي حول ايشان هست كه ممكن است در مورد نفر بعدي كه ممكن است مطرح شود، وجود نداشته باشد. مجموعه اين شرايط ايشان را به گزينهي اول جبهه دوم خرداد و سازمان تبديل كرده است. بنابراين تا زماني كه قطع يقين پيدا نكنيم كه موضوع منتفي است، به سراغ گزينهي ديگري نميرويم. »
فيضالله عربسرخي ، غير از فعاليت سياسي ، در وزارت بازرگاني هم مسوليت شركت سهامي فرش را برعهده دارد. او گفت كه در آينده نزديك خبرهاي خوبي درباره حوزه مسووليتي خود به خبرنگار ايسنا ميدهد.