رادیو زمانه: یک روز پس از اعتراضات در مشهد و چند شهر استان خراسان رضوی، کرمانشاه، اصفهان، رشت، خرمآباد، قم، زاهدان و چند شهر دیگر نیز شاهد اعتراضات مشابهی شد.
به گفته معاون دادستان مشهد ۵۲ نفر به اتهام «تخریب اموال عمومی» و«شرکت در تجمع غیرقانونی» دستگیر شدهاند.
در شبکههای اجتماعی عکسها و فیلمهایی از اعتراضات روز جمعه ۸ دی کرمانشاه منتشر شده که گفته میشود در حمایت از اعتراضات روز گذشته در استان خراسان رضوی صورت گرفته است.
گستردگی تظاهرات قابل توجه است و گزارشها و فیلمهایی از تظاهرات اعتراضی در اصفهان، رشت، خرمآباد، بیرجند، ساری، قایمشهر، قم، زاهدان و قوچان نیز منتشر شده است.
تظاهرات کرمانشاه در میدان آزادی این شهر برگزار شد و معترضان علیه گرانی و عدم رسیدگی به زلزلهزدگان شعار میدادند. مأموران امنیتی به تظاهرکنندگان با گاز اشکآور و باتوم حمله کردند و تجمع معترضان به خشونت کشیده شد.
دلایل احتمالی وقوع این اعتراضات
یورو نیوز نوشت دربارۀ علل وقوع این اعتراضات، نظرات متعددی در شبکههای اجتماعی مطرح است. برخی برگزاری تجمعات مشهد و کرمانشاه را برنامهای از سوی مخالفان حسن روحانی و بطور مشخص سپاه میدانند. اما معتقدند اکنون کنترل این تجمعها که قرار بود صرفا محدود به طرح شعارهایی علیه حسن روحانی، رئیس جمهوری این کشور باشد از دست طراحان آن خارج شده و به فرصتی تبدیل شده است تا مردم از آن برای طرح مشکلات عمدۀ خود از جمله مشکلات اقتصادی استفاده کنند.
افزایش شمار شهرهای معترض
با وجود تاریکی هوا، معترضان همچنان در خیابانها هستند.
بنا بر اعلام شهروندان ایرانی در شبکههای اجتماعی در قم، همدان و قزوین نیز معترضان به خیابانها آمدهاند.
«مرگ بر دیکتاتور»، «رضاشاه روحت شاد» و «سوریه را رها کن، فکری به حال ما کن» از جمله شعارهایی بود که در این شهرها سر داده شد.
بر شمار نیروهای نظامی در تهران و دیگر شهرهای ایران نیز افزوده شده است.
تظاهرکنندگان کرمانشاه همچنین فریاد میزدند: «نه غزه نه لبنان جانم فدای ایران»، « نترسید نترسید ما همه با هم هستیم»، «آقا خدایی میکنه ملت گدایی میکنه»، «سوریه را رها کن فکری بهحال ما کن» و...
همین شعارها در تجمعات روز گذشته شهرهای استان خراسان رضوی سر داده شد.
صبح پنجشنبه ۷ دی نیز صدها نفر از مردم مشهد در اعتراض به گرانی مقابل شهرداری مشهد گرد آمدند. این تجمع که تحت عنوان «نه به گرانی» برگزار شده بود، با دخالت مأموران انتظامی به خشونت کشیده شد و ۵۲ نفر به دلیل «ساختارشکنی» و سر دادن «شعارهای تند» و سوءاستفاده از «احساسات مردم» بازداشت شدند. تجمع «نه به گرانی» در شهرهای کاشمر و نیشابور هم برگزار شد.
اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهوری ایران نیز هشدار داد که مخالفان دولت مسائل اقتصادی را بهانه کردهاند و پشت پرده مسائل دیگری مطرح است. او گفت: «وقتی حرکت سیاسی در خیابان شروع میشود، دیگران بر آن سوار میشوند و کسانی که آن حرکت را شروع کردند، پایان دهنده آن نیستند.»
احتمال گسترش حرکتهای اعتراضی در تهران - حکومت نگران شده و تهدید میکند
اعتراضات به گرانی در مشهد و چند شهر دیگر استان خراسان رضوی، مقامات امنیتی و انتظامی تهران را نگران کرده است. معاون امنیتی انتظامی استاندار تهران اعلام کرده که با هرگونه تجمع در میدانهای تهران برخورد قاطع میشود. معاون رئیس جمهور هشدار داده که «دود» این حوادث به چشم کسانی میرود که تجمعات را سازمان میدهند. نمایندگان مجلس شورای اسلامی هم به فکر چارهجویی افتادهاند.
