عصرایران - 40 سال بعد از مرگ ژنرال تیتو رئیس جمهوری یوگسلاوی، او همچنان در میان شهروندان این کشور تجزیه شده، طرفداران و مخالفانی دارد.
کشور یوگسلای اندکی بعد از مرگ ژنرال تیتو و فروپاشی شوروی، در چند مرحله و در طول چند دهه، تجزیه و هم اکنون به 7 کشور جدید صربستان، مونتهنگرو، اسلوونی، کرواسی، مقدونیه، کوزوو، بوسنی و هرزگوین تبدیل شده است.
سرزمین اصلی یوگسلاوی به پایتختی بلگراد به "صربستان" تغییر نام داده است.
ژنرال تیتو از سال 1943 تا 1980 رهبری یوگسلاوی را برعهده داشت.
خبرگزاری فرانسه در گزارشی به تیتو رهبر چپگرای کشور یوگسلاوی در 40 مین سال درگذشتش و نگاه مردم کشورهای استقلال یافته بعد از تجزیه یوگسلاوی به وی پرداخت. در گزارش خبرگزاری فرانسه آمده است:
دوستدار خوبیها یا مستبد و دارای عطش قدرت؟ بعد از 40 سال از مرگش همچنان ارثیه "یوسیپ بروز تیتو" رئیس جمهوری یوگسلاوی محل سوالات زیادی است.
امسال هیچ برنامهای برای گرامیداشت 40 مین سالگرد درگذشت این رهبر محبوب و جنجالی یوگسلاوی سابق وجود ندارد. کشوری که به 7 کشور جدید تقسیم شد.
اما تعداد کمی از دوستدارانش در کرواسی و بلگراد در سالگرد درگذشت او جمع شدند و یادش را گرامی داشتند.
تیتو بعد از اخراج نیروهای نازی در جنگ جهانی دوم، حدود 40 سال با مشت آهنین بر یوگسلاوی حکمرانی کرد تا اینکه در روز 4 می 1980 در "لیوبلیانا" در اسلوونی درگذشت.
به دنبال مرگ تیتو و تجزیه کشور یوگسلاوی، جنگهای داخلی یکی پس از دیگری در این سرزمین روی داد که منجر به مرگ بیش از 130 هزار نفر شد. یکی از این جنگهای داخلی، جنگ استقلال بوسنی وهرزگوین بود.
امروزه محبوبیت تیتو در کرواسی و صربستان کمتر شده اما دوستداران یوگسلاوی همچنان عصر طلایی کمونیستی را به یاد میآورند؛ زمانی که به گفته آنها " فرصتهای شغلی، بهداشت و درمان مجانی و آموزش برای همه در دسترس بود".
شرح عکس: یوگسلاوی سابق به 7 کشور صربستان، مونتهنگرو، اسلوونی، کرواسی، مقدونیه، بوسنی و هرزگوین و کوزوو تقسیم شده است.
خانم "درآگانا کرستیک" 46 ساله و کارمند بانک در بلگراد (پایتخت کشور صربستان فعلی و پایتخت یوگسلاوی سابق) گفت: زمان حکمرانی تیتو کودک بودم اما یادم میآید دوره راحت و خوبی بود. در آن دوره، پدر و مادرم نگرانی نداشتند. تعطیلات را در ساحل میگذراندیم. جو کودکی خوب بود.
خانم الکساندرا 48 ساله از کشور "مونته نگرو" هم گفت: یوگسلاوی، منظم و بسیار محترم بود. من دلیل آن را تیتو میدانم. در 30 سال گذشته انحطاط را به معنی واقعی کلمه دیدیم. به لحاظ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی.
رهبر یوگسلاوی، شخصیت متناقضی داشت. تیتو که از مادری اهل اسلوونی و پدری اهل کرواسی به دنیا آمد به نمادی برای برادری میان ملتهای یوگسلاوی تبدیل شد. همسر سوم تیتو نیز زنی صرب از کرواسی بود.
تیتو دوستدار زندگی، جشنهای تفریحی، سیگار کوبایی، قایقها و کشتیهای لوکس بود. همه را به سواحل یوگسلاوی دعوت میکرد از چهرههای بزرگ تا مشاهیر و فعالان اقتصادی.
او در یوگسلاوی اجازه داد آزادیهایی در زمینه هنری یا فرهنگی وجود داشته باشد که دیگر دیکتاتورهای کمونیستی آنها را منع میکردند. همچنین شهروندان یوگسلاوی میتوانستند در کمال آزادی از مرزها بگذرند.
شرح عکس: شماری از طرفداران ژنرال تیتو رهبر یوگسلاوی در کنار قبرش در بلگراد (پایتخت یوگسلاوی سابق و صربستان فعلی) - خبرگزاری فرانسه
فیدران 57 ساله کارشناس اقتصادی در زاگرب (پایتخت کرواسی) درباره تیتو گفت: او دموکراتیک نبود اما برای شهروندان عادی زندگی آزادانهتری نسبت به دیگر کشورهای کمونیستی اروپا فراهم میکرد.
با این حال این آزادی به سطح انتقاد از قدرت و حکومت نمیرسید. منتقدان از تیتو بدشان میآید زیرا او هزاران نفر از مخالفان سیاسی را به زندان انداخت که صدها نفر از آنها نیز در زندان فوت کردند. هنوز تعداد قربانیان مشخص نیست.
خانم "گوردانا" بازنشسته 77 ساله در بلگراد (پایتخت صربستان فعلی و یوگسلاوی سابق) قطعا تیتو و کمونیستها را دوست ندارد: "حکومتش داراییهای ما را مصادره کرد و آنهایی را که به شیوه مختلفی فکر میکردند به زندان میانداخت".
تیتو عقیده پیروی از یک فرد را نهادینه کرده بود. عکسهای تیتو در همه جای یوگسلاوی بودند. او همچنین یک شهر را به نام خود نامگذاری کرد.
از آن زمان تاکنون صدها خیابان و میدان که به نام تیتو بود، دوباره نامگذاری شد و بناهای یادبود که برای تمجید و یاداوری تیتو ساخته شده بود تخریب شد.
کتابهای تاریخ در مدارس که قبلا تنها به طرفدارای از تیتو مطلب داشتند هم اکنون بیطرفی را در پیش گرفتهاند و محتوای آنها درباره نقاط مثبت و منفی حکمرانی تیتو است.
عکسی از ژنرال تیتو در تعمیرگاه خودرو "ستانکو واسیتش" (57 ساله) در شهر سارایوو (پایتخت بوسنی هرزگوین) دیده میشود.
او با حسرت میگوید: در سطح اخلاقی و عقیدهای، امروز چیزی از تیتو باقی نمانده است. درباره تساوی، عدالت، آموزش، بهداشت و درمان و حقوق کارگران فکر میکنم. چیزی جز مادیات باقی نمانده . افرادی که امروزه در قدرت هستند در سطح او نیستند.
ایران و آمریکا در آستانه یک مبادله دیگر
روزهای حساس رویارویی اسرائیل و ایران، در سوریه