حکم اعدام؛ فوری و فقط با یک جلسه دادگاه

بنا به گفته شیراحمد شیرانی، فعال حقوق‌بشر و از موسسان سازمان حقوق‌بشری «حال‌وش»، که با نزدیکان شعیب میربلوچ زهی در ارتباط است، او فقط در یک جلسه دادگاه شرکت کرده و حتی در آن‌جا هم بدون اطلاع خانواده و با چشم‌بند به او اجازه حضور داده‌اند: «بدون این‌که خانواده‌اش اطلاعی داشته باشند، یا اجازه‌ داشته باشند وکیل بگیرند تا در جریان روند دادرسی قرارشان دهد، دادگاه را در یک جلسه‌ای که در آن شعیب را از زندان اعزام می‌کنند، برگزار و او را ذیل اتهام افساد فی‌الارض محکوم به اعدام می‌کند.»

شعیب ۱۸ ساله در تمام این مدت دو ماه و نیم از میزان جدی بودن اتهامی که به او وارد کرده بودند، اطلاعی نداشته است و وقتی حکم را در زندان به او ابلاغ می‌کنند، خودش هم شوکه شده و حتی قبل‌تر هم درباره اتهام به خانواده چیزی نگفته بوده است. تنها بعد از ابلاغ حکم در روز دوشنبه۲۸آذر، به یکی از دوستانش در زندان می‌گوید و او هم به خانواده خود می‌گوید، و آن‌ها در تماسی با خانواده میربلوچ‌زهی، در این‌باره به خانواده اطلاع‌رسانی می‌کنند.

شیراحمد شیرانی با اشاره به این که حکم بدوی است و شعیب درباره آن اعتراض کرده، از انتقال این نوجوان ۱۸ ساله به بند محکومان زندان زاهدان، موسوم به «بند ۹» خبر داده و می‌گوید: «الان از بند ۲ به بند ۹ زندان زاهدان منتقل شده است. بند ۹، بازداشتگاهی متشکل از سلول‌های انفرادی است که در هر سلولش دو سه نفر را نگه می‌دارند و اغلب کسانی هستند که محکوم شده‌اند و از دادگاه حکم گرفته‌اند، آن‌جا نگهداری می‌شوند. تا قبل از این‌که جریان اعتراضات شروع شود، بنابر اطلاعاتی که ما داشتیم، ۶۵ نفر زندانی عقیدتی سیاسی در همان سلول‌ها بودند. به خاطر وضعیت بد آن بند، زندانی‌ها تاکنون چندین شکایت‌نامه تنظیم کرده‌ و یک بار هم اعتصاب کرده‌اند.»

این فعال حقوق‌بشر با تاکید بر این‌که با وجود ابلاغ حکم و شرایط نامناسب روحی، این نوجوان در بند ۹ زندان زاهدان از دسترسی مرتب به تلفن نیز محروم است، می‌گوید: «این بند تلفن هم ندارد و هر ۲۰ روز یک بار به زندانی‌ها اجازه تلفن می‌دهند. شرایط تا حد زیادی هم بستگی به ضابطین دارد و بعضا ممکن است زودتر یا دیرتر به زندانی وقت تماس بدهند.»

اعتراف زیر شکنجه؛ مبنای صدور حکم اعدام

از زمان شروع اعتراضات به کشته شدن «ژینا (مهسا) امینی»، بسیاری از افراد بازداشت شده از شکنجه‌های مختلفی که ماموران امنیتی و سرکوبگران در خیابان علیه آن‌ها روا داشته‌اند، پرده برداشته‌اند.

در مورد «محسن شکاری» و «مجیدرضا رهنورد»، دو معترض جوانی که در تهران و مشهد اعدام شدند، نزدیکان و فعالان حقوق‌بشر بر شکنجه شدن این دو جوان و اعتراف از آن‌ها زیر شکنجه خبر داده‌اند.

منابع حقوق‌بشری می‌گویند که شدت و نوع شکنجه‌ها در استان‌های سیستان‌وبلوچستان، خوزستان و کردستان، با اغلب استان‌های ایران متفاوت است. گواه این امر، جان باختن شمار بیشتری از افراد بازداشت شده در این استان‌ها تحت شکنجه ماموران امنیتی و بازجوهاست. تنها در استان کردستان، تاکنون سازمان‌های حقوق‌بشری از کشته شدن چندین شهروند، از جمله «رامین فاتحی»، «محمد حاجی‌ رسول‌پور» و «شهریار عادلی» در اثر شدت جراحات ناشی از شکنجه در زمان بازداشت خبر داده‌اند.

