ممنون، خانم و آقاى زاكربرگ

ف. م. سخن
ویژه گویانیوز

زاكربرگ ها، تصميم بزرگى گرفته اند: اهداى ٤٥٠٠٠٠٠٠٠٠٠ (چهل و پنج ميليارد دلار) براى ايجاد جهانى بهتر! جهانى كه نوزاد چند روزه ى آن ها -مكس-، بايد در آن زندگى كند! جهانى كه در آن كودكان از امكانات رشد برابر برخوردار باشند!

زيستن در چنين جهانى، آرزوى انسان دوستان است. به راستى چه لذتى دارد در جهانى زيستن كه در آن انسان ها، به خاطر فقر، به خاطر به دنيا آمدن در خانواده اى فقير، به خاطر زندگى كردن در كشوري محنت زده، گرسنه اند، بيمارند، آب سالم براى نوشيدن ندارند، و هر سال، تعداد زيادى از آن ها، طعم زندگى را نچشيده، مى ميرند. تازه كدام طعم؟! طعم فلاكت و بدبختى و ذره ذره مردن؟!

دخترى متولد مى شود و اين تولد، نورى به ذهن چان و مارك زاكربرگ -بنيانگذار و مدير فيس بوك- مى تاباند. زن و شوهرى جوان كه با ابتكار و كار به ثروتى نجومى رسيده اند. مارك زاكربرگ در باره ى اين تصميم بزرگ و سرنوشت ساز براى بشريت مى نويسد:
... هدف ابتكار عمل همسرم چان، پيش برد پتانسيل انسانى و تشويق برابرى براى همه كودكان در نسل آينده است. برنامه اى آموزشى كه منحصرا بر اساس نيازهاى هر دانش آموز طراحى شده باشد، درمان بيمارى، ايجاد تماس بين افراد و ايجاد پيوندهاى قوىِ اجتماعى از بخش هاى تمركز اوليه اين ابتكار عمل خواهد بود...

همان طور كه مايكروسافت بيل گيتس و اپل استيو جابز و فيس بوك زاكربرگ و تلاش هزاران برنامه نويس و ايده پرداز، تحت مديريت جوانان مبتكر و جسور، جهان ما را دگرگون كرده، اين گونه تصميم ها و اجراى آن ها نيز جهان ما را دگرگون خواهد كرد؛ دگرگونى يى كه حتى تئورى هاى مربوط به تكامل و رشد بشر و ساختارهاى اقتصادى و طبقاتى جوامع را نيز نيازمند بازتعريف و تغييرات بنيادين خواهد كرد.

تصميم اين زوج جوان، شايد -البته شايدى كمرنگ و نااميدانه- موجب بازنگرى و تغيير رفتار ما ايرانيان در زندگى شخصى و شغلى مان شود؛ زندگى يى كه در آن كسب درآمد زياد از راه «زرنگى» براى مصرف شخصى، و خودنمايى و جلوه فروشى به مردم فقير، و خلاصه كردن بذل و بخشش در دادن «قيمه نذرى» كوتاهى فكر اكثريت جماعت به ثروت رسيده يا علاقمند به ثروت مند شدن اين چنينى را نشان مى دهد.

طبق معمول منتظر خواهيم بود تا نظر كسانى را كه در پشت تصميمات امثال زاكربرگ ها توطئه هاى پليد مالى مى بينند بشنويم. ولى آن چه تا اين لحظه ما از نتايج اين گونه تصميم ها ديده ايم و شنيده ايم، ما را به گفتن اين جمله وا مى دارد:
ممنون، خانم و آقاى زاكربرگ!