ساماندهی نیروهای اصلاح طلب در گفتگوئی با میردامادی، امروز

كتايون لامع زاده*: محسن ميردامادى، معاون دبيركل جبهه مشاركت گفت: هدايت اصلاحات در شرايط كنونى، نيازمند وجود يك تشكيلات قوى براى ارائه تعريفى مشخص از اصلاحات و اهداف آن و سازماندهى اصلاح طلبان در جهت رسيدن به آن اهداف است.

نماينده مردم تهران در مجلس ششم اظهار داشت: يكى از دلايلى كه موجب شد جريان اصلاحات، آن طور كه انتظار مى رفت، نتواند به اهداف خود دست يابد، سازمان يافته نبودن اين جريان بود.وى افزود: آقاى خاتمى معتقد هستند كه در اين سال ها، هركس اصلاحات را مطابق ميل و سليقه خود تعريف كرد و مطابق سليقه خود به آن عمل كرد. به نظر من دليل اصلى آن، نبودن سازمانى سياسى است كه عهده دار پياده كردن اصلاحات باشد.

معاون دبير كل جبهه مشاركت گفت: وجود سازمانى كه بتواند پرچم اصلاحات را در دست بگيرد و اصلاح طلبان را در يك مسير مشخص و تعريف شده، هدايت كند و نيز چارچوب اصلاحات را مشخص كند، ضرورى بوده و هست.

ميردامادى اضافه كرد: اگر چنين سازمانى در سال هاى گذشته وجود داشت، مى توانست اصلاح طلبان را در مجلس و دولت بهتر و هماهنگ تر سازماندهى و هدايت كند و اين امر، به استفاده بهينه از پتانسيل اصلاحى جامعه مى انجاميد.

نماينده مردم تهران اظهار داشت: فكر مى كنم در دوران جديد كه ما در بيرون مجلس هستيم و شايد بعدها بيرون دولت هم باشيم، بايد تمام توان خود را صرف سازماندهى نيروهاى اصلاح طلب كنيم.

معاون دبيركل جبهه مشاركت تشكيل چنين سازمانى را نيازمند زمانى نسبتاً طولانى دانست، اما گفت كه به هر ترتيب بايد به سمت تشكيل آن حركت كرد.

از ميردامادى پرسيده شد كه در جبهه دوم خرداد، ما با پراكندگى احزاب و تشكل ها روبه رو بوديم. تشكل هايى كه مواضع نسبتاً متفاوتى دارند و هركدام از سران آنها، خود را يك ژنرال مى دانند. آيا همه ژنرال ها در يك سازمان گردهم جمع مى شوند؟ اگر چنين شود، آيا به تعريف و راهكار واحدى در مورد اصلاحات دست مى يابند؟ وى پاسخ داد: همه آنها خير. يكى از نقاط ضعف دوران اصلاحات و مجلس ششم اين بود كه همه گروه هاى زير چتر دوم خرداد، در خيلى از مسائل با يكديگر هم نظر نبودند.

رئيس كميسيون امنيت ملى و سياست خارجى مجلس گفت: به طور نمونه، اگر ما در مجلس همفكرى و هماهنگى بيشترى داشتيم، حتماً مى توانستيم اصل ۵۹ قانون اساسى در مورد قانونگذارى از طريق رفراندوم را اجرا كنيم و بعضى از قوانين مهم را به رفراندوم مردم بگذاريم.

نماينده مردم تهران افزود: مسئله نظارت استصوابى را كه در انتخابات اخير تا اين حد مشكل ايجاد كرد، مى توانستيم به همه پرسى بگذاريم. ولى به دليل اين كه ميان خود اصلاح طلبان، نظر واحدى وجود نداشت، نتوانستيم آن را انجام دهيم. وى اظهار داشت: عده اى موافق و عده اى ديگر مخالف اين موضوع بودند. در آينده هم ممكن است همه اين گروه ها بر سر مسائل كلان به توافق نهايى نرسند.

ميردامادى در پاسخ به سئوالى درباره سياست ها و خط مشى جبهه مشاركت پس از، از دست دادن كرسى هاى مجلس گفت: شايد شرايط جديد اين فرصت را براى ما فراهم آورد كه بتوانيم بيش از گذشته به حزب بپردازيم و خود را براى انتخابات بعدى آماده كنيم.

