دستکاری دولت در بورس خطرناک است
فرارو- کرونا به عنوان یک مهمان ناخوانده برای اقتصاد ایران، تاکنون خسارات زیادی را به بار آورده، در حالیکه بر اساس اعلام مسئولان وزارت کار اسامی مشمولان دریافت بیمه بیکاری ناشی از شیوع کرونا، تائید شده، اما دولت در حال حاضر منابع مالی لازم برای پرداخت این بیمه را ندارد، این در حالیست که برخی از کارشناسان معتقدند، دولت برای جبران کسری بودجه خود در حال گران کردن ارز است.
به گزارش فرارو، علی دینی ترکمانی کارشناس مسائل اقتصادی به فرارو گفت: طی دو سال گذشته دولت با کسری بودجه شدیدی دست و پنجه نرم کرده و با توجه به بودجه سالجاری این امر نیز شدید‌تر خواهد شد. می‌بایست دولت تدابیری را در نظر می‌گرفت تا جلوی افزایش کسری بودجه را بگیرد، به عنوان مثال دولت می‌توانست بسیاری از خرج‌ها و هزینه‌های اضافی را حذف کند، اما ما شاهد هستیم چنین اتفاقی در بودجه رخ نداده و امسال کسری بودجه شدید، فشار بسیار زیادی به اقتصاد کشور وارد خواهد کرد.
ترکمانی اظهار داشت: امسال نرخ ارز نیز افزایش خواهد داشت و این امر تورم را با صعود همراه خواهد کرد، بنابراین با توجه به شرایطی که وجود دارد، از نظر اقتصادی با سال بسیار سختی روبرو خواهیم بود.
دولت با کسری بودجه شدیدی دست به گریبان است
حسین راغفر استاد اقتصاد دانشگاه الزهراء در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه دولت علیرغم شناسایی بیکاران ناشی از کرونا، بودجه‌ای ندارند، تا به عنوان بیمه بیکاری به این افراد پرداخت کند، اظهار داشت: اگر کرونا نیز نبود، از قبل نیز مشخص بود که دولت با کسری بودجه شدیدی روبرو است و در خرج خود خواهد ماند، از سویی این موضوع را از دو زاویه می‌توان نگاه کرد، اول اینکه چرا تا این حد اوضاع اقتصاد خراب است و هر روز نیز بر شدت این وضعیت وخیم افزوده می‌شود.
وی افزود: دوم هم اینکه دولت چه سیاست و راهبرد‌هایی را در دو سال گذشته به کار گرفته که امروز کشور به این وضعیت بد اقتصادی افتاده است، در دوره اول روحانی، دولت با استقراض از بانک مرکزی و چاپ اسکنانس نقدینگی زیادی را تولید کرد و این امر اثرات خود را از سال ۹۶ به بعد گذاشت، در دور دوم نیز با بحران بانک‌ها و ورشکستگی موسسات مالی و اعتباری، بودجه کشور را به این امر اختصاص دادند و از جیب مردم، بدهی‌های یک سری کلاهبردار و رانت‌خوار را پرداخت کردند.
راغفر با اشاره به اینکه یکی دیگر از راه‌های جبران کسری بودجه دولت گران کردن ارز بوده، گفت: در حالیکه از سال ۹۶ به این ور، کشور درگیر تحریم‌های شدید شد و بحران ارزی در کشور پیش‌آمد، دولت به جای اینکه واردات را محدود کند و از خروج ارز جلوگیری کند، اجازه داد بیش از ۲۰ میلیارد دلار کالای لوکس وارد شود، که در بین آن‌ها نیز غذای سگ و گربه وجود داشت، طبعا در چنین اوضاعی نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم، وضعیت اقتصادی بهتر از اوضاع فعلی باشد.
این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه وضعیت پیش آمده معلول یک سری عوامل هستند و تا زمانیکه ما به این عوامل نپردازیم، بحران اقتصادی عمیق‌تر از گذشته خواهد شد، بیان داشت: در این زمینه باید به فکر ارائه راه‌حل برای برون‌رفت از وضعیت فعلی باشیم، این در حالیست که در شکل‌گیری این وضعیت، کل نظام حکمرانی اقتصادی مقصر است و تنها نباید دولت را مورد مواخذه قرار داد، بنابراین برای خروج از این اوضاع باید قادر باشیم مشکلاتی که پیش آمده را حل و فصل کنیم، در غیر این صورت بحران اقتصادی وخیم‌تر می‌شود.
