دویچه وله - دولت با بستن برخی از صرافیها بر آن بود تا با نوسانات نرخ ارز در بازار کشور مقابله کند.اکنون دلالهای ارز بدون کمترین واهمه امر خرید و فروش ارز را از درون شعب بانکها و با همکاری کارمندان و متصدیان بانکها دنبال میکنند.
در فروردین سال جاری و در پی افزایش یکباره نرخ برابری دلار آمریکا در قیاس با ریال، دولت روحانی و بانک مرکزی تصمیم گرفتند در دو اقدام موازی نوسانات بهای ارز را در بازارهای داخلی کنترل کنند. در یک اقدام، دولت با اعزام نیروهای انتظامی شماری از دلالان ارز را دستگیر کرد و تعدادی از صرافیهای "غیر مجاز" را تعطیل نمود و در اقدام دوم بانک مرکزی دلار را تکنرخی کرد.
به کانال خبرنامه گویا در تلگرام بپیوندید
هر دو سیاست دولت و بانک مرکزی از سوی کارشناسان مسائل اقتصادی ایران مورد انتقاد قرار گرفت. برخی از تحلیلگران، تعیین ۴۲۰۰ تومان برای دلار آمریکا را بسیار نازلتر از ارزش واقعی آن در بازار آزاد میدانستند و عدهای دیگر معتقد بودند مادامی که دولت نتواند نیازهای ارزی جامعه را تامین کند، مقابله با چند دلال کوچک ارز، تاثیر چندانی به همراه ندارد.
بهای دلار و طلا، بهرغم سیاستهای دولت و سیاست پیشفروش سکه از سوی بانک مرکزی، پس از آن افزایش یافت و دلار از مرز ۷۰۰۰ تومان نیز گذشت. در فردای روز اعلام خروج آمریکا از توافق هستهای دلار حتی مدتی به ۸۰۰۰ تومان هم رسید. سکه طرح جدید هم از مرز ۲ میلیون تومان گذشت.
نفوذ دلالها به شبکه بانکی
سایت "تابناک" روز ۲۴ اردیبهشت (۱۴ مه) با انتشار گزارشی، خبر از نفوذ دلالها به شبکه بانکی میدهد. بر اساس این گزارش، دلالها آشکارا در شعب بانکها در تردد هستند و همانجا اقدام به خرید و فروش ارز میکنند. البته به بهایی بسیار بالاتر از ۴۲۰۰ تومان.
خرید و فروش علنی ارز در شعب بانکها به بهایی که از سوی دولت و بانک مرکزی غیرقانونی و جرم اعلام شده، برای خبرنگار فارس پرسش برانگیز بوده است.
"تابناک" به نقل از گزارش خبرنگار فارس به دو مورد از خرید و فروش غیرقانونی در ساختمان بانکها اشاره میکند. مورد نخست به معاملات بیش از ۱۰ هزار یورو مربوط میشود که عملا از سوی بانک مرکزی غیرقانونی اعلام شده است.
مورد دوم به همکاری متصدی بانک با یک دلال ارز بر میگردد. "تابناک" مینویسد:
«در بدو ورود خبرنگار فارس به داخل بانک، متصدی بانک در حال صحبت با دلال ارزی بود. متصدی بانک میگفت هر کسی به من در زمینه فروش دلار تماس بگیرد من بدون آنکه به قیمت آن اضافه کنم با شما تماس میگیرم و شما نیز میتوانید در ازای این اقدام مبلغی که تمایل دارید را به من بپردازید.»
نقش بانک مرکزی
خبرنگار فارس در عین حال به تردد آزاد و آشکار دلالان ارز در "شعب بانکهای اصل ۴۴" اشاره کرده، میپرسد که آیا بانک مرکزی مستقیما در بازار غیرقانونی خرید و فروش ارز نقش ندارد؟
در گزارش "تابناک" در این باره چنین آمده است: «آیا بانک مرکزی به صورت چراغ خاموش این بانک را مامور خرید ارز به این روش کرده است؟ چه نهاد و مرجعی پاسخگوی فساد احتمالی و رانت ناشی از این معاملات خواهد بود؟»
خبرنگار این شیوه غیرقانونی را اقدامی "غیرشفاف و رانتی" اعلام کرده و عنوان کرده است که چنین شیوههایی باعث شکلگیری فسادهای گسترده مالی در چند دههی گذشته شده است.
در عین حال، برخی از خبرگزاریها از کاهش ۵۰ هزار تومانی بهای سکه طرح جدید خبر دادهاند. بهرغم این کاهش، بهای فروش هر سکه طرح جدید روز دوشنبه ۲۴ اردیبهشت بالغ بر یک میلیون و ۹۲۹ هزار تومان بوده است.