نماينده مردم تهران اضافه كرد: يكى از مشكلاتى كه در جبهه مشاركت در سال هاى اخير با آن روبه رو بوديم، ورود همه نيروهايمان به مجلس شوراى اسلامى و دولت بود. وى گفت: ما پيش بينى نيروهاى كافى را نكرده بوديم تا در حزب و تشكيلات باقى بماند و حزب نيز مسير خود را ادامه دهد و تشكيلات دچار ضعف نشود.

ميردامادى نبود احزاب قوى، مقتدر و سراسرى را يكى از خلاهاى عمده فضاى سياسى كشور دانست و گفت: طرف مقابل، يعنى محافظه كاران هم اين ايراد را دارند ولى آنها از نهادها و ارگان هاى حكومتى استفاده مى كنند و آنها را در عمل به حزب تبديل كرده اند.

همچنين از او پرسيده شد: در حال حاضر كه جبهه مشاركت به گفته شما نتوانسته قدرت و گستره لازم را پيدا كند، با مخالفت هاى زيادى روبه روست، فكر مى كنيد يك جبهه مشاركت قوى و سراسرى، مورد تحمل مخالفان خواهد بود؟ ميردامادى پاسخ داد: بايد ديد آيا طرف مقابل بنا دارد بر اساس قانون در اين كشور فعاليت كند، يا برخلاف قانونى كه البته تا به حال در بسيارى از موارد، خلاف قانون عمل كرده است.

سئوال بعدى اين بود كه سخنرانى دبيركل جبهه مشاركت در كنگره پنجم اين حزب، مبناى احضار او به دستگاه قضايى شد. آيا ادامه اين روند براى جبهه مشاركت، مشكلاتى ايجاد نمى كند؟ يا اين كه گمان مى كنيد بيرون آمدن از حاكميت، به كمتر شدن توجه نسبت به اين حزب منجر خواهد شد؟ ميردامادى پاسخ داد: چندان قابل پيش بينى نيست ولى من فكر مى كنم آنها به طور كلى برخوردهاى قضايى را كمتر كنند. كما اين كه مى بينيد، بسيارى از زندانيان سياسى و مطبوعاتى كه پيش از اين حتى يك روز نيز اجازه مرخصى نداشتند، به تازگى به مرخصى هاى چندروزه آمده اند.

معاون دبيركل جبهه مشاركت خاطرنشان كرد: تصور من اين است كه حداقل بخشى از جناح مقابل ،اين مسير را دنبال مى كنند تا چهره مقبول ترى از خود در داخل و خارج ارائه و به دنيا اين پيام را دهند كه ما مخالف يا ناقض حقوق بشر نيستيم. نماينده مردم تهران در عين حال گفت: در عرصه سياست در ايران هيچ چيز قابل پيش بينى نيست. ممكن است امروز بناى آنها بر چنين روشى باشد و فردا كاملاً اين روش تغيير كند.

ميردامادى، در پاسخ به سئوالى درباره راهبرد آتى جبهه مشاركت پس از، از دست دادن كرسى هاى مجلس، گفت: ما در شرايط كنونى با سه گزينه انفعال، راديكاليسم و تندروى و اصلاحات روبه رو هستيم كه از ميان آنها، قطعاً گزينه اصلاحات را انتخاب مى كنيم. نماينده مردم تهران اظهار داشت: ترديدى نيست كه پس از انتخابات مجلس هفتم، وارد دوره جديدى از دوران سياسى كشور شده ايم كه يكى از مشخصه هاى اصلى آن، تلاش جريان محافظه كار براى هرچه بسته تر و محدودتر كردن حاكميت و كمرنگ كردن نقش مردم و رأى مردم در حاكميت است.

معاون دبيركل جبهه مشاركت گفت: سياست هاى جناح راست در منفعل و بى تفاوت كردن مردم، موفق بوده است. آنها هر چقدر بتوانند كارى كنند كه مردم كمتر در امور سياسى دخالت كنند و كمتر پاى صندوق هاى رأى بيايند، بيشتر مى توانند نسبت به موفقيت برنامه هاى خود مطمئن باشند.

ميردامادى افزود: شايد عده اى بگويند با مجموع شرايط پيش آمده، اين نظام اصلاح پذير نيست و سازوكارهاى قانونى نمى تواند منجر به اصلاح در جامعه شود، پس بهتر است ما ديگر به امور سياسى كارى نداشته باشيم. وى، اين گرايش را در بخشى از جوانان قوى دانست و گفت: اين امر در شرايطى كه جناح مقابل هزينه فعاليت سياسى را از طريق احضارها و برخورد با تجمعات، بالا مى برد، بيش از پيش به انفعال جوانان مى انجامد.

