در زندان قرچک چه خبر است؟
یورونیوز - به مناسبت چهلمین سالگرد انقلاب ایران جمع زیادی از محکومان دادگاههای عمومی و انقلاب، سازمان قضایی نیروهای مسلح و سازمان تعزیرات حکومتی با موافقت رهبر ایران مشمول عفو و تخفیف مجازات قرار گرفتند.
اما عفو گسترده در آستانه چهلسالگی انقلاب ایران واکنشهایی به دنبال داشته است. در زندان زنان قرچک ورامین به دلیل این که اسامی برخی زنان در این عفو عمومی نیامده اعتراضهایی به پا شده است. خبرهای تأیید نشده از بروز درگیری شدید میان زندانیان با زندانبانان در قرچک حکایت دارد و در تصاویری که از این زندان در شبکههای اجتماعی منتشر شده دودی بر فراز ساختمان زندان دیده میشود.
محمود صادقی، نماینده مجلس، تنها مقام رسمی ایران است که بروز ناآرامی در این زندان را تأیید کرده است. او اخبار منتشرشده از زندان قرچک را «نگرانکننده» خوانده و میگوید نتوانسته با مسئولان تماس بگیرد.
ژیلا بنییعقوب، روزنامهنگار در این باره در حساب رسمی تویتر خود نوشته «در زندان زنان قرچک شورش شده، یک دلیل شورش نبودن اسامی بسیاری از زندانیان در فهرست عفو ۲۲ بهمن است. زندانیها اعتراضشان را با کوبیدن دست به درها بیان کردند، گارد ضدشورش به همه بندهای زندان حمله کرده و زنان را مورد ضرب و شتم قرار داده و گازاشک آور به میان زندانیان پرتاب کردند.»
بنییعقوب البته در تویتهای بعدی گفته که بهتر بود از واژه اعتراض به جای آشوب استفاده میکرد و این که او تنها به یکی از دلایل اشاره کرده و شاید اعتراض اخیر در قرچک دلایل دیگری هم داشته باشد. بنییعقوب در ادامه همچنین از پرتاب دهها گازاشکآور در بندهای زندان که پنجرهای به بیرون ندارد خبر داده است.
گروهی از زنان درویش در زندان قرچک به سر میبرند. برخی پایگاههای خبری اپوزیسیون نوشتهاند که مأموران زندان آنها را شدیدا کتک زدهاند و «جان این زندانیان در خطر است». گزارشهای دیگری نیز از قطع تلفن زندان قرچک خبر میدهد. گفته میشود که تلفنهای زندان فشافویه نیز قطع شده است. پیش از این برخی از بستگان زندانیان قرچک در فضای مجازی نوشته بودند که تلفنی با آنها در زندان صحبت کرده و شنیدهاند که مأموران با آنها شدیدا درگیر شدهاند.
اما بر اساس بخشنامه صادر شده از سوی قوه قضاییه برخی افراد از عفو گسترده چهل سالگی انقلاب ایران بینصیب ماندهاند. در این میان هم «مجرمان امنیتی» که محکومیت آنها بیش از یک سال باشد از این عفو بینصیب ماندهاند و هم مجرمان دیگری که مرتکب جرایمی مانند آدم ربایی، اسیدپاشی، اختلاس، ارتشاء، کلاهبرداری، جعل اسکناس و ضرب سکه تقلبی شده باشند. همچنین جرایم پولشویی، اخلال در نظام اقتصادی کشور، قاچاق مشروبات الکلی، قاچاق کالا و ارز سازمان یافته، تجاوز به عنف، دایر کردن مرکز فساد و فحشاء و سرقت مسلحانه یا مقرون به آزار یا سرقت سارقانی که میزان محکومیت حبس آنان بیش از پنج سال باشد نیز از شمول این عفو مستثنی شده است.
سهم زنان در عفو عمومی به روایت بخشنامه
بر اساس آنچه در جزییات بخشنامه قوه قضاییه درباره عفو زنان عنوان شده است، در سه مورد تمهیدات و تخفیفی برای عفو زنان در مقایسه با مورد مشابه برای مردان در نظر گرفته شده است.
در موضوع محکومیت به حبس ابد برای زنان در صورتی که حداقل ۱۲ سال از حبس شان را تحمل کرده باشند، عفو عمومی در نظر گرفته میشود. این میزان برای مردان با سپری کردن ۱۵ سال از دوره محکومیت محقق میشود. همچنین برای زنانی که به حبس بیش از ۲۰ محکوم شده باشند و حداقل ۱۰ سال تحمل حبس کرده باشند، عضو عمومی محقق میشود. در شرایط مشابه محکومیت مردان باید ۱۲ سال از دوره زندان را طی کرده باشند تا این عفو شامل حالشان شود. همچنین باقیمانده محکومیت حبس (غیر از حبس ابد) زنانی که به حکم قانون سرپرستی یا حضانت فرزندانشان را بر عهده دارند، در صورتیکه حداقل یک پنجم حبس را تحمل کرده باشند.
جمعیت زندانیان ایران یک پنجم کاهش مییابد
شمار دقیق زندانیان حاضر در زندانهای ایران مشخص نیست. اصغر جهانگیر، رئیس سازمان زندانها و اقدامات تامینی و تربیتی ایران درباره تعداد زندانیان گفته: «جمعیت کیفری کشور بیش از ۲۴۰ هزار نفر است که سه درصد آنان را زنان تشکیل میدهند.»
با توجه به خبر اخیر درباره عفو گسترده در ایران و آزادی ۵۰ هزار زندانی انتظار میرود که یک پنجم زندانیان محکوم ایران آزاد شوند. اما موضوع اینجاست که به جز محکومین قطعی، افراد دیگری نیز در زندانها نگهداری میشوند که هنوز محکوم نشده و حتی در دادگاه هم حضور نیافتهاند.
«پیام عفو اخیر؛ دزد و قاچاقچی بر مخالف سیاسی شرف دارد»
عماد باقی، فعال حقوق بشر در ایران درباره بخشنامه صادر شده در ارتباط با عفو گسترده در ایران انتقادهایی را در تویتر خود مطرح کرده است. او نوشته «اگر بخشنامه عفو با صراحت شامل محکومین تبلیغ علیه نظام و اجتماع وتبانی هم میشد ارزش حقوق بشری و تاثیر بینالمللی نیکویی داشت اما پیام بخشنامه صادرشده این است که دزد و قاچاقچی و...برمخالف سیاسی شرف دارد واین پاشنه آشیل هر سیستمی است. این پیام، ارزش عفو ۵۰ هزار نفری را هم میکاهد.»
افشاکنندگان سند گزارشگران بدون مرز چه کسانی بودند؟
زرادخانه کلمات: انقلاب ایران و زبان فارسی