در اهواز نیز، دو شهروند عرب، به نام‌های «علی بنی‌اسد» و «عماد حیدری» تحت شکنجه‌های حین بازداشت جان باخته‌اند. پیش‌تر «محمدامین نعامی»، فعال سیاسی عرب اهوازی، و برادر «عاطفه نعامی» از جان‌باختگان اعتراضات نیز به «ایران‌وایر» گفته بود که خواهرش بعد از بازداشت، شکنجه و کشته شده است.

شیراحمد شیرانی که خود بسیاری از شکنجه‌های زندان زاهدان را تجربه کرده، به «ایران‌وایر» می‌گوید: «ما از کسانی‌که به تازگی آزاد شده‌اند شنیده‌ایم که شکنجه‌هایی که ده سال پیش خود من آن‌ها را تجربه کردم، از جمله "تخت معجزه" و "صندلی الکتریکی" هنوز رایج است. همین‌طور شنیده‌ایم که همان‌کسانی‌که آن زمان شکنجه‌گر ما بودند، الان نیز در حال شکنجه افراد بازداشت شده هستند.»

او در توضیح «تخت معجزه» که از روش‌های معمول شکنجه در بازداشتگاه اطلاعات زاهدان بوده و هست، می‌گوید: «تخت معجزه شکنجه‌ای است که در آن بازداشتی را روی تخت روی شکم می‌بندند و کف پای او را شلاق می‌زنند. ما توانسته‌ایم تایید کنیم که با صندلی الکتریکی بازداشتی‌ها را شکنجه می‌کنند و از برق استفاده می‌کنند تا از آن‌ها اعتراف بگیرند. در مورد "حسین کاشانی" از دوستان زنده یاد "خدانور لجه‌ای"، حتی ناخن‌های دست و پاهایش را هم کشیده‌اند. او را هم به بند ۹ زندان زاهدان برده‌اند. "امید کاشانی" باز هم از دوستان خدانور، شکنجه سنگین شده است. ۵ نفر آقایان بهزاد، امید، اسماعیل، جمشید و فرشید حسن‌زهی که هر پنج نفر کارگر هستند و در یک پرونده مشترک بازداشت شده‌اند هم تحت شکنجه شدید بوده‌اند. از این افراد اعترافات اجباری گرفته‌اند و از بس که شکنجه شده‌اند وزن بسیاری از دست داده‌اند.»

شیرانی با بیان این شواهد، درباره شکنجه شعیب ۱۸ ساله نیز می‌گوید: «اگرچه اطلاعات دقیقی از نوع شکنجه‌هایی که بر او اعمال شده نداریم، ولی با توجه به معمول بودن این روش‌های شکنجه بسیار خشن فیزیکی، حدس می‌زنیم که همین روش‌ها در مورد این نوجوان هم اعمال شده است.»

شعیب پر از شور زندگی در سیاه‌چاله‌های زندان زاهدان

از ویدیوهایی که در شبکه‌های اجتماعی از شعیب منتشر شده، او در حال آواز خواندن و رقصیدن است؛ درست مانند صدها نوجوان دیگری که هم‌زمان با او در جریان اعتراضات بازداشت یا کشته شده‌اند.

شیراحمد شیرانی با اشاره به سرزندگی این نوجوان که حالا با حکم غیرانسانی اعدام روبه‌روست، می‌گوید: «شعیب سرحال و پر انرژی بوده و مشخص است که شور و هیجان نوجوانی در وجودش است. به سفر و تفریح علاقه‌مند بوده و با این‌که در کودکی پدرش را از دست داده، نگذاشته خلا نبود پدر، او را از زندگی باز بدارد. مادرش حامی خوبی برایش بوده و با محبت او را بزرگ کرده است. منابع ما گفته‌اند که این زن، شبانه‌روز دارد برای فرزندش گریه می‌کند و ماموران دارند او را هم شکنجه می‌کنند، چون در مراجعات او به دادگاه و سایر ارگان‌ها چندین‌بار به او گفته‌اند که حتما شعیب را اعدام می‌کنند.»