نماينده مردم تهران اضافه كرد: در مقابل، ممكن است عده اى به اين نتيجه برسند كه اقدامات قانونى جوابگو نيست و بايد دست به اقدامات راديكال زد. بخشى از جوانان نيز ممكن است به اين راه تمايل پيدا كنند و حركت هاى افراطى را بپسندند.

معاون دبيركل جبهه مشاركت خاطرنشان كرد: براى ما به عنوان يك حزب سياسى و كسانى كه خود را متعلق به اين نظام و اين نظام را متعلق به خود مى دانيم، تنها گزينه قابل قبول، تداوم راه اصلاحات و پرهيز از انفعال يا تندروى است. رئيس كميسيون امنيت ملى و سياست خارجى مجلس افزود: نه كشور و نظام ما مى تواند پذيراى يك انقلاب ديگر باشد و نه تغييرات انقلابى در كشور ما، لازم و مفيد است.

هرچه را كه بايد با يك انقلاب به دست مى آورديم، به دست آورده ايم. آنچه كه به دست نياورده ايم، به دليل موفق نبودن روند اصلاحات در سال هاى پس از انقلاب بود. وى اظهار داشت: اعمال مقابله با دكتر مصدق و ملى شدن صنعت نفت، زمانى موفق شد كه مردم بى تفاوت شدند و از صحنه كنار كشيدند.

آن وقت، شرايط براى كودتاى نظامى مهيا شد. امروز هم كسانى كه احساس مسئوليت مى كنند نيز اگر كنار بكشند، راه را براى جريان هاى مخالف هموار مى كنند.وى، در پاسخ به اين سئوال كه برخى از فعالان سياسى معتقدند نزديكى جبهه مشاركت با برخى از تشكل هاى بيرون از حاكميت نشانه قرار گرفتن اين حزب در صف اپوزيسيون است، گفت: در كشور ما از لفظ اپوزيسيون، برداشت هاى متفاوتى مى شود و معمولا آن را داراى بار منفى مى دانند.

نماينده مردم تهران اظهار داشت: واژه اپوزيسيون در عرف سياسى، در كشورهايى كه سيستم حزبى دارند به اين معنى مورد استفاده قرار مى گيرد كه حزب پيروز در انتخابات، حزب حاكم مى شود و حزب يا احزاب شكست خورده را اپوزيسيون مى گويند.

معاون دبيركل جبهه مشاركت گفت: از اين ديد اپوزيسيون، افرادى در رقابت با دولت و حزب حاكم هستند و تلاش مى كنند در انتخابات بعدى برنده شوند. اگر چنين شود، جاى حزب حاكم و اپوزيسيون تغيير مى كند. وى اضافه كرد: در كشور ما، وقتى مى گويند اپوزيسيون به اين معناست كه برانداز است. قدرى زمان مى برد تا اين واژه در فرهنگ سياسى ما جاى صحيح خود را پيدا كند.ميردامادى اظهار داشت: نظام ما، با نظام هاى متعارف، تفاوت دارد. در يك نظام دموكراتيك، وقتى كه يك حزب يا ائتلافى از احزاب در انتخابات برنده مى شود، همه اركان قدرت را در اختيار مى گيرد.

رئيس كميسيون امنيت ملى و سياست خارجى مجلس گفت: ولى در كشور ما چنين نيست. قواى مقننه و مجريه با رأى مردم انتخاب مى شوند، اما عملكرد برخى دستگاه ها به نحوى است كه در مواردى به هيچ وجه مورد قبول منتخبان مردم نيست. طبيعى است كه آنها منتقد اين وضعيت باشند.

نماينده مردم تهران اضافه كرد: نمى شود انتظار داشت كه منتخبان مردم انتقاد خود را ابراز نكنند. اگر مجلس انتقادى دارد، بايد آن را بيان و پيگيرى كند. وقتى در حوزه اى همه راه ها اعم از قانونگذارى و اقدامات نظارتى همچون تحقيق و تفحص بسته مى شود، باعث اعتراض مى شود. وى خاطرنشان كرد: اين اعتراض، شبيه اعتراض اپوزيسيون است. منتها اپوزيسيونى كه در درون نظام است. در اينجا شايد ديگر نشود تعبير اپوزيسيون را به كار برد. از اين ديد، مى شود هم درون نظام بود و هم از عملكرد بخش ديگرى از نظام انتقاد كرد