• یک اتوبوس فرسوده در یک جاده پرپیچ و خم، بدون ترمز فقط به خاطر صرف یک وعده ناهار، آن هم در ساعت پنج بعد از ظهر. چه کسی مسئول است؟
رادیو زمانه - پیکر مهشاد کریمی و ریحانه یاسینی دو خبرنگار جان‌باخته در حادثه واژگونی اتوبوس خبرنگاران محیط زیست به تهران منتقل شد و با این حال مقامات «مسئول» سازمان‌های ذیربط نه مسئولیت پذیرفتند، نه کسی استعفا داد و نه حتی یک عذرخواهی ساده.
اتوبوس جمعی از خبرنگاران ایرانی که برای بازدید از تونل «کانی سیب» عازم منطقه بودند، ساعت ۱۸ روز چهارشنبه ۲ تیر، در محور ارومیه- نقده واژگون شد. مهشاد کریمی از خبرگزاری ایسنا و ریحانه یاسینی از خبرگزاری ایرنا در این سانحه جان خود را از دست دادند. ۲۱ تن از خبرنگاران نیز مجروح شدند. مجروحان را به بیمارستانی در نقده منتقل کردند که فاقد امکانات کافی بود.
یک اتوبوس فرسوده در یک جاده پرپبچ و خم
زینب رحیمی که در این حادثه مصدوم شده در مصاحبه با خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) درباره جزئیات این حادثه و نحوه تصادف گفت:
«جاده معمولی بود، اما اتوبوس به آرامی حرکت می‌کرد. به طوری که از برنامه‌ای که داشتیم، حداقل شاید یک ساعت دیرتر رسیدیم. در ماشین به هر نفر یک لقمه صبحانه دادند. برنامه‌ریزی کرده بودند تا طبق برنامه ستاد احیای دریاچه ارومیه ساعت ۱۰. ۳۰ به مقصد یعنی پیرانشهر برسیم، اما نزدیک ساعت ۱۲ و شاید حتی دیرتر به آنجا رسیدیم.»
مسأله صبحانه و ناهار از این نظر اهمیت دارد که اتوبوس از یک مسیر پرپیچ و خم به سمت نقده در حرکت بود که در آنجا خبرنگاران که صبحانه نخورده بودند ساعت پنج بعد از ظهر ناهار بخورند.
بر اساس گفته‌‌های زینب رحیمی، خبرنگار محیط زیست پس از آنکه خبرنگاران با این کیفیت به مقصد رسیدند از تونل انتقال آب زاب دیدن کردند. مسئولان آن‌ها را به داخل این تونل که ظاهراً خطرناک بود بردند. رحیمی در ادامه یادآوری کرد که حادثه در زمان بازگشت اتفاق افتاد:
«من با مهشاد کریمی، وسط اتوبوس بودیم. من در ردیف صندلی‌های سمت راننده نشسته بودم و مهشاد آن‌طرف نشسته بود. لبه صندلی نشسته بودیم و داشتیم با هم صحبت می‌کردیم که ناگهان کمک راننده از جلو بلند شد و به سمت عقب دوید و داد زد: "کمربندهایتان را ببندید". نگفت ترمز بریده و فقط گفت که کمربندها را ببندید. یک بار هم اتوبوس به سمت دره چپ شد، اما دوباره خودش را در جاده صاف کرد و فکر کردیم مشکل حل شده و اصلا فکر نمی‌کردیم که ترمز بریده است. ناگهان راننده داد زد "یا ابوالفضل، یا ابوالفضل". یک نفر هم گفت ترمز بریده است. بعد فرمان را به سمت چپ گرفت. زیرا سمت راست گاردریل بود که پایین آن هم دره بود. جاده خیلی باریکی بود و خود ارومیه‌ای‌ها می‌گفتند چرا شما را از این جاده آوردند و این جاده اصلاً مناسب اتوبوس نیست. مسیر را به ما نگفته بودند، اما همه می‌گفتند که جاده برگشت مناسب نبوده و می‌توانست از مسیر امن‌تری بازگردد.»
