بی بی سی - محمدباقر الفت، معاون رئیس قوه قضاییه، ایران میگوید سپردهگذاران موسسات مالی با علم و آگاهی به غیرمجاز بودن و کسب "سودهای بادآورده" اقدام به سپردهگذاری در این موسسات کردهاند.
اشاره معاون قوه قضاییه به موسساتی بوده که بدون مجوز بانک مرکزی فعالیت میکردند و سود بالایی به سپردهگذاران پیشنهاد کرده بودند.
آقای الفت به خبرگزاری کار ایران (ایلنا) گفته است: "نباید سپردهگذارانی که با شناخت، قصد تحصیل سود داشتند مظلوم جلوه دهیم و با مظلومنمایی فضای جامعه را بهگونهای ترسیم کنیم که باید دولت وارد شود و مبالغی را به اینها بپردازد."
آقای الفت گفته است: "افرادی که پول خود را در این موسسات به ودیعه گذاشتند افراد عامی و بیاطلاع نبودند و اتفاقا برای بدست آوردن سودهای بادآورده با مطالعه و شناخت به سمت این مراکز رفتند و غالبا اطلاع داشتند که این مراکز بدون مجوز فعالیت میکنند."
او همچنین گفته است: "اینها (سپردهگذاران) سودجویی کردند و باید امروز ضرر سودجویی خود را بدهند."
این اظهارات در حالی است که سپردهگذاران موسسه مالی کاسپین و تعاونی منحل شده فرشتگان (زیر مجموعه کاسپین) برای گرفتن پول خود در تلاش هستند.
موسسه کاسپین چگونه متولد شد؟
اواخر سال ۱۳۹۴ چندین تعاونی مالی-اعتباری که در مجموعهای با عنوان "آرمان ایرانیان" فعالیت میکردند با دریافت "مجوز رسمی" از بانک مرکزی وارد بازار پولی ایران شدند.
تعاونیهای فرشتگان، الزهرای مشهد، حسنات اصفهان، دامداران و کشاورزان کرمانشاه، بدر توس مشهد، پیوند، امید جلین گرگان و عام کشاورزان مازندران، ۸ تعاونی بودند که با تغییر نام از "آرمان ایرانیان" به "کاسپین" تبدیل شدند.
مجوز فعالیت کاسپین به این شرط صادر شد که این موسسه بتواند تعاونیهای زیرمجموعه خود را ساماندهی کند و نقلوانتقال حسابها و داراییهای آنها را انجام دهد و در مجموع تعهدات سپردهگذاران انجام شود.
موسسه اعتباری کاسپین موظف شد ارزیابی لازم برای تعیین ارزش و انتقال داراییها و بدهیها و همچنین برآورد میزان مازاد یا کسری هر یک از تعاونیهای هشت گانه را انجام دهد؛ در نهایت با نظارت بانک مرکزی همه تعاونیها با تصمیم سهامداران منحل شدند.
نگرانی زمانی اوج گرفت که دادستان تهران اعلام کرد که موسسه فرشتگان (زیر مجموعه موسسه کاسپین) ۴۰۰۰ میلیارد تومان کسری و زیان داشته و "نتوانسته از پس پرداخت آن برآید."
بیشتر مشکلات موسسه کاسپین هم به تعاونی منحل شده فرشتگان مربوط است.
غلامحسین محسنیاژهای، سخنگوی قوه قضاییه هفته پیش، صدور مجوز توسط وزارت تعاون و عدم نظارت بانک مرکزی را علت بروز وضعیت کنونی دانسته است.
او گفته: "بر اثر دو کوتاهی یکی از ناحیه وزارتخانه ذیربط (تعاون) که به کسانی که شایستگی نداشتند مجوز داد و بعد بانک مرکزی که نظارت بعدی را نکرد این مساله استمرار داشت تا امروز که میخواهند جلوی اینها را بگیرند."
آقای اژهای همچنین گفته: "در سال ۹۴ بانک مرکزی با تعدادی از تعاونیهای اعتباری صحبت میکند و مقرر میشود که اینها خودشان دست به انحلال بزنند که هشت مورد انحلال داشتیم. یک موسسه اعتباری و مالی به نام کاسپین تشکیل شد که سهامداران این موسسه همین سهام داران شرکت تعاونیهای منحل شده بودند."
بانک مرکزی و قوه قضاییه اخیرا از آغاز پرداخت به سپردهگذاران موسسه کاسپین تا سقف ۲۰۰ میلیون تومان در "آینده نزدیک" خبر داده است.
این در حالی است که عدهای از مالباختگان میگویند که حتی با سپردهگذاران زیر صد میلیون تومانی هم تسویه کامل نشده است.
بعضی دیگر هم گفتهاند در زمان تسویه حساب حتی تا نیمی از اصل سپرده کم میشود.
کمیسیون اقتصادی مجلس بدهی مؤسسه مالی و اعتباری کاسپین را تا اواخر تیرماه حدود ۸ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان اعلام کرده بود.
بر همین اساس، تا آن زمان حدود ۳ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان از داراییهای این مؤسسه شناسایی شده بود.