دویچه وله - خبرگزاری رویترز به نقل از منابع آگاه از صدور فرمان اجرایی ترامپ در ارتباط با نقض تحریم تسلیحاتی ایران خبر داد. این فرمان که در روزهای آینده صادر میشود به آمریکا امکان میدهد نقضکنندگان این تحریمها را مجازات کند.
خبرگزاری رویترز بامداد جمعه ۲۸ شهریور (۱۸ سپتامبر) در یک گزارش اختصاصی، به نقل از چهار منبع مطلع که نامشان فاش نشده، گزارش داد دونالد ترامپ در صدد امضای یک فرمان اجرایی برای مجازات کسانی است که تحریمهای تسلیحاتی علیه جمهوری اسلامی را نقض کنند.
این منابع روز پنجشنبه گفتهاند انتظار میرود این فرمان در روزهای آینده صادر شود و مطابق آن رئیس جمهوری آمریکا امکان خواهد داشت برای مجازات ناقضان تحریم تسلیجاتی ایران، مانع دسترسی آنها به بازارهای ایالات متحده شود.
به گزارش رویترز دفتر نمایندگی دائمی جمهوری اسلامی در سازمان ملل متحد و کاخ سفید تا کنون به اظهارات این منابع واکنشی نشان نادهاند.
ایستادگی مقابل پایان تحریم تسلیحاتی ایران
بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت که ناظر بر توافق هستهای میان ایران و شش قدرت جهانی در سال ۱۳۹۴ است، تحریمهای تسلیحاتی علیه جمهوری اسلامی پس از یک دوره پنجساله لغو میشود. این مهلت ۱۷ اکتبر امسال (۲۷ مهر) فرامیرسد.
ایالات متحده با خاتمه یافتن تحریمهای تسلیحاتی علیه تهران به شدت مخالف است و برای تمدید آن قطعنامهای به شورای امنیت ارائه کرد که رای نیاورد.
آمریکا گرچه اردیبهشت ۹۷ از توافق هستهای خارج شد و به مشارکت در برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) خاتمه داد، نزدیک به یک ماه پیش با طرح شکایتی به شورای امنیت ایران را به نقض برجام متهم کرد و خواستار به جریان افتادن سازوکار حل اختلاف، موسوم به مکانیسم ماشه شد.
طرفهای باقیمانده در برجام معتقدند آمریکا پس از خروج از توافق امکان فعال کردن این مکانیسم را ندارد اما ایالات متحده بر حق خود در این زمینه به عنوان یکی از امضاءکنندگان برجام تاکید میکند.
وزارت خارجه آمریکا میگوید مهلت ۳۰ روزه فعال شدن مکانیسم ماشه ساعت هشت شنبهشب ۱۹ سپتامبر به وقت واشنگتن (بامداد یکشنبه به وقت تهران) خاتمه مییابد و تمام تحریمهای بینالمللی علیه تهران دوباره اعمال میشوند.
با توجه به مقاومت چین، روسیه و سه کشور اروپایی طرف توافق در برابر برنامه آمریکا، واشنگتن قصد دارد از طریق تهدید کشورها به تحریم مانع هرگونه داد و ستد تسلیحاتی با جمهوری اسلامی شود.
اهرم قدرتمند "تحریمهای ثانویه"
یک دیپلمات اروپایی به خبرگزاری رویترز میگوید با فرمان اجرایی جدید دونالد ترامپ تحریمهای تسلیحاتی ایالات متحده بعد از ماه اکتبر نیز ادامه خواهد داشت و داد و ستد تسلیحات با ایران مشمول تحریمهای ثانویه خواهد شد.
تحریمهای ثانویه به معنای اعمال مجازاتهایی علیه اشخاص حقیقی و حقوقی کشورهای سومی است که تحریمهای آمریکا علیه کشوری مانند ایران را نقض میکنند.
با توجه به جایگاه قدرتمند ایالات متحده در اقتصاد جهانی، تحریمهای ثانویه و محرومیت از دسترسی به بازارهای آمریکا اهرم موثر و قدرتمندی برای اعمال فشار و پیشبرد سیاستهای کاخ سفید به شمار میرود.
یک حقوقدان و کارشناس مسائل تحریم به رویترز میگوید فرمان اجرایی جدید دونالد ترامپ بیشتر میتواند جنبه نمادین داشته باشد زیرا بسیاری از اشخاص حقیقی و شرکتها و نهادهای جمهوری اسلامی پیش از این در فهرست تحریمهای ثانویه قرار گرفتهاند.
اصرار آمریکا، انکار جمهوری اسلامی
الیوت آبرامز، نماینده آمریکا در امور ایران و ونزوئلا روز چهارشنبه گفته بود واشنگتن علیه هر فرد و شرکتی که با ایران به خرید و فروش تسلیحات بپردازد تحریمهای سختی اعمال میکند. او در عین حال به فرمان اجرایی دونالد ترامپ اشارهای نکرد.
مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا به تازگی بر بازگشت تمام تحریمها علیه جمهوری اسلامی با خاتمه مهلت ۳۰ روزه فعالسازی مکانیسم ماشه تاکید کرد و گفت آمریکا از هر امکان و ابزاری برای اعمال این تحریمها استفاده خواهد کرد.
پمپئو در یادداشتی در نشریه فیگارو نوشته بود همه کشورها باید از بیستم سپتامبر تحریمهای بینالمللی علیه جمهوری اسلامی را رعایت و اعمال کنند.
محمد جواد ظریف در واکنش به یادداشت همتای آمریکایی خود در یک پیام توئیتری تاکید کرد که آمریکا پس از خروج از توافق دیگر مشارکتکننده در برجام به شمار نمیرود و "هیچ اتفاق جدیدی در بیستم سپتامبر رخ نمیدهد".