شرق ـ نسیم قاضیزاده: رضا صادقی، خواننده موسیقی پاپ، در تازهترین جلسه رسیدگی به پرونده شکایت اردلان سرفراز، در دادگاه حاضر شد. صادقی که ۲۴ مهر بههمراه علی جعفری، مدیر برنامههایش، برای اولینبار در جلسه دادگاه رسیدگی به پرونده شکایت «اردلان سرفراز»، ترانهسرای ایرانی مقیم خارج از کشور، شرکت کرده بود، با ارائه مدارک، توضیحات لازم را به رئیس دادگاه ارائه کرد. علی جعفری، مدیر برنامههای صادقی، دراینباره به «شرق» گفت: «بههمراه رضا صادقی و دو وکیل ایشان، محمدتقی غفاری و احسان داوودی، در دادگاه حاضر شدیم. با وجود اینکه شاید در ظاهر اتفاق خاصی نیفتاد، اما ما توانستیم با حضور در دادگاه و نشاندادن ادلهای که داشتیم تلاش کنیم این مسئله را به قاضی محترم اعلام کنیم که این قطعه نهتنها به صورت رسمی منتشر نشده، بلکه حتی کیفیت لازم را از هیچ نظری؛ چه صوتی و چه موسیقایی دارا نبوده که ما درصدد استفاده یا سوءاستفاده از آن بوده باشیم».
جعفری درباره جزئیات جلسه اضافه کرد: «در جلسه صبح دوشنبه، وکلای طرفین حاضر بودند و ما درباره ترانه «سوغاتی» توضیحاتمان را دادیم. اینکه این قطعه صرفا زمزمه شخصی، نیمهشبی و دلی یک خواننده بوده که مثل هزاران ایرانی دیگر با ترانه آن نوستالژی داشته و تنها در کانال تلگرامی خودش منتشر شده. باورتان بشود یا نه، این قطعه با میکروفون گوشی موبایل بنده ضبط شده و حتی آقای صادقی برای آن آهنگسازی نکردند، بلکه فقط با گیتارشان یک آکوردی گرفتند و زیرلب آن را زمزمه کردند. صرفا همین». مدیر برنامههای صادقی از شهرت این روزهای قطعه سوغاتی با صدای صادقی گفت و افزود: این قطعه را تا پیش از شکایت آقای سرفراز کسی نشنیده بود، اما الان بارهاوبارها شنیده شده و خودتان با یکبار شنیدن آن متوجه کیفیت نازل و همینطور غیرحرفهایبودن آن میشوید. ضمن اینکه کمترین استفاده تجاریای هم از آن نشده است. ما خودمان اصول و قواعد را بلدیم و هرگز کاری را بدون اجازه صاحب اثر منتشر نمیکنیم. الان هم شما شک نکنید برای قطعهای که در این سطح و زمانش دودقیقه است، دادگاه حکم دوساله نخواهد داد. اینکه قاضی حکم ابتدایی را اینطور صادر کرده، به دلیل عدم مراجعه ما به دادگاه در پی احضاریههای اولیه و دفاعنکردن از خودمان بوده که دلیل آن هم عوضشدن آدرس آقای صادقی بوده است. امروز هم ما آدرس جدید آقای صادقی را خدمت دادگاه دادیم. طبیعتا ما هم منتظر رسیدگی قضائی خواهیم ماند.
اولین واکنش بهمن ۹۴
انتشار خبر صدور حکم حبس دوساله تعزیری برای خوانندگان؛ رضا صادقی، سینا سرلک و علی لهراسبی به اتهام مشارکت در سرقت ادبی با شکایت اردلان سرفراز، ترانهسرای نامدار قدیمی، شوکی به دنیای موسیقی در داخل کشور وارد کرد.
ظاهرا اردلان سرفراز که سالها ترانههای او از سوی خوانندگان متعدد و متفاوت اجرا و از استقبال زیادی برخوردار شده است، با پیگیری ترانههای خوانندگان جوان در داخل ایران در فضای مجازی متوجه بازخوانی یکی، دوتا از ترانههایش میشود و از طریق وکیل خود در ایران شکایت میکند که در نهایت حکم به نفع او در دادگاهی در داخل کشور صادر میشود. این در حالی است که سرفراز، بهمن ۹۴ با انتشار متنی در صفحه اینستاگرام خود، به استفاده بدون اجازه غزل «برخیز» که در سریال شهرزاد بازخوانی شد، واکنش نشان داده بود. آن زمان سرفراز درباره «برخیز» که بهعنوان ترانه جدید سریال شهرزاد منتشر شده بود، نوشت: «آقایی به نام سینا سرلک، بدون اطلاع و اجازه من، غزل «برخیز که غیر از تو، تو را دادرسی نیست» را بازخوانی کرده و در سریالی بهنام شهرزاد، بیاجازه و به غلط با نام استاد سایه، پخش شده است». او در ادامه اطلاعیهاش آورده: «آگاه شدم که وزارت ارشاد که خود به این غزل در کتاب (از ریشه تا همیشه) به نام من مجوز داده (حدود ۱۲ سال پیش)، دوباره بهنام آن استاد بزرگوار به این غزل، بدون تحقیق و مطالعه، مجوز داده است! [... ] ویدئوی این ترانه را نیز در فضای مجازی و رسانههای اجتماعی، پخش و نام شاعر را استاد هوشنگ ابتهاج ذکر کرده است».
شکایت ترانهسرا و دو نکته
آنچه در این بین اتفاق افتاده، از دو منظر با حُسن توجه مواجه شده است؛ اول اینکه ما در ایران قانون کپیرایت نداریم و این خود میتواند زمینهساز این قانون باشد که همه باید تابع حق مؤلف شوند و باید بپذیریم که در ایران رعایت این قانون؛ چه برای ایرانیان داخل و خارج از کشور و چه برای هنرمندان و مؤلفان بیگانه باید رعایت شود و این اتفاق را باید به فال نیک گرفت. دوم اینکه آنچه رضا صادقی در خلوت زمزمه کرده و خوانده و با موبایل ضبط و پخش شده است، امروز باعث شده که ضمن یادآوری این ترانه، آن را یکبار دیگر سر زبانها بیندازد و شهرت دوباره و دوچندانی برای آن ایجاد کند. «سوغاتی» که ترانهسرایش اردلان سرفراز است، قبلا از سوی خواننده دیگری خوانده شده و اینبار رضا صادقی آن را خوانده است. شکایت سرفراز میتواند تلنگری برای اجرای قانون کپیرایت باشد؛ هرچند اتفاقات روزهای گذشته میتواند زمینهساز بخششی از سوی بزرگان باشد.