او در مورد نهادهایی که به آنها برای گرفتن مجوز مراجعه کرده و موفق نشده می‌گوید: «جهاد کشاورزی در راس این نهادها بود که به هیچ عنوان مجوزی به ما برای این کار ندادند، چه به صورت حضوری و چه به صورت سیستمی درخواستمان را رد کردند. در مورد پرورش شتر هم که می‌خواستیم به صورت سنتی کار کنیم و تعداد نفر شتر را افزایش دهیم، متاسفانه با منابع طبیعی و محیط زیست درگیر ‌بودیم.

در مورد وزارت بهداشت نه ما سمت‌شان رفتیم نه آنها به ما گیر دادند. ما برندینگ ادرار شتر را انجام دادیم، برای سیب سلامت یا پروانه‌ی بهره‌برداری در مراکز صنعتی اقدام نکردیم. فروش‌مان به صورت سنتی و تلفنی برای مشتری‌هایی است آگهی‌های تبلیغاتی ما را در اینترنت می‌بینند. در گمرک ادرار شتر را ثبت کردیم ولی آنجا مدرکی از وزارت بهداشت از ما نخواستند. طی هشت ماه گذشته ۷۰ کیلوگرم ادرار شتر به صورت رسمی صادر کردیم. بالای ۳۰۰ کیلوگرم هم به صورت سنتی صادر کردیم. قیمت هر لیتر ادرار شتر هم پنجاه دلار بود.

اگر حمایت هم نمی‌کنند سنگ‌اندازی نشود، گفتند شما منابع طبیعی را از بین می‌برید؛ ما نتوانستیم به کارشناسان محیط زیست و منابع طبیعی این را بقبولانیم که وقتی شتر خار شتر را می‌خورد؛ تخم گل‌های این را در کل سطح کویر پخش می‌کند، این طبیعی‌ترین حالت رویش گیاه و جلوگیری از ریزگردها است. در جایی که ما شتر پرورش می‌دهیم طی دوسال گذشته دو هکتار خار شتر روییده است. به عنوان ساده‌ترین روش این را گفتیم که متاسفانه با خنده‌ی دوستان مواجه شدیم بیشتر از حمایت نشدن این پوزخند‌ها و خنده‌های خیلی بد ما را اذیت می‌کند.

حمایت‌هایی انجام شود که بتوانیم پنیر شتر را تولید و صادر کنیم. برخی کارخانه‌ها این کار را انجام می‌دهند برای مثال کارخانه‌ی میهن این کار را انجام می‌دهد ولی خیلی محدود. اگر بشود ما این کار را در عشایر انجام دهیم فوق‌العاده می‌شود. از دو سال گذشته که این کار را شروع کردیم تا به حال با ۳۴۰ خانواده‌ی عشایر صحبت کردیم و قرارداد بستیم و کل محصول لبنی اینها را ما خودمان می‌خریم. در تهران هم فروش دوغ شتر جا افتاده و مصرف زیادی می‌شود.»

رییس انجمن شتر: باید روی آن کار علمی شود

سعید زیبایی، رییس انجمن شتر ایران در مورد محصولات شتر گفت: «وضعیت این محصولات رو به پیشرفت است اما بعضی مسائلی که رخ می‌دهد مثل نبود آگاهی و تشتت تصمیم‌گیری‌ها باعث می‌شود وضعیت این محصولات به صورت سینوسی بالا و پایین شود. اینکه آیا این محصولات فی النفسه خوب هستند یا نه؟ بله عالی هستند. اما برای اینکه در بازار جای خود را پیدا کنند نیاز به کار بیشتر وجود دارد.»

او در مورد کلیپ منتشر شده از خوردن ادرار شتر و دستگیری فردی که در آن حضور دارد گفت: «خود این موضوع که رخ داد به نظر کار درستی نبوده، نوع برخورد ایشان برخورد درستی نبود، اما خود ادرار شتر کارایی دارد و مذهب هم در خوردن آن مشکل ایجاد نکرده است ولی با یک پروسه‌ی علمی نه با این نگاه‌های عوامانه. از نگاه علمی موادی از ادرار شتر جدا کردند که کارایی خودشان را دارند اما برخورد عوامانه باعث ضعیف شدن چیزی می‌شود که خودشان فکر می‌کنند آن را القا می‌کنند.»

او در مورد روش علمی‌ای که از آن صحبت می‌کند، توضیح می‌دهد: «موادی از آن جدا شده و تاثیرات خود را در آلرژی نشان داده و هم ماده‌ی ضدعفونی از آن جدا شده و خاصیت آن به اثبات رسیده است و روی آن کار می‌کنند. فرآورده‌هایی از آن در‌می‌آورند و استفاده می‌شود. حتی اگر می‌خواهند خود ادرار شتر را مصرف کتند نباید مانند آن کلیپی که منتشر شد عوامانه باشد، باید زیرنظر افراد علمی فرآیندهایی را طی کند. یعنی روی بعضی عوامل آن کار شود تا بیماری منتقل نشود یا اینکه کلا از ماده‌ی موثره استفاده شود که خارج کردن و استفاده از ماده‌ی موثره بهتر است.

خیلی باکتری‌ها وجود دارند که از طریق ادرار دفع می‌شوند و می‌توانند باعث ایجاد بیماری شوند؛ اما اگر می‌خواهند این کار را انجام دهند باید روی آن کار کنند تا باکتری‌ها از آن خارج شود تا انتقال دهنده‌ی بیماری نباشد.»

زیبایی در مورد مصرف ادرار شتر در کشور گفت: «در ایران هم از این محصولات استفاده می‌شود، فراگیری زیادی ندارد اما در زمینه‌ی تحقیقاتی روی آن تحقیق می‌شود و هم با رویکرد سنتی روی آن کار می‌شود و به خواصی از آن مثل ضدآلرژی بودن رسیده شده است. یعنی این خواص را به شکل سنتی دیده‌اند و از آن استفاده می‌کنند. اما تاکید می‌کنم که این پروسه باید اصلاح شود.»

او در پاسخ به اینکه در چه مناطقی بیشتر از ادرار شتر استفاده می‌شود گفت: «اطلاع دقیقی از اینکه کجا بیشتر مصرف می‌شود ندارم اما ما ۱۸ منطقه‌ی شترخیز در کشور داریم مثل سیستان و بلوچستان و خراسان شمالی، خراسان جنوبی و خراسان رضوی و همینطور گلستان. به طور کلی جسته و گریخته کسانی که اطلاع دارند از آن به صورت سنتی استفاده می‌کنند. اما اینکه کار علمی روی آن شود یک مقداری در خراسان رضوی انجام می‌شود. برای تولید محصولات شتر به طور کلی هم نیاز به مجوز است، محصول باید اثربخشی خود را نشان دهد، اگر درمانی است باید مجوز بخش درمانی را بگیرد یا در هربخشی هست باید مجوز آن بخش را بگیرد اما در مورد ادرار شتر نشنیده‌ام کسی مجوز بگیرد.»

زیبایی در مورد تاثیرات انتشار کلیپ خوردن ادرار شتر روی فروش محصولات شتر گفت: «تاثیر آن روی عوام و همه‌ی افراد منفی بود چراکه نوع برخورد نوع برخورد خوبی نبوده اما کسانی که می‌دانند و اطلاع دارند این کلیپ رویشان تاثیر منفی گذاشت و برایشان خنده‌دار بود ولی به طور کلی موضوع را زیر سوال نبردند.»