*نسل شما نقش تاریخی‌اش را ایفا کرد. حالا الان برداشت من این بود که حضرتعالی از انقلاب عبور کردید، دیگر انقلابی نیستید. می‌توانیم بگوییم آقای دکتر صادق زیباکلام بر علیه خود قیام کرده چون سال ۵۷ باید به سمت دموکراسی‌خواهی می‌رفته...

نرفته، انقلاب کرده...

*انقلاب کرده. یعنی آقای صادق زیباکلام به نوعی از انقلابی که کرده پشیمان است. درست است؟

نه، پشیمان نیستم.

*استاد! تکلیف ما را مشخص کنید. پشیمان هستید یا نیستید؟

بعد از اینکه انقلاب شد باید روی دموکراسی‌خواهی اصرار می‌کردیم و نکردیم. به دنبال مرگ بر آمریکا رفتیم.

*یعنی اگر زمان به سال ۵۷ برگردد، باز هم انقلاب می‌کنید یا خیر؟

اگر همان شرایط باشد بله، ولی به جای اینکه به دنبال...

*نه، کنش شما چه تغییری می‌کند؟ همان انقلابی‌گری می‌مانید یا به سمت تفکرات دموکراسی‌خواهانه می‌روید؛ مثلاً اگر آقای بختیار ‌آمد می‌رفتید با بختیار صحبت می‌کردید و سعی می‌کردید شاه را که گفت مردم صدایتان را شنیدم با او مذاکره می‌کردید، شاه را به عقب می‌بردید... می‌خواهم بدانم چه اتفاقی...

تاریخ...

*در کانتکس تاریخی‌اش باید راجع به آن صحبت کنیم.

نه، اجازه دهید. تاریخ در مورد اینکه اگر این‌طوری می‌شد، اگر آن‌طوری می‌شد [نیست]. تاریخ در مورد چیزهایی است که اتفاق افتاده است. تاریخ در مورد اینکه اگر انقلاب اسلامی نمی‌شد چه می‌شد، نیست. تاریخ در مورد این است که وقتی انقلاب اسلامی اتفاق افتاد، چرا اهدافش تحقق پیدا نکرد؟ تاریخ این است...

*از این منظر این سوال را از محضرتان می‌پرسم که شما یک نسلی بودید که نقش تاریخی‌تان را ایفا کردید، شاید یک نسلی هم بخواهد نقش تاریخی‌اش را ایفا کند و کنش شما و نتایج و محصولش را در ۴۰ سال گذشته دیده. باید چه کار کند؟ باید تبعیت کند؟

من اگر در سال ۱۳۵۷ بودم به جای اصرار بر انقلاب، اصرار بر پیشبرد دموکراسی می‌کردم.