رادیو زمانه ـ «دویچه تِلِکوم»، شرکت مخابرات آلمانی و «دویچه بان»، شرکت ملی راهآهن آلمان، دو شرکتی که با سهام دولتی فعالیت دارند،به دلیل تحریمهای آمریکا پروژههای خود در ایران را متوقف کردند.
این دو شرکت با خروج خود از ایران درخواست فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا از شرکتهای اروپایی را برای افزایش مبادلات تجاری خود با ایران، بهرغم تحریمهای آمریکا، نادیده گرفتند.
پیش از این نیز با آغاز دور نخست تحریمهای آمریکا علیه ایران، شرکت خودروسازی دایملر آلمان و شرکت ماشینسازی «هِرِنکنخت» این کشور اعلام کردند که فعالیتهای خود در ایران را متوقف میکنند.
یک سخنگوی «دویچه بان»، پنجشنبه ۱۶ اوت / ۲۵ مرداد گفت: «دویچه بان با شرکت مهندسی و مشاور زیرمجموعه خود در حال حاضر در دو پروژه در ایران شرکت دارد که هر دو پروژه در ماه اوت یا سپتامبر ۲۰۱۸ پایان مییابند.» او دلیل آن را «تغییر در مقررات بانکی» عنوان کرد.
«دویچه بان» همچون سایر شرکتها، با اعمال تحریمهای آمریکا علیه ایران با این واقعیت روبهرو شدهاند که بسیاری از بانکهای بینالمللی حاضر به انجام معاملات عمده مالی با ایران نیستند.
«دویچه بان» در زمینه ساخت خط آهن فعالیت دارد و دفتر مرکزی آن در برلین است. نخستین تفاهمنامه «دویچه بان» در ایران در ماه مه ۲۰۱۷ با «راهآهن شرقی بنیاد» امضا شد. پروژه دوم قرارداد مشاورهای با راه آهن دولتی ایران بود.
«دویچه تِلِکوم» از ماه مه سال جاری فعالیتهای خود در ایران را متوقف کرده است. این شرکت فنآوری ارتباطات که دفتر مرکزی آن در شهر بُن است با این اقدام خود احتمالاً میخواهد مانع از خطرِ دادن بهانه به مقامات آمریکایی برای جلوگیری از ادغام شرکت «تی ـ موبایل» آمریکا و شرکت «اسپرینت» شود. شرکت «تی ـ موبایل» آمریکا از مجموعه شرکتهای وابسته به «دویچه تِلِکوم» است. سه هفته پس از اعلام ادغام دو شرکت «تی ـ موبایل» آمریکا و «اسپرینت»، در تاریخ ۱۸ ماه مه «دویچه تِلِکوم» از ایران خارج شد.
تمام کارکنان شرکت مشاوره «دِتِکون» وابسته به «دویچه تِلِکوم» از ایران خارج شدهاند. یک سخنگوی این شرکت میگوید: «فعالیت های تجاری "دِتِکون" در ایران بسیار کم بود. تا تصمیمات اخیر، در سال ۲۰۱۸ گردش مالی آن در ایران به حدود ۳۰۰ هزار یورو رسید.»
کارکنان «دِتِکون» اغلب در ایران فعالیت میکردند و بهتازگی پروژههایی با اپراتور ثابت مخابراتی ایران و اپراتور تلفن همراه ایرانسل داشتند.
آمریکا ۱۸ اردیبهشت / ۲۱ آوریل سال جاری از برجام خارج شد و دور اول تحریمهای خود علیه ایران را از ۱۵ مرداد/ ۶ اوت بهاجرا گذاشت. بر اساس فرمان اجرایی دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، در این دور معامله اسکناس و اسناد مبتنی بر دلار، نقل و انتقال درآمدهای جمهوری اسلامی و خدمات پیامرسانی به بانک مرکزی و سایر مؤسسات مالی ایران، همچنین تجارت گرافیت، فلزات خام و آلومینیوم و فولاد و زغال سنگ و همچنین صنعت خودروسازی شامل تحریمها میشود. تحریم ریال و حسابهای بانکی جمهوری اسلامی در خارج از ایران و معاملات اوراق ریالی ایران نیز در دستور کار قرار دارند.
از زمان خروج آمریکا از توافق هستهای با ایران، بسیاری از شرکتهای بزرگ همچون توتال فرانسه و یا خودروسازی پیاسای از بازار ایران خارج شدهاند.
ایران و اروپا تلاش میکنند تا مانع از توقف فعالیت شرکتها در ایران شوند. اتحادیه اروپا بارها تأکید کرده که از شرکتهای اروپایی که همچنان با ایران همکاری دارند حمایت میکند اما ابهامات بسیاری در این میان وجود دارد که موجب شده تا بسیاری از این شرکتها فعالیتهای خود در ایران را متوقف کنند.
اتحادیه اروپا همچنین اعلام کرده که حتی جرایمی برای شرکتهایی که از ایران خارج میشوند در نظر میگیرد اما این روند ادامه داشته است.