ایران اینترنشنال - با انتشار گزارش اخیر خبرگزاری «رویترز» درباره بزرگی آمار کشتهشدگان اعتراضهای سراسری آبانماه در پی سرکوب نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی، اکنون برآوردها نشان میدهد در طول چهار دهه حکومت جمهوری اسلامی دستکم ۲۵ هزار و ۴۰۰ نفر از مخالفان از سوی این نظام اعدام و کشته شدهاند.
محسن کدیور، اسلامشناس و استاد دانشگاه در حوزه فقه و اندیشه سیاسی شیعه ،شامگاه دوشنبه دوم دیماه در گفتوگویی با ایران اینترنشنال ضمن اشاره به این عدد اظهار کرد: «در دوره رهبری علی خامنهای، یعنی سه دهه اخیر جمهوری اسلامی، در مجموع ۱۱ هزار و ۷۰۰ نفر از سوی نظام اعدام شدهاند.»
به گفته کدیور، در دهه اول جمهوری اسلامی زمان رهبری روحالله خمینی، یعنی فاصله سالهای ۱۳۵۷ تا ۱۳۶۷، تعداد اعدامشدگان در ایران ۱۳ هزار و ۷۰۰ نفر بوده است.
او رقم کلی اعدامها در ۴ دهه جمهوری اسلامی را با ۴۰ سال آخر حکومت «پهلوی» مقایسه و اضافه کرد که تعداد اعدامهای جمهوری اسلامی در این دوره یکسان «نزدیک به ۹ تا۱۰ برابر بیشتر» از حکومت پیش از خود بوده است.
این محقق حوزه اسلامشناسی اشاره کرد که این مقایسه نشان میدهد جمهوری اسلامی در گرفتن جان مخالفان و منتقدان خود «بسیار بیمبالات» و «خلاف موازین شرعی» عمل کرده است.
کدیور اظهار کرد این جمعبندی را بر اساس آمار «بنیاد برومند» انجام داده و در آن از گزارشهای سازمان حقوق بشری «عفو بینالملل» و آمار منتشر شده اخیر نیز استفاده کرده است.
موضوع بزرگی رقم کشتهشدگان و اعدامهای جمهوری اسلامی پس از آن مطرح میشود که روز دوشنبه دوم دیماه خبرگزاری رویترز با انتشار گزارشی به نقل از سه مقام وزارت کشور ایران تعداد کشتهشدگان اعتراضهای سراسری آبانماه در این کشور را حدود ۱۵۰۰ نفر عنوان کرده بود.
این آمار در حالی اعلام شد که مقامهای جمهوری اسلامی طی بیش از ۳۵ روز گذشته، از زمان آغاز اعتراضها، ضمن رد همه گزارشهای ارایه شده درباره کشتهها، از ارائه هرگونه آمار و پاسخ به سوالهای رسانهای در این مورد خودداری کردهاند.
از یک سو در حالی که علی ربیعی، سخنگوی دولت، یکبار در روز ۲۷ آبانماه اظهار کرد دولت برای اعلام آمار کشتهشدگان به «فرصت چندروزه» نیاز دارد، روز دوشنبه دوم دیماه و پس از بیش از یکماه مرجع اعلام آمار در این زمینه را «دادستانی» معرفی کرد. این در حالی است که در سوی دیگر محمدجعفر منتظری، دادستان کل کشور، نیز بدون ارایه هیچ عددی تنها گفته است که نباید آمار کشتهشدههای این اعتراضها را اعلام کرد.
گزارشهای سازمانهای حقوق بشری و اظهارات مردم در رسانههای اجتماعی حاکی از آن بوده است که بسیاری از قربانیان اعتراضهای سراسری آبانماه با شلیک مستقیم گلوله از سوی ماموران امنیتی کشته شدهاند.
رویترز نوشته که دستور برخورد گسترده با معترضان و اتمام اعتراضها «به هر وسیلهای»از سوی شخص خامنهای صادر شده است.
پیش از خامنهای یکبار نیز روحالله خمینی، رهبر پیشین جمهوری اسلامی، دستور اعدام همزمان و گسترده مخالفان سیاسی، به خصوص زندانیان هوادار سازمان مجاهدین خلق و یا هواداران طیفهای مختلف چپ، را در سال ۱۳۶۷ صادر کرده بود.
مشخص نیست چه تعداد از زندانیان در پی این دستور و طی تابستان و پاییز آن سال اعدام شدند.
جمهوری اسلامی درباره اعدامهای آن دوره نیز با وجود گذشت دستکم سی سال هنوز به طور رسمی مسئولیتی نپذیرفته است و به سکوت خود ادامه می دهد.
اکنون، سازمانهای حقوق بشری و گروههای سیاسی خواستار واکنش و اقدام جامعه جهانی درباره این مساله و تلاش برای توقف کشتار مخالفان از سوی جمهوری اسلامی شدهاند.