کشورهای روسیه و چین و فرانسه از طرح موضوع ناآرامیهای اعتراضی روزهای گذشته ایران در شورای امنیت از آمریکا انتقاد کردند. سفیر روسیه، آمریکا را متهم کرد که باعث هدررفتن انرژی شورای امنیت میشود و اعتراضات مسئله داخلی است.
جلسه اضطراری شورای امنیت در شامگاه جمعه (۵ ژانویه/ ۱۵ دی) به وقت محلی به درخواست آمریکا نخست به درخواست روسیه پشت درهای بسته و سپس بصورت عمومی برگزار شد.
نخست نیکی هیلی، نماینده آمریکا در سازمان ملل با اشاره به وضعیت سوریه گفت که بحران ایران میتواند به یک مناقشه بزرگ تبدیل شود و افزود: « به رژیم ایران هشدار میدهیم: دنیا نظارهگر است».
نماینده آمریکا افزود: « در سال ۲۰۰۹ وقتی امید ایرانیان توسط حکومتشان سرکوب شد، جهان منفعلانه رفتارکرد. در سال ۲۰۱۸ دیگر ساکت نمیمانیم. مردم ایران در ۷۹ شهر به پا خواستهاند. آنها خواستار چیزی هستند که هیچ حکومت مشروعی نمیتواند از مردمش دریغ کند. حقوق بشر و آزادیهای بنیادین. آنها از ما کمک میخواهند.»
پس از نیلی هیلی، فرانسوا دولاتره نماینده فرانسه با انتقاد از نقش ایران در خاورمیانه و نقض آزادی تاکید کرد که "هر تغییری در ایران باید از طرف مردم این کشور شکل گیرد". او با اشاره به اعتراضات اخیر در ایران گفت که "این یک مسئله داخلی است و امنیت جهانی تهدید نشده و رسیدگی به آن در شورای امنیت را طلب نمیکند".
نماینده بریتانیا در جلسه شورای امنیت خواهان توجه به خواستههای مشروع معترضان و همچنین حق اعتراض مسالمتآمیز شد و از کشته شدن معترضان اظهار تاسف کرد و از ایران خواست تا به گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل اجازه سفر به ایران را بدهد.
نمایندگان سوئد، هلند، اتیوپی، لهستان، گینه، قزاقستان و کویت نیز در سخنانی "دیپلماتیک" ضمن تاکید بر اهمیت رعایت حقوقبشر از ایران خواستند به اصول بینالمللی خود در این زمینه پایبند بماند.
انتقاد تند روسیه و چین
سفیر چین با اشاره به دیگر بحرانهای خاورمیانه بین اسرائیل و فلسطین و همچنین سوریه و افزود "شورای امنیت نباید به مسائل داخلی ایران وارد شود و این بر مبنای شرح وظایف تعیین شده برای آن نیست".
واسیلی نبنزیا، سفیر روسیه در شورای امنیت با انتقاد شدید آمریکا را به سو استفاده از قدرتاش برای طرح موضع ایران در شورای امنیت متهم کرد و آن را دستآویز واشنگتن برای تضعیف برجام ارزیابی کرد. او تاکید کرد: «شما به جای آن که انرژی شورای امنیت را صرف توجه به بحران های اساسی مانند؛ وضعیت در افغانستان، سوریه، لیبی، عراق، یمن، کره شمالی و قاره آفریقا بکنید، دارید دخالت در امور داخلی یک کشور را پیشنهاد میکنید.»
سفیر روسیه با مقایسه ناآرامیهای اخیر ایران و همچنین ناآرامیهای نژادی در آمریکا و برخورد پلیس این کشور با معترضان، این اتفاقات را مساله داخلی دانست که نباید به شورای امنیت آورده شوند.
واسیلی نبنزیا ضمن ابراز تاسف از کشته شدن معترضان در ایران گفت که این اعتراضات "چندان هم مسالمتآمیز نبودهاند".
پیش از این جلسه، سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه، نیز گفته بود که مسکو از آمریکا میخواهد "در امور داخلی ایران دخالت نکند".
"مگر آشوبهای پاریس یا والاستریت به شورای امنیت آمدند؟"
غلامعلی خوشرو، نماینده ایران در این جلسه به عنوان آخرین سخنران با اعتراض به آمریکا و متهم کردن این کشور به قلدری و سو استفاده از شورای امنیت به نقش تاریخی آمریکا در کودتای ۲۸ مرداد، سرنگونکردن هواپیمای مسافربری و همچنین نقش این کشور در مدت هشت سال جنگ میان عراق و ایران پرداخت.
نماینده ایران همچنین با اشاره به برخورد نیروهای امنیتی آمریکا با معترضان در این کشور و اعتراضات چند سال گذشته پاریس در دوران ریاست جمهوری نیکلا سارکوزی گفت در "هیچ کدام از این موارد موضوع به شورای امنیت ارجاع نشد".
او در مورد برخورد پلیس با معترضان گفت که "این کاری است که پلیس در تمامی نقاط جهان انجام میدهد" و دلیل مسدود شدن شبکههای اجتماعی چون تلگرام را نیز "استفاده از این شبکهها برای ترویج خشونت" اعلام کرد.
محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه ایران در توییتر خود نشست شورای امنیت را یک اشتباه بزرگ دیگر دولت ترامپ در عرصه سیاست خارجی دانست و نوشت:« شورای امنیت به تلاش آشکار آمریکا برای دستکاری و ربودن ماموریت این شورا نه گفت. اکثریت بر لزوم پایبندی به برجام تاکید کردند و بر پرهیز از دخالت در امور داخلی دیگر کشورها سخن گفتند. یک اشتباه بزرگ دیگر از سوی دولت ترامپ در صحنه سیاست خارجی.»
همزمان با برگزاری جلسه شورای امنیت، گزارشها حاکی از آن بود که شامگاه جمعه (۵ ژانویه/ ۱۵ دی) نیز تجمعهای اعتراضی در شهرهای تهران، تاکستان، خمین، اراک، مشهد، قزوین، رشت و لاهیجان برگزار شده است.