دولت باید از خرید و فروش سهام مالیات بگیرد
وی با بیان اینکه مالیات به عنوان راهی است که دولت می‌تواند از آن استفاده کند، تا کسری بودجه خود را جبران کند، اضافه کرد: در ماه‌های اسفند و فروردین، در بورس بیش از ۵۰۰ هزار میلیارد تومان درآمد کسب شده، دولت اگر ۲۰ درصد از این مبلغ را به عنوان مالیات اخذ می‌کرد، می‌توانست با این ملبغ کسری بودجه خود را حل کند، یا اینکه این پول را برای بحران‌های غیرقابل پیش‌بینی مانند کرونا کنار بگذارد تا در صورت وقوع چنین رویداد‌هایی غافلگیری به وجود نیاید.
وی با بیان اینکه مالیات به عنوان راهی است که دولت می‌تواند از آن استفاده کند، تا کسری بودجه خود را جبران کند، اضافه کرد: در ماه‌های اسفند و فروردین، در بورس بیش از ۵۰۰ هزار میلیارد تومان درآمد کسب شده، دولت اگر ۲۰ درصد از این مبلغ را به عنوان مالیات اخذ می‌کرد، می‌توانست با این ملبغ کسری بودجه خود را حل کند، یا اینکه این پول را برای بحران‌های غیرقابل پیش‌بینی مانند کرونا کنار بگذارد تا در صورت وقوع چنین رویداد‌هایی غافلگیری به وجود نیاید.
راغفر ادامه داد: نظام حکمرانی اقتصادی ما باید انظباط مالی داشته باشد و از ریخت و پاش‌های اضافی بپرهیزد، در غیر این صورت شاهد افزایش تورم و وخیم‌تر شدن بحران اقتصادی خواهیم بود، در چنین مواقعی یک اتفاق غیر قابل پیش‌بینی به مانند کرونا رخ می‌دهد و سرعت بدتر شدن اوضاع را شتاب می‌دهد و اوضاع اقتصادی از آن چیزی هم که فکر می‌کردیم خراب‌تر خواهد بود.
این کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به اینکه دولت با دستکاری در قیمت سهام، انتظارات عمومی از رشد بیشتر بورس را افزایش می‌دهد، تصریح کرد: در چنین شرایطی قیمت سهم‌های بورسی به صورت سفته‌بازانه افزایش پیدا می‌کند، در حالیکه تنها ارزش دارایی روی کاغذ بالا می‌رود که خود این مسئله بحران تورم را دامن خواهد زد، بنابراین این شیوه‌ای که دولت در زمینه بورس در پیش گرفته، می‌تواند خطرناک باشد و تبعات بسیاری را به دنبال داشته باشد، دولت همیشه به دنبال رفتار‌های سفته بازانه و راه‌حل‌های مقطعی برای حل مشکل کسری بودجه خود است، که به نظر می‌رسد این راهکار به هیچ عنوان جواب نخواهد داد.
این اقتصاددان با تاکید بر اینکه برای حل مشکل کسری بودجه باید، راهکار‌های اصولی به کار بست، خاطرنشان ساخت: دولت باید ارز را سهمیه بندی می‌کرد و اجازه خروج دلار را از کشور نمی‌داد، از سویی وضعیتی که امروز شما مشاهده می‌کنید، محصول سه دهه گذشته است که اقتصاد نئولیبرالی در دولت‌های گوناگون به کار گرفته شود و نتیجه نیز این چیزی است که امروز مشاهده می‌کند، این در حالیست است که وضعیت موجود نیز روز به روز رو به وخامت می‌رود.
راغفر با اشاره به اینکه برخی از اعضای داخل دولت سیگنال ارز ۲۵ هزار تومانی صادر می‌کنند، گفت: سال‌ها است که دولت‌های مختلف برای جبران کسری بودجه خود و افزایش درآمد دائما در حال افزایش نرخ ارز هستند و این مختص امروز نیست در حالیکه دولت به جای این که ارز را گران کند، باید از فعالیت‌های سفته بازانه در همه عرصه‌های اقتصاد از جمله، سهام، مسکن، خودرو، طلا، ارز، سکه و... مالیات بگیرد، تا اینطور بازار‌ها متلاطم نشود، تا موقعی که این نگاه تغییر پیدا نکند، اوضاع درست نخواهد شد.
