دویچه وله ـ کارشناسان سیاسی ابراز نگرانی میکنند که تنش در حاشیه خلیج فارس و ادامه محاصره قطر، ثبات منطقه را مختل کند. همزمان وزیر دفاع قطر میگوید برجام باید حفظ شود و اختلافهای دوحه با تهران به معنای دمیدن بر آتش یک جنگ نیست.
وزیر دفاع قطر افزوده که تلاش شخص ثالث برای سوق دادن منطقه به جنگ با ایران خطرناک است. رسانههای داخل ایران تفسیر کردهاند که منظور او از شخص ثالث، عربستان سعودی است.
مناسبات دوحه و ریاض شکراب است و قطر از یک سال قبل رابطهای با کشورهای حاشیه خلیج فارس ندارد. بحران در پنجم ژوئن ۲۰۱۷ و وقتی شروع شد که عربستان سعودی، امارات متحده عربی، بحرین و مصر به ناگاه همه روابط با دوحه را به بهانه حمایت قطر از تروریسم و جمهوری اسلامی قطع کردند. این قطع ارتباط به معنای بسته شدن تنها مرز خاکی قطر با عربستان، ممنوعیت عبور پروازهای "ایر قطر" از حریم هوایی کشورهای همسایه و اخراج قطریها از نهادهای این کشورها و یک بایکوت به تمام معنا بود.
از جمله شروط رفع تحریمها، بستن شبکه خبری الجزیره، خروج نیروهای ترکیه از قطر و قطع همکاری با ایران در حوزه گازی پارس جنوبی بود اما قطر هیچیک از این شروط را عملی نکرد. در عوض و با تکذیب اتهامها، به مناسبات دیپلماتیک و اقتصادی جدیدی روی آورد.
کارشناسان سیاسی وضعیت موجود را جنگ سرد کشورهای عربی در خلیج فارس مینامند و هشدار میدهند که تداوم تنش میان قطر و همسایگان عرب آن، میتواند در وضعیت باثبات خلیج فارس تاثیر منفی بگذارد. مبنای هشدار آنها این است که تنش به شکاف در "شورای همکاری خلیج فارس" انجامیده و قطر را به سمت ایران و ترکیه سوق داده است.
کریستیان اولریش از همکاران انستیتو پژوهشی "رایس بیکر" میگوید که وضعیت کنونی در منطقه، مشابه بحرانی است که در سال ۱۹۹۰ پس از تجاوز عراق به کویت ایجاد شد. به عقیده او، دشوار میتوان گفت که کشورهای حوزه خلیج فارس چگونه دوباره با هم کنار خواهند آمد.
قطر به مرور به ترکیه نزدیکتر شده و این در حالی است که مناسبات ریاض و آنکارا در مسیر سراشیبی قرار دارد. ماه گذشته شیخ تمیم بن احمد الثانی، امیر قطر از ایران به خاطر حمایت از کشورش در خلال بحران تقدیر کرد
دیوید روبرت، استادیار کالج کینگ در لندن میگوید: «دیر نیست روزی که بگوییم کانون قدرت جدیدی در خاورمیانه ظهور کرده است.» لوموند به تازگی گزارشی از هشدار جدی عربستان نوشته که اگر قطر به سیستم دفاع موشکی مجهز شود، واکنش نظامی خواهد دید.
کریستوفر دیویدسون، استاد علوم سیاسی و کارشناس سیاست خاورمیانه از دانشگاه دورهام میگوید، کشمکش کنونی نزد کشورهای حاشیه خلیج فارس، هیچ برندهای نداشته بلکه هر یک از طرفین بیشتر بازنده بودهاند.
هم اکنون میانجیگری برای حل کشمکش از سوی کویت و آمریکا صورت میگیرد. آمریکا بزرگترین پایگاه هوایی منطقه را در قطر دارد. معاون وزیر خارجه قطر، خالد الجراله میگوید که تلاشهای دیپلماتیک ادامه دارند. او اعلام کرده که آخرین پیشنهادها و راهکارها در نشست مشترک کشورهای عربی - آمریکا در ماه سپتامبر ارائه خواهند شد.
در کنفرانس امنیتی سنگاپور از خالد العطیه سوال شده که آیا پایگاههای هوایی قطر میتواند برای یک حمله هوایی علیه ایران مورد استفاده قرار بگیرد؟ او پاسخ داده که قطر طرفدار جنگ نیست و از دیالوگ و رابطه حمایت میکند.