بر صفحهٔ شطرنج چنین موقعیت خطیری، اینک هشیاری و محاسبهٔ دقیق هر گونه اقدام متقابلِ متناسب، امری حیاتی است و از واکنش‌های احساسی، نفرت‌پراکنی و خشونت کور، کاری بخردانه و کارا ساخته نیست. مقاومت هوشمندانه، ترکیبی است از دو عنصر قدرت (نمایی بویژه نظامی) و سیاست (بویژه دیپلوماتیک). و اما پیش‌تر از همه، مستظهر بودن به پشتوانهٔ مردمی از درون، و متکی بودن به‌شیوهٔ قانون‌مدار و اجتناب از روش‌های سرکوب‌گرانه و جنگ‌افروزانه در برون. همین دو شرط پیش‌بینی و پیش‌گیری لازم و ضروری، دو ملاک تضمین و توفیق نهایی است، و نه توهمات امپراطوری‌گستری، خواه از نوع شاهنشاهی، و خواه خلافتی یا صفوی مفهوم، با هر رنگ و صبغهٔ سیاسی، عقیدتی، قومی، و فرقه‌ای. پس اتخاذ سیاست صلح‌طلبی بین‌ا‌لمللی، بویژه میان همسایگان در منطقهٔ خاورمیانه، و اتکا بر مردم‌سالاری بر اساس نوعی دوستی مدنی (مبتنی بر شناسایی تنوع و تفاوت) ‌؛ دو راه‌کار اصلی است برای برون‌رفت از بحران کنونی، خروج از حصر تحریم‌ها و اجتناب از ورود به دور باطل خشونت، تخریب و کشتار. چه، به‌تعبیر دیوجانس، «بهترین راه انتقام گرفتن از دشمنان چیست؟ احترام‌برانگیز نمودن خود».

میهن ما پس از تحمل یک‌ دوره طولانی حصر و تحریم، امروزه در معرض جنگی خانمان‌سوز با ابعادی پیش‌بینی‌ناپذیر قرار گرفته‌ است. نقش کلیهٔ قشرهای آگاه و متعهد ملی و مردمی می‌تواند با سامان‌دهی کارزار و کمپینی بین‌المللی علیه جنگ‌افروزی، تروریسم (بویژه) دولتی، کشتار جمعی و انهدام زیرساخت‌های حیاتی کشور، ارتکاب جنایت جنگی، از جمله توحش تخریب آثار فرهنگی و تمدنی، و ورود به دور بی‌پایان خشونت کور، در برابر سیطرهٔ نیروهای جهل و جنون، جور و افراط، بر جهان و منطقهٔ ما، بازدازنده و کارا باشد.