محسن نسج همدانی، معاون امنیتی انتظامی استانداری تهران به خبرگزاری تسنیم گفته است که «عناصر ضد انقلاب» قصد دارند در تهران نیز در اعتراض به گرانی تجمعاتی برگزار کنند. او هشدار داده که نیروی انتظامی با تظاهرکنندگان برخورد قاطع خواهد کرد:
«تاکنون مجوزی مبنی بر تجمعات مردمی در سطح شهر تهران از سوی استانداری صادر نشده و در صورت برگزاری چنین تجمعاتی از سوی نیروی انتظامی برخورد قاطع صورت میگیرد.»
پنجشنبه ۷ دی صدها نفر از مردم مشهد در اعتراض به گرانی مقابل شهرداری مشهد گرد آمدند. این تجمع که تحت عنوان «نه به گرانی» برگزار شده بود، با دخالت مأموران انتظامی به خشونت کشیده شد. حسن حیدری، سرپرست دادسرای انقلاب مشهد اعلام کرده که ۵۲ نفر از معترضان بازداشت شدهاند. آیتالله احمد علمالهدی، امام جمعه مشهد هم گفته است که یک «مرجع ناشناس» تجمعات «نه به گرانی» را برگزار کرده بود.
معاون امنیتی استانداری تهران، جمعه ۸ دی، یک روز بعد از تجمعات اعتراضی در استان خراسان رضوی، «مرجع ناشناس» مورد نظر امام جمعه مشهد را معرفی کرده است:
«عدهای ضدانقلاب به دنبال ساماندهی مطالبات اجتماعی مردم و مصادره آن هستند و معمولا استارت اینها از خارج از کشور از جمله سلطنتطلبها و منافقین زده میشود بنابراین ما اطلاع داریم از کجا شروع شده و از کدام سایت و شبکه شکل گرفته است.»
قیمت تخممرغ در ایران دو برابر شده. از سال ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۵ نان به قیمت ثابت [با در نظر گرفتن تورم] ۱۶۰ درصد گران شده، قیمت متوسط قند و شکر ۴۵ درصد و قیمت شیر ۳۹ درصد بالا رفته و گوشت قرمز و ماهی هم ۱۳ درصد گرانتر شدهاند. حداقل حقوق یک کارگر ایرانی ۹۳۰ هزار تومان است. حتی اگر اقشار کمدرآمد جامعه روزی سه وعده نان و تخم مرغ و گوجهفرنگی بخورند، یک خانواده چهار نفره میبایست ۸۱۰ هزار تومان در ماه هزینه کند. بیکاری هم به این مشکلات دامن زده است.
اسحاق جهانگیری، معاون رئیس جمهوری اسلامی صبح جمعه ۸ دی در سخنانی که در بیست و پنجمین مجمع عمومی انجمن اسلامی جامعه پزشکی ایراد کرد، با اشاره به تجمعات اعتراضی در خراسان رضوی روایت دیگری از «مرجع ناشناس» مورد نظر امام جمعه مشهد به دست داد:
«امروز کسانی که گرانی و بیکاری را بهانه کردهاند و بانی حوادثی شدهاند که ابعاد و زوایای دیگری دارد و باید بدانند دود این حوادث به چشم خود آنها خواهد رفت چرا که وقتی جریان اجتماعی ایجاد شد و به سطح خیابان رسید قطعاً کسانی که آن را شروع کردهاند کنترلکننده آن نخواهند بود و دیگران سوار بر آن موج خواهند شد.»
برخی از کاربران شبکههای اجتماعی و فعالان سیاسی اعلام کرده بودند که فراخوان تجمع «نه به گرانی» در استان خراسان رضوی را گروههای اصولگرای مخالف دولت صادر کردهاند.
علی محمد شاعری، سخنگوی کمیسیون کشاوری مجلس شورای اسلامی جمعه ۸ دی در کفتوگو با خبرگزاری فارس از نگرانی نمایندگان مجلس خبر داده است:
« مردم در شرایط سخت اقتصادی قرار دارند و به علت رکود و عدم تنظیم بازار توسط دولت قدرت خرید مردم اکنون مناسب نیست. به همین دلیل هر نوع افزایش قیمت موجب نارضایتی مردم در جامعه خواهد شد. افزایش قیمت غیرمتعارف برخی اقلام در بازار موجب نگرانی مجلس شده است.»