یورونیوز ـ قطر تصمیم گرفته ژانویه ۲۰۱۹ از اوپک خارج شود. این کشور به مدت ۵۸ سال، یعنی از سال ۱۹۶۱ تا ۲۰۱۹ عضو اوپک بوده است. خروج قطر از اوپک در قیمت جهانی نفت تاثیر چندانی نخواهد داشت چرا که قطر تنها نفت زیادی ندارد و بیشتر به منابع گازی دسترسی دارد.
اوپک یک کارتل بینالمللی نفتی متشکل از کشورهای صادرکننده نفت است و اعضای آن شامل عربستان، ایران، عراق، کویت، ونزوئلا، قطر، لیبی، امارت متحده عربی، الجزایر، نیجریه، اکوادور و آنگولا میشود.
اما خروج قطر از اوپک چه پیامدی برای ایران دارد؟
زنگ خطر برای ایران
به گفته سعد کعبی وزیر انرژی قطر خروج از اوپک با هدف سرمایهگذاری هرچه بیشتر در حوزه گازی انجام میشود و همین جمله زنگ خطری برای ایران است. ایران دارای میدان مشترک گازی با قطر است و تلاش قطر برای سرمایهگذاری در این بخش همزمان با تحریمهای آمریکا علیه ایران انجام میشود که به خروج شرکتهای اروپایی از این کشور منجر شده است. ایران به این زودیها نمیتواند برای این میدان گازی مشترک کاری کند اما قطر تا همین جای کار ۲ برابر و نیم ایران از میدان گازی پارس جنونی یا «گنبد شمالی» برداشت گاز داشته است.
عربستان بزرگترین تولید کننده اوپک ژوئن ۲۰۱۷ به بهانه حمایت قطر از «تروریسم» با این کشور قطع رابطه کرد و احتمال میرفت خروج قطر تابعی از تکروی های عربستان در اوپک باشد. اما وزیر انرژی این کشور گفته تصمیم اخیر کاملا فنی بوده و سیاسی نیست. او تاکید کرد: «باید واقعبین بود، ما نفت چندانی نداریم و باید روی گاز سرمایهگذاری کنیم.»
خیر قطر برای پارس جنوبی
قطر عزمش را جزم کرده که سال ۲۰۲۴ بهرهبرداری از پارس جنوبی را تا ۱۱۰ میلیون تن در سال برساند. میدان گازی پارس جنوبی (گنبد شمالی) بزرگترین میدان گازی جهان است که بهرهبرداری از آن بین ایران و قطر مشترک است. بعد از خروج آمریکا از برجام، تنها قرارداد مهم خارجی ایران با شرکت توتال فرانسه برای توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی لغو شد. با توجه به سهم اندک تولید نفت در قطر، کارشناسان بر این باورند که خروج قطر از اوپک تاثیری بر قیمت نفت نخواهد داشت، اما از منظر سیاسی اوپک را تضعیف میکند.
تهدید اوپک
بیژن نامدار زنگنه وزیر نفت ایران نیز پیش از این از وجود تلاشهایی در جهت فروپاشی اوپک خبر داده بود. حمدبن جاسم، نخست وزیر پیشین قطر با انتشار پیامی در صفحه شخصی توئیتر خود تصمیم دوحه را حکیمانه توصیف کرد. او تاکید کرده که «سازمان اوپک هیچ فایده ای ندارد و نه تنها هیچ چیز جدیدی به ما اضافه نکرده است بلکه فقط اهدافی را دنبال می کند که به ضرر منافع ملی ما تمام می شود.»
ایران شرایط سختی برای مقابله با وضعیت کنونی دارد. قطر نفت چندانی ندارد و حالا همه تلاش خود را بر استخراج گاز از پارس جنوبی متمرکز خواهد کرد. ایران تا همین جای کار هم منابع زیادی از گاز را در این میدان مشترک از دست داده است.