آیسان زرفام، خبرنگار روزنامه پیام ما که او هم در این حادثه مجروح شده در مصاحبه با ایسنا گفت:
«جاده کوهستانی و با شیب‌های بسیار تند بود. یک سمت دره و یک سمت کوه بود و اتوبوس در سرازیری جاده در حال حرکت بود، سرعت اتوبوس هر لحظه بیشتر و بیشتر می‌شد و ترمز نداشتیم. اتوبوس در یکی از شیب‌ها با کوه برخورد کرد، شیشه‌های سمت چپ اتوبوس تماماً خرد شد، اتوبوس به سمت راست که دره بود منحرف شد. به گاردیل برخورد کردیم، اتوبوس مجدد صاف شد و به جاده بازگشت ولی پیچ‌ها به شدت تند بود و ما انتظار داشتیم به ته دره سقوط کنیم که یکی داد زد تو رو خدا اتوبوس را بکوب به کوه. راننده اتوبوس را به سمت چپ که کوه بود منحرف کرد. اتوبوس از سمت چپ واژگون شد. چند لحظه‌ای بیهوش بودم و وقتی به هوش آمدم از پنجره‌ای که شکسته بود توانستم خودم را از اتوبوس نجات دهم.»
آسیه اسحاقی، خبرنگار خبرگزاری پانا در مصاحبه با خبرگزاری کار ایران (ایلنا) درباره نحوه امدادرسانی گفت:
«نه خیلی زود آمدند و نه خیلی دیر، اما در نهایت هم جرثقیل نفرستادند که اتوبوس را بلند کنند، با کمک مردم محلی و اورژانس و امدادگرهایی که آمده بودند، اتوبوس را در نهایت بلند کردند.»
به گفته اسحاقی نماینده ستاد احیای دریاچه ارومیه از مشکل فنی اتوبوس حامل خبرنگاران آگاه بوده، اما استاندار منکر آن بود که اتوبوس نقص فنی داشته است.
«استاندار در جمع ما گفت که اتوبوس قراضه و کهنه نبوده و معاینه فنی داشته است. راست و دروغ این حرف را نمی‌دانیم، اما اتوبوسی که سوار آن شدیم نو نبود البته خیلی قراضه هم نبود، اما اتوبوس استانداردی هم نبود به طوری که بچه‌ها درباره آن شوخی هم می‌کردند. مهشاد روبروی من نشسته بود. ما نرسیده به در دوم اتوبوس نشسته بودیم و ریحانه هم عقب اتوبوس بود و در حین حادثه از پنجره به بیرون پرت شدند.»
اکنون در فضای رسانه‌ای ایران این پرسش مطرح شده که چرا ستاد احیا که بودجه چند صد میلیونی دارد، اتوبوسی را برای تردد خبرنگاران اختصاص داد که نقض فنی داشت؟ مسئولان سازمان محیط زیست چرا مسئولیت نمی‌پذیرند و عذرخواهی نمی‌کنند؟ چرا کسی استعفا نمی‌دهد؟
منوچهر قدرتی، مدیرکل روابط عمومی محیط زیست استان آذربایجان غربی در مصاحبه با ایلنا گفته است:
«این اتوبوس با هماهنگی و طی نامه‌ای به صورت رسمی از کارخانه سیمان ارومیه گرفته شد و هیچ گونه نقص فنی نداشت و تمام مواردی که درباره اتوبوس می‌گویند، شایعه است.»
ناصر عتباتی، رئیس کل دادگستری استان آذربایجان غربی روز گذشته در مصاحبه با میزان گفته بود:
«راننده اتوبوس حامل خبرنگاران جهت بررسی‌های بیشتر بازداشت شده و تحقیقات همه جانبه برای مشخص شدن علت حادثه در حال انجام است.»
